Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn phát biểu tại tọa đàm. (Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN) "ChatGPT sẽ hỗ trợ tích cực cho giáo dục đào tạo nhưng không thể thay thế vai trò của người thầy. Và để hiểu hơn về ChatGPT, để thấy được những mặt tốt và hạn chế thì giáo viên, học sinh, sinh viên phải sử dụng, trải nghiệm."
Đây là chia sẻ của Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn tại tọa đàm “ChatGPT, Trí tuệ nhân tạo - Lợi ích và thách thức đối với giáo dục” vừa được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức chiều 13/2.
Không thể thay thế người thầy
Theo Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn, hàng loạt sản phẩm công nghệ đã ra đời, như tivi, máy tính, công nghệ dạy học trực tuyến… và thời gian đầu luôn khiến nhiều người lo lắng vai trò của người thầy sẽ mất đi, giáo dục cũng đứng trước những thách thức. Tuy nhiên, thực tế cho thấy tất cả những công nghệ đó đều giúp cho ngành giáo dục có những bước tiến lớn.
Với sự ra đời của ChatGPT, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho rằng chắc chắn những công nghệ này sẽ tác động một cách căn bản và toàn diện tới mọi mặt trong ngành giáo dục, từ chương trình cho tới vai trò người thầy, cách tổ chức dạy và học, cách tiếp cận học liệu, cách tiếp cận với tri thức của người học. Trong đó đặc biệt là vai trò cá nhân hóa, cá thể hóa quá trình học tập của người học, và ngày càng hướng tới quá trình dạy và học, hướng tới người học nhiều hơn là người dạy.
Tuy nhiên, ông khẳng định dù công nghệ ngày một hiện đại hơn, người thầy không còn vai trò độc tôn trong truyền thụ tri thức như trước đây nhưng vai trò dẫn đắt của đội ngũ giáo viên là không thể thay thế. Vì thế, người thầy không chỉ cần thích ứng mà còn phải đón đầu để phát huy những lợi thế của công nghệ.
Đây cũng quan điểm của giáo sư Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Giáo sư Tuấn cho hay ông đã thử đặt câu hỏi kiểm tra kiến thức cơ bản và câu trả lời của ChatGPT có thể đạt tới 9 điểm, nhưng khi hỏi sâu hơn thì ChatGPT không trả lời được. “Tất nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta không thay đổi. Hiện nay giảng viên cũng ý thức rất cao về việc học viên có thể thu thập kiến thức từ nhiều nguồn và thậm chí có thể vượt trội về kiến thức đơn lẻ. Tôi cho rằng trong câu chuyện này vẫn còn quãng đường dài, dù đây mới chỉ là bản demo và trí tuệ nhân tạo còn phát triển. Chúng ta không quá lo lắng, hoang mang, nhưng rõ ràng cần phải có sự thay đổi, thích ứng,” giáo sư Hoàng Anh Tuấn chia sẻ.
Công nghệ không thể thay thế nhưng sẽ làm thay đổi vai trò của người thầy. (Ảnh minh họa: Phạm Mai/Vietnam+) Với Phó giáo sư Trần Thành Nam - Chủ nhiệm Khoa Các khoa học giáo dục, Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), ChatGPT chính là một cơ hội giải phóng bớt công việc cho giáo viên khi học sinh có thể tìm hiểu thông tin cơ bản qua ứng dụng này. “Tuy nhiên, thầy cô giáo cần chuyển đổi phương pháp dạy học, truyền cảm hứng cho học sinh, sinh viên nếu muốn các em chiếm lĩnh kiến thức,” ông Nam nói.
Hiểu công nghệ để thích ứng
Khẳng định chủ thể của ngành giáo dục vẫn là người thầy, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn cho rằng những tiến bộ công nghệ sẽ mở ra những cơ hội mới cho giáo dục và người thầy cần thay đổi nhận thức, cách nhìn nhận để đón nhận. Chính sách của Nhà nước cũng sẽ phải thay đổi, điều chỉnh để tận dụng được những lợi thế và giảm thiểu những tác động tiêu cực, những mặt trái của công nghệ mang lại.
Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng cách tốt nhất để có sự thay đổi, thích ứng là phải hiểu công nghệ. Và, cách tốt nhất để hiểu công nghệ là phải dùng công nghệ.
[ChatGPT: Thách thức và cơ hội cho đổi mới, phát triển giáo dục]
“Công nghệ này có sẵn và toàn thể hơn 20 triệu học sinh, 1,5 triệu nhà giáo, các nhà quản lý giáo dục hãy trải nghiệm để hiểu hơn. Sau đó, hãy thảo luận, làm rõ lợi ích mà ChatGPT mang lại, tương lai phát triển của ChatGPT và những công nghệ khác. Từ đó, các cơ quan quản lý nhà nước, Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cấp ban ngành khác sẽ có những chính sách lâu dài và kịp thời,” Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nói.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đề nghị các nhà trường đưa công nghệ vào giáo dục để giúp nhà giáo giảm bớt công việc, tăng năng suất, hiệu quả và chất lượng cũng như bình đẳng trong giáo dục. Đây cũng là những điều Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng tới.
Ngành giáo dục cũng sẽ nghiên cứu cách hạn chế những mặt trái, sự lệ thuộc vào công nghệ để đạt được mục đích mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục chất lượng cao của người học, giảm chi phí trong giáo dục nhằm giúp mọi người dân có thể tiếp cận giáo dục chất lượng tốt. Bên cạnh đó là việc giữ cho nền giáo dục trong sạch ở mọi nơi, với đạo đức trong nhà trường.
“Đó là những chính sách mà Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ nghiên cứu để điều chỉnh. Chúng ta còn rất nhiều thời gian và cũng sẽ hào hứng chờ đợi những phát triển công nghệ mới trong thời gian tiếp theo,” Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nói./.
