Thủ tướng đắc cử của New Zealand Christopher Luxon. (Ảnh: AFP/TTXVN) Thủ tướng đắc cử của New Zealand, cựu Giám đốc điều hành tập đoàn Air New Zealand, ông Christopher Luxon cho biết sẽ áp dụng kinh nghiệm thương trường trong các cuộc đàm phán với đảng tự do cánh hữu mà ông sẽ liên kết để thành lập chính phủ.
Tuyên bố được đưa ra sau khi đảng Quốc gia của ông giành được gần 40% số phiếu sơ bộ trong cuộc tổng tuyển cử ngày 14/10.
Cử tri New Zealand giảm mạnh sự ủng hộ đối với Công đảng là khá rõ ràng, với số phiếu bầu sơ bộ giảm gần 50%. Tuy nhiên, đảng Quốc gia vẫn cần sự hỗ trợ của ít nhất một đảng nhỏ để thành lập chính phủ.
Ông Luxon cho biết có kế hoạch hợp tác với đảng ACT cánh hữu và nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa tự do của đảng này là David Seymour để thành lập một chính phủ liên minh.
[Cựu doanh nhân Luxon trở thành Thủ tướng thứ 42 của New Zealand]
Mặc dù ông Luxon tuyên bố sẽ thực hiện cam kết bầu cử của đảng Quốc gia là giảm thuế cho những người đang đi làm, song ông sẽ cần phải thỏa hiệp với ACT về các vấn đề khác trong cương lĩnh chính sách của đảng Quốc gia. Thủ tướng đắc cử Luxon bày tỏ tin tưởng ông có thể hợp tác tốt với ông Seymour.
Ông Luxon cho biết về cơ bản, cả đảng Quốc gia và ACT đều có mong muốn xây dựng lại nền kinh tế, khôi phục luật pháp và trật tự, hai bên có nhiều mục tiêu tương đồng vì ông Seymour đã vận động giảm chi tiêu trong khu vực công và thúc đẩy tổ chức trưng cầu dân ý về các nguyên tắc xác định trong hiệp ước Maori của đất nước.
Bên cạnh đó, ông Luxon coi mối quan hệ giữa New Zealand và Australia vốn rất vững chắc là ưu tiên chính sách đối ngoại hàng đầu và hy vọng mối quan hệ này sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ.
Dù đảng Quốc gia và ACT hiện giành được 61 ghế cần thiết để thành lập chính phủ, song gần 500.000 phiếu bầu qua bưu điện ở nước ngoài vẫn chưa được kiểm. Điều đó có nghĩa là ông Luxon không thể loại trừ hoàn toàn khả năng ông phải làm việc với đảng New Zealand First và nhà lãnh đạo của đảng này là Winston Peters.
Tối 14/10, ông Peters tuyên bố sẵn sàng ủng hộ ông Luxon thành lập chính phủ nếu được yêu cầu.
Đảng Quốc gia đã giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử Quốc hội tại New Zealand diễn ra ngày 14/10 với 50 ghế, tăng 16 ghế so với cuộc bầu cử trước./.
