Nhân chuyến công tác của Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng từ ngày 6-9/9 tham dự Đối thoại Quốc phòng Seoul 2017 và Đối thoại Chính sách quốc phòng cấp Thứ trưởng Việt Nam-Hàn Quốc năm 2017, phóng viên TTXVN tại Hàn Quốc đã có cuộc phỏng vấn trưởng đoàn, đồng chí Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên thường trực Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nhận định trong chuyến công tác lần này, kể cả ở hoạt động đa phương và các cuộc đối thoại, đoàn đều nhận được những kết quả tốt và trên cơ sở đó tăng cường quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam với các nước trong khu vực, cũng như với Hàn Quốc để mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực và củng cố sức mạnh quốc phòng của Việt Nam.
Về cuộc Đối thoại Quốc phòng Seoul lần này, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định mặc dù là một diễn đàn quốc phòng mới được hình thành, nhưng sự kiện này ngày càng trở nên quan trọng, nhất là trong bối cảnh Bán đảo Triều Tiên có những biến động an ninh.
Nói rộng ra là khu vực Đông Á, gồm Đông Nam Á và Đông Bắc Á, đều có những vấn đề an ninh mà thế giới và khu vực đều quan tâm.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh, bên cạnh Đối thoại Quốc phòng Seoul 2017 gồm hơn 30 nước, năm nay, đặc biệt Hàn Quốc tổ chức cuộc gặp cấp thứ trưởng quốc phòng giữa Hàn Quốc và các nước ASEAN.
Điều này thể hiện mối quan tâm và sự coi trọng của cộng đồng quốc tế cũng như các quốc gia trong khu vực đối với vai trò của ASEAN về các vấn đề an ninh.
Thượng tướng nhận định 2 hội nghị đa phương này đã cho thấy rõ mối lo lắng và quan tâm chung của khu vực.
Đó là mặc dù hòa bình và ổn định vẫn là mong muốn chung của tất cả các quốc gia cũng như xu thế lớn của thế giới, nhưng không thể phủ nhận một thực tế là an ninh vẫn đang có nhiều bất ổn.
Thượng tướng nêu các vấn đề nổi cộm tại đối thoại lần này. Thứ nhất, đó là vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Cộng đồng quốc tế, trong đó có Việt Nam, lo ngại việc hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên, việc phát triển không tuân theo luật pháp quốc tế những vũ khí hủy diệt hàng loạt và đều bày tỏ mong muốn tìm giải pháp phù hợp để giải quyết vấn đề Triều Tiên.
Thứ hai, đó là an ninh biển - vấn đề đã kéo dài khoảng 10 năm nay và liên tục được đưa ra ở các hội nghị an ninh quốc tế.
Tại hội nghị ở Seoul, các nước đặc biệt quan tâm tới an ninh ở các vùng biển phía Đông, gồm Biển Đông và biển Hoa Đông của Nhật Bản, nhất là ở Biển Đông.
Theo Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, hội nghị tiếp tục quan ngại về việc hành xử không tuân thủ luật pháp quốc tế, việc sử dụng áp lực về quân sự để tìm kiếm lợi thế trên biển, việc tăng cường các trang thiết bị, vũ khí trong khu vực.
Tuy nhiên, năm nay nổi lên một vấn đề gây quan ngại sâu sắc là việc tôn tạo các bãi đá và các đảo thành các căn cứ quân sự hoặc bán quân sự trên Biển Đông.
[Đối thoại Chính sách quốc phòng Việt Nam-Hàn Quốc 2017]
Thượng tướng đánh giá qua hội nghị lần này, có thể thấy rõ, vấn đề an ninh trên Biển Đông đã trở thành vấn đề toàn cầu và đặc biệt đây là vấn đề rất lớn của khu vực, không chỉ liên quan đến các nước trực tiếp có lợi ích.
Trong vấn đề này, tất cả các nước đều cho rằng cần phải hành xử theo đúng luật pháp quốc tế và bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở chia sẻ lợi ích chung của khu vực. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào thiện chí của mỗi quốc gia.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam là tuân thủ luật pháp quốc tế và kiên trì theo đuổi các biện pháp hòa bình để đấu tranh và hợp tác, cùng tìm kiếm hòa bình và phát triển trên Biển Đông.
Tuy nhiên, Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền trên Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế đã quy định.
Thượng tướng cho biết quan điểm của Việt Nam được tất cả các nước ủng hộ, và việc đấu tranh và hợp tác vì hòa bình của Việt Nam trên Biển Đông luôn nhận được sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước trong khu vực.
Một vấn đề nữa về an ninh của khu vực là những thách thức an ninh phi truyền thống. Theo Thứ trưởng Nguyễn Chí Vinh, hội nghị đã đề cập tới các vấn đề an ninh xuất hiện trong cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ 4 như là an ninh mạng, biến đổi gene, sinh học, các loại vũ khí giết người hàng loạt mới... mà trong tương lai những kẻ khủng bố có thể dễ dàng sở hữu.
Thứ trưởng nhấn mạnh Việt Nam cần phải có nhận thức nhanh, sớm, đầy đủ những thách thức này. Ông đồng thời nêu rõ bên cạnh vấn đề an ninh phi truyền thống, các vấn đề an ninh truyền thống, các vấn đề đang phải đối mặt, Việt Nam cũng cần phải chuẩn bị cho các vấn đề mới của an ninh trong tương lai của cuộc cách mạng khoa học công nghệ lần thứ 4.
