Thủ tướng Phạm Minh Chính. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) Tại buổi làm việc với Ngân hàng Nhà nước cuối tuần qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu ngành ngân hàng cần quản lý đảm bảo dòng vốn vào tín dụng phục vụ nhu cầu tiêu dùng thực sự của người dân, tránh đầu cơ.
Cần giải pháp căn cơ
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tổng hợp, phân tích dữ liệu để có đánh giá nhằm kiểm soát tín dụng vào lĩnh vực rủi ro như tín dụng bất động sản và chứng khoán.
"Về lâu dài, ngành ngân hàng cần có giải pháp căn cơ, phát triển thị trường tài chính đảm bảo ổn định, lành mạnh và cân bằng giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn để giảm sức ép cung ứng vốn từ hệ thống tổ chức tín dụng, đáp ứng nhu cầu huy động vốn trung và dài hạn của nền kinh tế," Thủ tướng nhấn mạnh.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước xây dựng kịch bản ứng phó dịch COVID-19, cắt giảm chi phí, chia sẻ lợi nhuận, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn phục hồi sản xuất. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước không được hạ chuẩn cho vay, tránh gây rủi ro đối với hệ thống ngân hàng.
Về lĩnh vực tái cơ cấu và xử lý nợ xấu, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Trung ương cần làm quyết liệt nhưng trên nguyên tắc đảm bảo an toàn hệ thống, an toàn tiền gửi của người dân; phối hợp các bộ, ngành tạo cơ chế phù hợp thu hút nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tham gia tái cơ cấu đảm bảo hiệu quả. Ngân hàng Nhà nước cũng cần đề ra các giải pháp trước mắt và lâu dài trong việc xử lý nợ xấu, đảm bảo tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát chặt chẽ.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Trung ương cần đảm bảo ứng dụng công nghệ hiện đại thích ứng với sự bùng nổ của cuộc cách mạng 4.0 trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng nhằm mang lại sự tiện ích, an toàn cho người dân trong sử dụng dịch vụ tài chính; phối hợp chặt chẽ có hiệu quả với các bộ, ngành trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý để tạo điều kiện, môi trường cho các sản phẩm mới, sản phẩm sáng tạo công nghệ để góp phần phát triển nền kinh tế số.
Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước làm việc với các bộ, ngành liên quan đẩy nhanh tiến độ tăng vốn đối với các ngân hàng thương mại Nhà nước đồng thời tạo môi trường, điều kiện để các ngân hàng tăng tính cạnh tranh và hội nhập quốc tế để người dân được hưởng tiện ích và dịch vụ tương đương các nước trong khu vực.
Đảm bảo ổn định các cân đối vĩ mô
Phát biểu tại buổi làm việc, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết thời gian qua, cơ quan này đã sử dụng các công cụ để kiểm soát rủi ro đối với tín dụng vào lĩnh vực bất động sản, chứng khoán, như giảm dần tỷ trọng sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn (hiện nay là 40%), áp dụng hệ số điều chỉnh rủi ro cao, giới hạn dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh chứng khoán so với vốn điều lệ…
[Phó Thống đốc: Theo dõi sát việc sử dụng vốn vay vào bất động sản]
Kết quả cho thấy tốc độ tăng tín dụng vào lĩnh vực bất động sản có xu hướng chậm lại, dư nợ tín dụng để đầu tư kinh doanh chứng khoán chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng dư nợ tín dụng chung.
Tuy nhiên, để phòng ngừa rủi ro phát sinh đối với hệ thống, tại Hội nghị trực tuyến toàn ngành ngân hàng về công tác tín dụng ngày 14/4 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng phải tập trung quản trị, kiểm soát rủi ro trong mọi mặt hoạt động, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vốn vay để đảm bảo sử dụng vốn vay đúng mục đích…
Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy tỷ lệ dư nợ tín dụng/GDP của Việt Nam hiện là trên 140%, trong nhóm nước có tỷ lệ cao nhất theo đánh giá của quốc tế. Nếu để tỷ lệ này tiếp tục tăng cao và vốn vay trung dài hạn cũng dựa nhiều vào ngân hàng thì sẽ tạo áp lực lớn đối với việc cân đối vốn của hệ thống ngân hàng và cân đối vĩ mô. Vì vậy, Thống đốc kiến nghị Thủ tướng quan tâm chỉ đạo để phát triển thị trường tài chính theo hướng hài hoà giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn.
"Thực tiễn hoạt động ngân hàng thời gian qua cho thấy doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm trên 90% số lượng doanh nghiệp của Việt Nam nhưng khả năng tiếp cận vốn hạn chế do năng lực tài chính, quản trị, phương án kinh doanh khả thi, quản trị dòng tiền còn hạn chế, có những doanh nghiệp không đủ điều kiện vay vốn..., mong Thủ tướng và Chính phủ cần quan tâm, có cơ chế hỗ trợ mạnh mẽ hơn đối với khối doanh nghiệp này. Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục quan tâm chỉ đạo các tổ chức tín dụng cắt giảm thủ tục để tăng khả năng tiếp cận tín dụng đối với doanh nghiệp và người dân," Thống đốc nhấn mạnh.
Mặt khác, một trong những vấn đề quan tâm lớn hiện nay là tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng thương mại nhà nước bởi nếu không được bổ sung thì khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế sẽ bị hạn chế, thị phần của khối ngân hàng thương mại Nhà nước thu hẹp lại, khó hiện thực hóa chỉ tiêu có ít nhất 1 đến 2 ngân hàng thương mại nằm trong tốp 100 ngân hàng lớn nhất về tổng tài sản khu vực châu Á theo Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (thời gian qua Agribank mới được tăng 3.500 tỷ đồng).
Đối với việc xử lý các ngân hàng mua 0 đồng, Thống đốc báo cáo đây là việc khó, chưa có tiền tệ, đòi hỏi sự đồng thuận, thống nhất và sự quyết tâm cao mới có thể thực hiện được. Bởi vậy mong Thủ tướng, Chính phủ tiếp tục quan tâm chỉ đạo.
Đối với vấn đề xử lý nợ xấu, trong thời gian qua, với sự ra đời của Nghị quyết số 42 của Quốc hội, việc xử lý nợ xấu có tiến triển và kết quả tốt, nếu như không có đại dịch COVID xuất hiện thì kết quả sẽ theo đúng lộ trình tại Nghị quyết, tuy nhiên do tác động của đại dịch COVID nên nợ xấu có xu hướng tăng lên.
Ảnh minh họa. (Ảnh: CTV/Vietnam+) Đối với trụ cột hệ thống ngân hàng cung ứng dịch vụ, chủ yếu là dịch vụ thanh toán cho nền kinh tế, người đứng đầu ngành ngân hàng nhấn mạnh vướng mắc lớn nhất hiện nay là thiếu hành lang pháp lý đồng bộ cho vấn đề mới phát sinh như vấn đề cho vay ngang hàng, quản lý tiền điện tử, tiền kỹ thuật số…
Ngoài ra, việc triển khai các dịch vụ trên cơ sở đổi mới, sáng tạo có thể phát sinh rủi ro mà thời điểm hiện tại chưa nhận diện được, cần có cơ chế chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo và ứng xử với rủi ro phù hợp để giảm áp lực cho cơ quan và nhân lực thực hiện./.
