Tối 30/11 (giờ Việt Nam), bên lề Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 21 Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP21) tại Trung tâm hội nghị Le Bourget ở Paris (Pháp), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đồng chủ trì phiên Đối thoại cấp cao "Việt Nam chung tay cùng các đối tác quốc tế ứng phó với những thách thức của biến đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long."
Sau đây là bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại phiên đối thoại này.
"Thưa Ngài Mark Rutte, Thủ tướng Chính phủ Vương quốc Hà Lan
Thưa bà Laura Tusk, Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới
Thưa các Ngài Bộ trưởng,
Thưa quý vị đại biểu, đại diện các nước, các tổ chức quốc tế
Thay mặt Chính phủ Việt Nam, tôi rất vui mừng tham dự Đối thoại Cấp cao về ứng phó với biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tôi chân thành cảm ơn Ngài Mark Rutte - Thủ tướng Chính phủ Vương quốc Hà Lan và bà Laura Tusk, Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới về phát triển bền vững đã tham dự Đối thoại cấp cao hết sức có ý nghĩa của Việt Nam và hoan nghênh sự hiện diện của quý vị Đại diện cho các quốc gia, tổ chức quốc tế.
Thưa quý vị,
Cộng đồng quốc tế đang đối mặt với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Đây cũng là các thách thức to lớn đối với phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam, một trong năm quốc gia trên thế giới chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, trong đó có vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Đồng bằng sông Cửu Long Việt Nam có dân số trên 18 triệu người, diện tích gần 40.000km2 đất đồng bằng, là nơi đang chịu các tác động “kép” do biến đổi khí hậu, nước biển dâng và do các hoạt động xây đập, khai thác và sử dụng nước không bền vững tại các khu vực thượng nguồn sông Mekong. Nhiều nơi trong vùng đã chịu những trận bão, lũ lớn, gây thiệt hại nặng nề về con người và kinh tế. Hạn hán nặng dẫn tới xâm nhập mặn ngày càng tăng, làm ảnh hưởng tới gần 700.000ha đất canh tác, chiếm khoảng 40% trong tổng số 1,7 triệu ha đất nông nghiệp của cả vùng. Nếu không có giải pháp ứng phó phù hợp thì dự báo đến cuối thế kỷ này, nước biển dâng cao 1m sẽ gây ngập tới 40% diện tích và ảnh hưởng tới sinh kế của gần 55 % dân số Đồng bằng sông Cửu Long Việt Nam. Hơn nữa mới đây còn là nơi đang xuất khẩu khoảng 1/5 tổng lượng gạo thương mại quốc tế trên toàn cầu (2014), cung cấp gạo cho hàng triệu người tại nhiều quốc gia trong khu vực và thế giới.
Nhận thức rõ các thách thức này, mặc dù còn nhiều khó khăn, hạn chế về nguồn lực, Chính phủ Việt Nam đã quyết liệt chỉ đạo và triển khai lồng ghép các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu vào các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm năm và hàng năm của vùng. Tôi rất vui mừng khi thấy các nỗ lực của Việt Nam thời gian qua đã được cộng đồng quốc tế ghi nhận và ủng hộ. Chúng tôi cảm ơn Chính phủ Hà Lan, Ngân hàng Thế giới và nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế đã dành nhiều hỗ trợ, nguồn lực quý báu cho Việt Nam nói chung và vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng. Trên thực tế, nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội của Đồng bằng sông Cửu Long đang được bổ sung, điều chỉnh theo định hướng cơ bản của Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long đã được xây dựng trong khuôn khổ Đối tác chiến lược về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước giữa hai nước Việt Nam và Hà Lan.
Thưa quý vị,
Chúng tôi luôn ưu tiên đầu tư phát triển cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long theo định hướng tổng hợp và bền vững. Tôi xin nêu một số nội dung lớn như sau:
1. Các hoạt động thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng được gắn kết với quá trình tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng bền vững, lồng ghép hiệu quả vào các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long cùng với phát huy mạnh mẽ tiềm năng, lợi thế của từng địa phương.
2. Tích hợp quản lý rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu trong quy hoạch phát triển đô thị và sử dụng đất; phát triển hệ thống các khu dân cư vượt lũ đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo hướng thân thiện với môi trường sinh thái. Giảm dần sử dụng các nguyên liệu hóa thạch, giảm phát thải khí nhà kính.
3. Nâng cao năng lực dự báo và các hệ thống cảnh báo sớm, chủ động triển khai các giải pháp phòng tránh thiên tai và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, nước biển dâng.
4. Đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức và sự tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp trong chủ động phòng tránh thiên tai (nhất là các hiện tượng thời tiết cực đoan, bão lũ nghiêm trọng), ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, xâm nhập mặn...
5. Tăng cường hợp tác giữa các quốc gia trong khu vực và các đối tác liên quan, đặc biệt là Ủy hội sông Mekong quốc tế, để khai thác và sử dụng bền vững nguồn tài nguyên nước cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tranh thủ sự hợp tác, hỗ trợ của các quốc gia, tổ chức quốc tế dành cho Việt Nam nói chung và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng trong các hoạt động thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam luôn trân trọng và quản lý sử dụng có hiệu quả nguồn tài trợ quốc tế.
Thưa quý vị,
Trong Đối thoại hôm nay, chúng tôi mong nhận được các đề xuất về giải pháp, phương thức hợp tác nhằm nâng cao hiệu quả ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Xin cám ơn./.