Theo Đặc phái viên TTXVN, nhân dịp tham dự Tuần lễ Cấp cao Khóa 78 Đại hội đồng Liên hợp quốc và hoạt động song phương tại Hoa Kỳ, sáng 21/9 (giờ địa phương) tại thành phố New York, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì tọa đàm bàn tròn với các giáo sư, học giả một số trường đại học vùng Đông Bắc Hoa Kỳ như Đại học Harvard, Đại học Columbia, Đại học New York, Đại học Yale về “Thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững trong môi trường kinh tế toàn cầu biến động.”
Mở đầu tọa đàm, Thủ tướng Chính phủ thông tin đến các đại biểu quá trình lịch sử quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, gần đây nhất là việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình, Hợp tác và Phát triển Bền vững, trong đó Hoa Kỳ tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam; ủng hộ một nước Việt Nam "mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng."
Phân tích tình hình thế giới hiện nay, Thủ tướng cho rằng thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt dự báo, trong đó nổi bật là các vấn đề dịch bệnh, cạnh tranh chiến lược, khó khăn về kinh tế, biến đổi khí hậu, an ninh mạng…
Trước tình hình đó, Việt Nam nỗ lực tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ, linh hoạt các giải pháp thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh.
Nhờ đó tại Việt Nam, kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định; tăng trưởng được thúc đẩy; lạm phát được kiểm soát; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; bội chi ngân sách và nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia được kiểm soát tốt.
Nhiều tổ chức quốc tế uy tín đánh giá cao tình hình và triển vọng của nền kinh tế Việt Nam, trong đó Heritage Foundation xếp hạng Chỉ số Tự do Kinh tế năm 2023 của Việt Nam là 61,8 điểm, tăng 12 điểm so với năm 2022.
Thương hiệu quốc gia Việt Nam tăng trưởng nhanh nhất thế giới giai đoạn 2019-2022, đạt 431 tỷ USD năm 2022. Tạp chí Financial Times nhận định Việt Nam là “một trong bảy nền kinh tế nổi bật trong một thế giới đầy biến động.”
Thủ tướng cho biết bên cạnh đó, nền kinh tế Việt Nam vẫn tồn tại những hạn chế như sản xuất công nghiệp phục hồi chậm, lạm phát vẫn chịu nhiều sức ép, các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản còn nhiều khó khăn, vướng mắc.
Hiện nay, Việt Nam tiếp tục kiên định, kiên trì mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, trong đó ưu tiên hơn cho thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; đồng thời tập trung thúc đẩy ba động lực tăng trưởng là đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng.
Đặc biệt chú trọng tạo các động lực thúc đẩy tăng trưởng, nhất là những ngành mới nổi như chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (big data), thương mại điện tử, thành phố thông minh, chuyển đổi năng lượng xanh, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ…
“Việt Nam luôn coi trọng việc tăng cường đối thoại, trao đổi, tư vấn chính sách; với tinh thần chân thành, tin cậy, sẻ chia, cùng hợp tác, cùng phát triển,” Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị.
Tại tọa đàm, các giáo sư, học giả và lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan của Việt Nam thảo luận sôi nổi, đánh giá môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu, các biện pháp bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng; giải pháp thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới phục vụ chuyển đổi mô hình tăng trưởng, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, nâng cao sức chống chịu và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; đề xuất giải pháp vượt qua các thách thức, phát triển bền vững.
Các giáo sư Hoa Kỳ đánh giá cao khả năng xử lý khủng hoảng như phòng chống dịch COVID-19, suy giảm kinh tế toàn cầu, đứt gẫy chuỗi cung ứng… của Việt Nam.
Việt Nam đã tập trung mở rộng quan hệ với các nước như với Hoa Kỳ, qua đó tranh thủ cơ hội dịch chuyển chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng, tập trung hợp tác trong những ngành mới nổi như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển ngành bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…
Các học giả cũng nêu những thách thức mang tính toàn cầu và của riêng Việt Nam như cạnh tranh chiến lược; dịch bệnh; tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng, nhất là ở với tiểu vùng Mekong; suy giảm đất sản xuất nông nghiệp, năng suất lao động thấp…; đề xuất tập trung các động lực tăng trưởng như: xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng; thu hút đầu tư chất lượng cao gắn với chuyển giao công nghệ, tập trung thu hút nước ngoài vào các ngành mới nổi, giá trị gia tăng cao...
