Sáng 30/10, Chính phủ đã họp phiên thường kỳ tháng 10/2020 dưới sự chủ trì của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc để bàn về tình hình phát triển kinh tế-xã hội tháng 10. Phiên họp diễn ra trong bối cảnh Chính phủ cùng người dân cả nước và đồng bào miền Trung đang nỗ lực tối đa khắc phục hậu quả nặng nề do bão lũ gây ra.
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đến đặc điểm tháng 10 hằng năm trên địa bàn cả nước là thường xuyên xảy ra bão lũ. Đặc biệt trong năm nay, tình trạng "lũ chồng lũ, bão chồng bão" gây thiệt hại rất lớn đến tính mạng, tài sản của Nhà nước và nhân dân.
Thủ tướng cho biết, theo số liệu thống kê đến nay, đã có 230 người thiệt mạng do mưa lũ, trong đó có nhiều cán bộ, sỹ quan lực lượng vũ trang đã hy sinh trong quá trình làm nhiệm vụ.
Đặc biệt có 2 tướng lĩnh đã hy sinh ở Thừa Thiên-Huế, nhiều sỹ quan cao cấp khác đã hy sinh tại Quảng Trị. Trong khi đó, hiện vẫn còn nhiều đồng bào mất tích ngoài biển hoặc bị đất đá vùi lấp trong các vụ sạt lở.
Tại phiên họp, Thủ tướng, các Phó Thủ tướng và các thành viên Chính phủ đã dành 1 phút mặc niệm để tưởng nhớ các cán bộ, sỹ quan, chiến sỹ đã hy sinh và những đồng bào đã thiệt mạng do thiên tai vừa qua.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, các lực lượng công an, quân đội, nhất là cán bộ, chiến sỹ nhiều đơn vị của quân đội, dù bão lũ nguy hiểm nhưng vẫn kiên cường làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn ở mọi vùng, miền của Tổ quốc.
Đặc biệt là tại thời điểm hiện nay, các lực lượng vẫn đang làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn ở khu vực núi cao nhất của tỉnh Quảng Nam và khu vực Nhà máy hủy điện Rào Trăng 3 (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên-Huế) để tiếp tục tìm kiếm những công nhân và người dân bị đất đá vùi lấp.
Thủ tướng nhấn mạnh: "Chính phủ chia sẻ khó khăn, mất mát của đồng bào ở miền Trung, các cán bộ, chiến sỹ đã hy sinh". Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ đã có nhiều biện pháp để cứu hộ, cứu nạn hết sức quyết liệt; đã có những chỉ thị kịp thời để sơ tán người dân đảm bảo an toàn, giảm thiểu thiệt hại, nhất là trong ứng phó với cơn bão số 9 vừa qua.
Theo thống kê, đã có trên 1,3 triệu người dân đã được đưa vào vùng an toàn, đây là một cố gắng rất lớn của các địa phương. Ban Chỉ đạo tiền phương đã được thành lập do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng trực tiếp chỉ đạo. Ban Chỉ đạo tiền phương không chỉ đóng tại Đà Nẵng mà sau đó được dịch chuyển vào huyện Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam), còn một bộ phận đóng tại Quảng Ngãi do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường (Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai) phụ trách.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, bão lũ gây ra càng nhiều khó khăn, tình thương yêu đùm bọc của đồng chí, đồng bào càng rõ nét. Trong tháng 10, nhân dân cả nước đã hướng về miền Trung. Cả dân tộc đoàn kết, chung sức, chung lòng quyết tâm vượt khó khắc phục hậu quả thiên tai, lũ lụt.
Theo Thủ tướng, Chính phủ đã dành nhiều thời gian thảo luận các biện pháp ứng phó với tình hình bão lũ, đưa ra nhiều biện pháp cần thiết; chỉ đạo các địa phương phát động trong toàn dân phong trào "lá rách ít đùm lá rách nhiều".
Chính phủ đã hỗ trợ các tỉnh khó khăn trong điều kiện nguồn lực cho phép, đồng thời yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan chức năng tổng hợp, báo cáo và phát huy trách nhiệm trong khắc phục hậu quả bão lũ. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã tổ chức các lực lượng chức năng triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ vật chất cần thiết phục vụ việc khôi phục cuộc sống bình thường cho nhân dân tại vùng thiệt hại do bão lũ.
Báo cáo tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, trong khoảng thời gian 2 ngày, hơn 90.000 cán bộ, chiến sỹ quân đội, công an cùng lực lượng xung kích của 6 tỉnh miền Trung đã được huy động tham gia phòng chống bão số 9.
Các lực lượng đã hướng dẫn 45.000 tàu, thuyền cùng 300.000 thuyền viên vào nơi neo đậu an toàn; di dời được 100.000 hộ dân với 400.000 người dân ra khỏi những nơi nguy hiểm để đến nơi tránh trú bão an toàn.