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho biết việc nước chủ nhà Hàn Quốc tổ chức cuộc gặp với các nước ASEAN ở cấp thứ trưởng quốc phòng bên cạnh Đối thoại Quốc phòng Seoul thể hiện sự quan tâm đặc biệt của khu vực đối với vai trò của các nước ASEAN đối với an ninh khu vực, không chỉ ở Đông Nam Á mà còn ở Đông Bắc Á và cả châu Á-Thái Bình Dương nói chung.
Tại hội nghị này, Hàn Quốc bày tỏ mong muốn hợp tác mạnh mẽ hơn nữa với các nước ASEAN để cùng đảm bảo an ninh của hai khu vực trọng yếu của châu Á-Thái Bình Dương là Đông Nam Á và Đông Bắc Á.
Các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam, đã hoan nghênh thiện chí của phía Hàn Quốc. Tuy nhiên, sự hợp tác này phải đảm bảo hai tiêu chí cơ bản. Một là đảm bảo lợi ích của Hàn Quốc với từng nước ASEAN.
Hai là phải đảm bảo tính đồng thuận của các nước ASEAN. Quan điểm của Việt Nam là đồng tình nhưng đề nghị Hàn Quốc phải thực hiện các bước để làm việc ở các cấp làm việc của ASEAN một cách chính thống theo các nguyên tắc cơ bản của ASEAN và trình lên hội nghị bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN về cơ chế này, nếu Seoul muốn biến cơ chế này thành một cơ chế thường niên kéo dài trong tương lai.
Đánh giá về kết quả của cuộc đối thoại chính sách quốc phòng song phương Việt Nam-Hàn Quốc lần này, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh đây là một cơ chế dành cho các nước có mối quan hệ quốc phòng gần gũi trên nhiều lĩnh vực với Việt Nam, và Hàn Quốc là một trong số đó.
Theo ông, nhìn chung, hai bên đều hài lòng với mối quan hệ quốc phòng này trong nhiều năm qua.
Trước hết, trong bối cảnh quan hệ chung giữa hai nước, Việt Nam có cùng quan điểm về an ninh với Hàn Quốc, đó là hợp tác cùng phát triển, xử lý mọi vấn đề bằng biện pháp hòa bình, đóng góp tích cực vào an ninh chung của khu vực và trên toàn cầu.
Thứ trưởng nhận định Việt Nam và Hàn Quốc có đặc điểm chung, tương đồng trong lịch sử cũng như hiện nay. Trong bối cảnh như vậy, hai nước hợp tác với nhau, trước hết là trao đổi về các vấn đề chính sách khu vực.
Hàng năm, Việt Nam và Hàn Quốc đều trao đổi tình hình và chính sách quốc phòng khu vực. Năm nay, Việt Nam nhấn mạnh hơn vấn đề độc lập tự chủ, như trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế và khu vực, trong các hoạt động tăng cường hợp tác quốc phòng với các nước, tham gia vào hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, tham gia vào các hoạt động quốc phòng-quân sự trong khối ASEAN. Đây là điều chúng ta thể hiện rất rõ.
Đồng thời, ở trong nước, hợp tác quốc tế về quốc phòng cũng đang rất phát triển, điển hình là công tác khắc phục hậu quả chiến tranh như rà phá bom mìn, xử lý chất độc dioxin.
Thứ trưởng nhận định đây là lĩnh vực hợp tác rất đặc biệt, có hiệu quả rất lớn đối với Việt Nam, và cũng là một hình mẫu cho các quốc gia khác.
Mới đây nhất, Chính phủ Hàn Quốc đã dành cho chúng ta gói viện trợ không hoàn lại trị giá 20 triệu USD để rà phá bom mìn ở một số địa phương đang bị ô nhiễm nặng ở miền Trung. Với sự giúp đỡ này, 4-5 tỉnh của Việt Nam trong vài năm tới sẽ không còn bom mìn.
Một điểm sáng nữa trong quan hệ quốc phòng Việt Nam-Hàn Quốc là hợp tác về an ninh biển. Theo đó, hai bên chia sẻ khả năng thực thi pháp luật trên biển, kinh nghiệm bảo vệ hòa bình và ổn định trên thềm lục địa, trên vùng chủ quyền và tham gia vào bảo vệ các tuyến đường hàng hải quốc tế ở Đông Bắc Á, Đông Nam Á.
Đặc biệt, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh đánh giá cao sự hỗ trợ của Hàn Quốc dành cho Việt Nam trong nhiều năm gần đây, theo đó hỗ trợ Việt Nam 3 tàu cho cảnh sát biển, giúp đào tạo, huấn luyện thủy thủ sử dụng hiệu quả các thiết bị trên tàu.
Trong cuộc đối thoại chính sách quốc phòng lần này, lãnh đạo Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cam kết trong năm tới sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam các phương tiện, trang thiết bị để bảo vệ chủ quyền trên biển.
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nhận định quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Hàn Quốc thời gian qua đã phát triển tốt đẹp.
Trong chuyến công tác lần này, kể cả ở hoạt động đa phương và dự Đối thoại Quốc phòng Seoul 2017 cũng như Đối thoại Chính sách quốc phòng Việt Nam-Hàn Quốc 2017, đoàn đều nhận được những kết quả tốt và trên cơ sở đó tăng cường quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam với các nước trong khu vực, cũng như với Hàn Quốc để mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực và củng cố sức mạnh quốc phòng của Việt Nam./.