Cùng với đó Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực số, bảo đảm an ninh mạng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, giải quyết tốt các vấn đề xã hội, quy hoạch và phát triển đô thị, nông thôn…
Thảo luận sôi nổi với các đại biểu về các vấn đề quan tâm, kết luận thảo luận, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thống nhất cao, chia sẻ, đồng thuận với nhiều đánh giá, nhận định, khuyến cáo chính sách của các Giáo sư, học giả.
Thủ tướng Chính phủ nhận định, cục diện kinh tế và chính trị toàn cầu đang đứng trước những biến chuyển sâu, rộng nhất trong nhiều năm qua.
Những biến chuyển này diễn ra rất nhanh, khó lường, phức tạp và tác động đa chiều; khó khăn, thách thức đối với các quốc gia đang gia tăng.
[Việt Nam-Hoa Kỳ luôn là đối tác kinh tế-thương mại quan trọng của nhau]
Nằm trong vòng xoáy đó, đòi hỏi Việt Nam không chỉ phải có tư duy và tầm nhìn phát triển phù hợp mà cần những hành động, phản ứng chính sách nhanh, kịp thời và quyết liệt để có thể hạn chế thách thức và tận dụng được cơ hội.
Để làm được như vậy, việc tăng cường năng lực phản ứng, chống chịu, thích ứng, quản trị rủi ro và năng lực nội tại của nền kinh tế là đòi hỏi tất yếu và cần thiết đối với Việt Nam
Thủ tướng cho rằng đối với các vấn đề toàn cầu, đòi hỏi phải có cách tiếp cận toàn cầu, đề cao đoàn kết và hợp tác quốc tế; ủng hộ chủ nghĩa đa phương và tăng cường hội nhập, liên kết dựa trên luật lệ, hài hòa lợi ích của các bên tham gia, đặt người dân là chủ thể, là trung tâm, là nguồn lực và là động lực cho phát triển.
Thủ tướng hoan nghênh các nhận xét, đánh giá và khuyến nghị chính sách trong thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và giải quyết các thách thức phát triển toàn cầu như phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh lương thực, chuyển đổi năng lượng và tăng trưởng xanh, hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực số...; cho rằng trong giai đoạn hiện nay, các quốc gia cần bảo đảm sự gắn kết hữu cơ giữa các mục tiêu tăng trưởng ngắn hạn và các tầm nhìn phát triển dài hạn.
Đánh giá cao các đề xuất chính sách, giải pháp về tài khoá, tiền tệ, thương mại, đầu tư.. nhằm ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, Thủ tướng cho rằng đây là những vấn đề đặc biệt quan trọng với Việt Nam hiện nay.
Thủ tướng cũng ghi nhận khuyến nghị của các học giả về việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; thu hút đầu tư; các vấn đề mang tính thời sự như phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển ngành chip bán dẫn, chuyển đổi năng lượng; các vấn đề về phát triển bền vững gắn với các vùng, miền của Việt Nam…, qua đó đóng góp thiết thực cho quá trình hoạch định chính sách, đồng thời góp phần thúc đẩy triển khai thực hiện và hiện thực hoá quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình, Hợp tác và Phát triển Bền vững giữa Việt Nam-Hoa Kỳ.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành của Việt Nam nghiên cứu, chắt lọc, tiếp thu các ý kiến trao đổi của các Giáo sư và các đại biểu để phục vụ công tác tham mưu với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và trong chỉ đạo, điều hành trên các lĩnh vực, nhất là về ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và các giải pháp tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững, xây dựng nền kinh tế Việt Nam độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế; xây dựng một nước Việt Nam "mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng."
Thủ tướng nhấn mạnh trong suốt chặng đường đổi mới và phát triển hơn 35 năm qua, Việt Nam luôn hết sức trân trọng sự hợp tác, hỗ trợ quý báu của các đối tác quốc tế, trong đó có Hoa Kỳ; cảm ơn và mong muốn tiếp tục nhận được hỗ trợ, chung tay của Đại học Harvard, Đại học Columbia và các cơ sở giáo dục khác của Hoa Kỳ, nhất là về lĩnh vực giáo dục, đào tạo và tư vấn chính sách.
“Đây cũng là một nội hàm rất quan trọng của Đối tác Chiến lược Toàn diện vì Hòa bình, Hợp tác và Phát triển Bền vững Việt Nam-Hoa Kỳ,” Thủ tướng khẳng định./.