Tuy nhiên, do đặc điểm cơn bão số 9 quá mạnh nên thiệt hại về kinh tế và người là rất lớn. Hai tàu cá của tỉnh Bình Định trên đường di chuyển khỏi vùng nguy hiểm thì gặp nạn, đến nay trong tổng số 26 thuyền viên mới 3 người đã được cứu, còn nhiều người khác vẫn đang mất tích. Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo điều động 3 tàu kiểm ngư, 3 thủy phi cơ tham gia tìm kiếm.
[Bộ Y tế hỗ trợ các tỉnh miền Trung xử lý vệ sinh môi trường sau mưa lũ]
Thiệt hại về tài sản trong mùa mưa bão vừa qua là rất lớn. Tại 4 tỉnh miền Trung, do tác động của bão số 9, có khoảng 92.000 nhà bị tốc mái, trong đó có khoảng hơn 5.000 nhà bị sập đổ hoàn toàn. Hơn 600 công trình bao gồm trạm xá, trường học bị hỏng ở các cấp độ khác nhau. Hiện tại các lực lượng vẫn đang nỗ lực tìm kiếm những người mất tích trong các vụ sạt lở đất tại Quảng Nam.
Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là lực lượng quân đội, công an và các địa phương (trong đó có Bình Định, Quảng Nam, Thừa Thiên-Huế) tiếp tục triển khai hiệu quả nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, đặc biệt là tìm kiếm cho được những người mất tích do bị đất đá chôn vùi ở những vị trí đã xác định được tại Quảng Nam; tiếp tục tìm kiếm ngư dân bị mất liên lạc trên biển.
Nhiệm vụ tiếp theo là phải tiếp tục chỉ đạo khắc phục hậu quả, trả lại cuộc sống bình thường của nhân dân đang bị xáo trộn rất lớn do mưa bão; đảm bảo cho học sinh sớm được trở lại trường học, trường lớp sạch sẽ, học sinh có đủ sách vở học tập.
Thủ tướng cũng chỉ đạo chú ý đến công tác đảm bảo an toàn sau lũ bão, không để dịch bệnh xảy ra, đặc biệt là dịch tả, cúm mùa. Đặc biệt, phải hết sức đề phòng khả năng dịch bệnh COVID-19 có thể quay lại trong lúc chúng ta chưa có điều kiện đề phòng cao nhất.
Thủ tướng cũng đề nghị Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai sớm tổng hợp đề xuất lên Chính phủ những khoản hỗ trợ đối với những địa phương bị thiệt hại nặng nề do bão, lũ vừa qua để hỗ trợ sản xuất, an sinh xã hội, sinh kế cho người dân.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ có trách nhiệm hỗ trợ về lương thực, quyết không để người dân thiếu đói. Ngành công thương cần chuẩn bị vật tư, vật liệu xây dựng, tránh tình trạng bị đẩy giá ở những vùng khó khăn.
Thủ tướng cũng cho biết, Thường trực Chính phủ đã thảo luận và thống nhất hỗ trợ cho những hộ dân có nhà bị sụp đổ, hư hỏng nặng một khoản tiền cần thiết ở các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi; đồng thời tiếp tục hỗ trợ cho các tỉnh chịu thiệt hại do bão lũ.
Thủ tướng cũng chỉ đạo ngành ngân hàng hoãn, giãn, giảm nơ theo quy định của pháp luật đối với vùng thiên tai. Bộ Lao động-Thương binh và xã hội cần kiểm tra, đôn đốc công tác đảm bảo đời sống nhân dân. Bộ Công Thương cần đảm bảo giá cả, điện phục vụ sinh hoạt kịp thời.
Hoan nghênh tinh thần "lá lành đùm lá rách, lá rách ít đùm lá rách nhiều", Thủ tướng lưu ý rằng công tác hỗ trợ cần quan tâm đến việc hỗ trợ sản xuất của người dân trở lại bình thường, đây là vấn đề gốc, để nhân dân có thu nhập ngày sau bão lũ.
Thủ tướng nêu rõ, để thể hiện tình cảm yêu quý, tinh thần tương thân tương ái của người dân hai miền Nam-Bắc đối với dân miền Trung, "chúng ta phải tăng sức sản xuất; phải làm gấp đôi, gấp ba, quyết liệt hơn để bù đắp tổn thất, mất mát của nhân dân miền Trung."
Trong đó, cần đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, vốn ODA; đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội 2 tháng còn lại của năm 2020; phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng từ 2 đến 3 % mặc dù thiên tai gây hậu quả lớn, giải quyết nhiều việc làm, có thêm nhiều thu hút đầu tư phát triển, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp ở vùng bị thiên tai./.
