Thủ tướng Chính phủ tại hội nghị tổng kết ngành tài chính chiều 9/1. (Ảnh: CTV/Vietnam+) Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam mãi không lớn một phần vì chi phí không chính thức. Thậm chí, Thủ tướng đánh giá: Chi phí không chính thức giết doanh nghiệp.
Đây là những vấn đề được Thủ tướng nêu lên tại hội nghị tổng kết ngành tài chính vừa tổ chức chiều 9/1.
Chính sách không ổn định, gây khó doanh nghiệp
Với kết quả năm 2018 của ngành tài chính, Thủ tướng Chính phủ bày tỏ vui mừng khi thu ngân sách đạt hơn 1,42 triệu tỷ đồng, vượt 7,8% dự toán cả năm. Theo Thủ tướng, lần đầu tiên, thu ngân sách Trung ương vượt 4,3% dự toán trong khi thu địa phương vượt dự toán tới 12,5% dự toán.
Thủ tướng khẳng định, từ chỗ vay ngân hàng để chi thì "vài năm gần đây thặng dư ngân sách."
[Bộ Tài chính chốt thu ngân sách năm 2018 ở mức hơn 1,4 triệu tỷ đồng]
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ ra những tồn tại trong ngành như chính sách không ổn định, hay sửa đổi, gây khó cho doanh nghiệp. Hay, việc giải quyết khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp có lúc có nơi chưa thực chất, kịp thời.
Cụ thể, Thủ tướng đặt ra câu hỏi về quy định một con bò giao cho các trang trại, chăn nuôi hợp tác xã không chịu thuế nhưng bán cho tiêu dùng thì lại chịu thuế 5%.
Thủ tướng cũng đơn cử về trường hợp người dân thuê mặt nước trong đê thì chịu thuế nhưng ngoài đê thì lại được miễn thuế. Đây là vấn đề đã được các cử tri nêu lên.
"Đề nghị Bộ Tài chính cần nhất quán quan điểm, chính sách tài chính, hướng tới làm giàu nông dân, nông thôn, đất nước mới thực sự phồn vinh, giàu mạnh," Thủ tướng nói.
Một trong những vấn đề được Thủ tướng nhắc tới là hộ cá thể chuyển lên doanh nghiêp. Thủ tướng kể chuyện đã tới hỏi nhiều hộ cá thể việc vì sao không lên doanh nghiệp. Câu trả lời Thủ tướng nhận được là vì sổ sách kế toán phức tạp, phải đóng bảo hiểm.
Từ đó, Thủ tướng đề nghị các đơn vị phải hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ với chế độ kế toán đơn giản.
"Không để loại hình với tiềm năng to lớn không muốn lớn nhanh như thời gian qua," Thủ tướng Chính phủ yêu cầu.
"Kẹp phong bì giải quyết hồ sơ không phải không có"
Một trong những tồn tại được Thủ tướng nói tới là đạo đức nghề nghiệp, văn hóa ứng xử, thái độ phục vụ của một phận công chức còn hạn chế. Việc tiêu cực, nhũng nhiễu của một bộ phận cán bộ thuế, hải quan còn gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp.
Theo Thủ tướng, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan có nói về sự tiến bộ trong vấn đề trên. Thủ tướng bày tỏ đồng ý. Tuy nhiên, Thủ tướng cũng thẳng thắn, tình trạng kẹp phong bì giải quyết hồ sơ không phải là không có.
"Còn tình trạng trên nóng dưới lạnh, tham nhũng vặt, chi phí không chính thức," Thủ tướng nêu lên.
Thủ tướng bày tỏ đồng ý vì chi phí thực hiện thủ tục trong ngành tài chính thời gian qua đã giảm. Tuy nhiên, vấn đề là tỷ lệ phải trả chi phí bôi trơn khi làm thủ tục vẫn còn cao.
Thủ tướng đặt ra trường hợp, một container thông quan mất phí bôi trơn 1 triệu đồng thì một năm mất cả chục nghìn tỷ đồng.
"Chi phí không chính thức giết doanh nghiệp. Tại sao doanh nghiệp mãi không lớn, một phần do đây," Thủ tướng nói.
Ở hướng khác, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cảnh báo về chất lượng kiểm tra thanh tra ngành tài còn khá khiêm tốn so với Kiểm toán Nhà nước hay Thanh tra Chính phủ.
Số lượng doanh nghiệp kiểm tra lớn nhưng kết quả thanh tra kiểm tra theo Thủ tướng còn thấp, có thể phat vài chục triệu đồng. Điều này do trình độ, cách làm hay do doanh nghiệp chấp hành tốt quy định pháp luật? Đó là câu hỏi Thủ tướng đặt ra với ngành tài chính. Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Tài chính có biện pháp tổng thể với vấn đề trên.
Điều Thủ tướng nhấn mạnh là phải ứng dụng công nghệ thông tin vào thanh tra kiểm tra. Ngoài ra, doanh nghiệp nào tuân thủ chấp hành tốt pháp luật thì không cần kiểm tra thanh tra, gây phiền hà cho phía doanh nghiệp.
"Bộ Tài chính phải có bộ lọc, đưa ra tiêu chí doanh nghiệp chấp hành tốt và không tốt để ứng xử công bằng, minh bạch, không làm khó doanh nghiệp," Thủ tướng yêu cầu.
Với năm 2019, Thủ tướng đề nghị tăng thu ngân sách cao hơn năm 2018. Thủ tướng cũng yêu cầu phải có giải pháp đồng bộ tạo không gian tài khóa lớn để điều hành, chủ động linh hoạt hơn.
Tiếp thu những ý kiến trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, địa phương hoàn thành các nhiệm vụ tài chính, ngân sách./.
