Ảnh minh họa. (Nguồn: timesofsandiego) Trang mạng của Quỹ Nghiên cứu Các nhà quan sát (ORF) đăng bài viết của Rajeswari Pillai Rajagopalan, Giám đốc Trung tâm An ninh, Chiến lược và Công nghệ (CSST) về các cuộc tập trận hàng hải trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong thời gian gần đây, nội dung như sau:
Ấn Độ và Nhật Bản vừa tổ chức Cuộc tập trận Hàng hải Ấn Độ-Nhật Bản (JIMEX) lần thứ 5 trên Biển Arab từ ngày 6-8/10. Cuộc tập trận JIMEX-21 có sự tham gia của các tàu và máy bay của Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (JMSDF) và Hải quân Ấn Độ (IN).
Đại diện phía Hải quân Ấn Độ có tàu khu trục tên lửa dẫn đường INS Kochi (với các trực thăng Sea King MK 42B), tàu khu trục tên lửa dẫn đường INS Teg (trực thăng Chetak có khả năng tìm kiếm và cứu nạn), máy bay trinh sát hàng hải P8I và máy bay MiG 29K. Hải quân Nhật Bản mang đến tàu sân bay trực thăng lớp Izumo Kaga và tàu khu trục tên lửa dẫn đường Murasame. JIMEX-21 do Chuẩn đô đốc Ấn Độ Ajay Kochhar và Chuẩn đô đốc Nhật Bản Ikeuchi Izuru đồng chỉ huy.
Trước cuộc tập trận, thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng Ấn Độ cho biết cuộc tập trận nhằm “phát triển sự hiểu biết chung về quy trình tác chiến và nâng cao khả năng phối hợp giữa các bên qua việc tiến hành nhiều bài tập nâng cao, trên toàn bộ các hoạt động hàng hải.”
Cuộc tập trận gồm "các bài tập chiến thuật liên quan đến trang bị vũ khí, hoạt động trực thăng trên boong và các cuộc diễn tập tác chiến trên mặt nước, chống tàu ngầm và tác chiến trên không" nhằm tăng cường khả năng phối hợp giữa hải quân hai nước. Tuyên bố nhấn mạnh “mức độ tin cậy và hiểu biết cao” giữa Ấn Độ và Nhật Bản được coi là nền tảng cho các cuộc diễn tập hải quân phức tạp trong JIMEX, giúp ứng phó và “bảo vệ lợi ích hàng hải” ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
[Các nước Nhóm Bộ tứ tập trận hải quân chung tại Ấn Độ Dương]
Trong khi đó, cả lực lượng hải quân Ấn Độ và Nhật Bản cũng đang hoạt động bên ngoài khuôn khổ JIMEX. Hải quân Ấn Độ đã tiến hành cuộc tập trận AUSINDEX thứ tư, giữa Hải quân Ấn Độ và Hải quân Hoàng gia Australia.
Trong cuộc tập trận từ ngày 6-10/9, hải quân Ấn Độ đã triển khai tàu khu trục tàng hình mang tên lửa dẫn đường mới nhất INS Shivalik và tàu hộ tống chống tàu ngầm Kadmatt thuộc Hạm đội phương Đông của Hải quân Ấn Độ được đặt tại Visakhapatnam (Ấn Độ).
Đại diện phía Australia có tàu khu trục HMAS Warramunga lớp Anzac cũng tham gia cuộc tập trận Malabar. Theo thông cáo báo chí của Ấn Độ, phiên bản năm 2021 của AUSINDEX gồm hoạt động phức tạp trên mặt đất, dưới mặt đất và trên không giữa các tàu, tàu ngầm, trực thăng và máy bay tuần tra hàng hải tầm xa của lực lượng hải quân tham gia với mục tiêu tăng cường khả năng tương tác và phát triển sự hiểu biết chung về các quy trình và thủ tục cho các hoạt động an ninh hàng hải.
JMSDF cũng đã có một lịch trình bận rộn. Tuần trước, họ đã tiến hành một cuộc tập trận hải quân lớn ở vùng biển ngoài khơi phía Đông Nam Okinawa với sự tham gia của sáu lực lượng hải quân gồm Mỹ, Anh, Nhật Bản, Hà Lan, Canada và New Zealand với tổng số 17 tàu mặt nước bao gồm bốn tàu sân bay. Theo thông cáo báo chí của JMSDF, cuộc tập trận nhằm tăng cường “kỹ năng chiến thuật và khả năng tương tác của lực lượng Nhật Bản với các lực lượng hải quân tham gia.”
Cuộc tập trận gồm tác chiến chống tàu ngầm, tác chiến phòng không, di chuyển chiến thuật và huấn luyện thông tin liên lạc. Thông cáo báo chí nói rằng “cuộc huấn luyện này, tập hợp ba nhóm tấn công tàu sân bay, thể hiện ý chí mạnh mẽ của các quốc gia tham gia nhằm hiện thực hóa một Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở, JMSDF sẽ hợp tác chặt chẽ với các lực lượng hải quân đồng minh và bạn hữu cùng có chung mục tiêu, nhằm ứng phó với các thách thức toàn cầu và bảo vệ trật tự hàng hải dựa trên pháp quyền.”
Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông, Đại tá Hải quân Hoàng gia Anh Steve Moorhouse nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc tập trận là “thể hiện tình đoàn kết và cách các đồng minh phương Tây có thể phối hợp nhịp nhàng với nhau.”
Ông nói thêm rằng cuộc tập trận mang một "thông điệp quan trọng rằng các quốc gia như chúng tôi thực sự tin tưởng vào tự do hàng hải, tự do thương mại và đang thực sự quan ngại về tình hình quân sự hóa khu vực."
Trong khi đó, lực lượng hải quân của bốn quốc gia trong Nhóm Bộ tứ - Australia, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ - đang tiến hành giai đoạn hai của cuộc tập trận Malabar, được tổ chức từ ngày 12-15/10. Giai đoạn đầu được tiến hành ở Biển Philippines hồi cuối tháng 8/2021. Giai đoạn hai nhằm củng cố hơn nữa những tiến bộ đã đạt được trong giai đoạn một về sức mạnh tổng hợp, phối hợp và khả năng tương tác giữa hải quân bốn nước.
Theo một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Ấn Độ, giai đoạn thứ hai “tập trung vào các cuộc tập trận tác chiến chống tàu ngầm và phối hợp trên mặt nước và phát triển trang bị vũ khí.”
Về phần các tàu tham gia cuộc tập trận Malabar, Ấn Độ điều máy bay tuần tra INS Ranvijay, INS Satpura, P8I và một tàu ngầm, trong khi phía Mỹ đưa tàu sân bay USS Carl Vinson cùng với hai tàu khu trục USS Lake Champlain và USS Stockdale. Phía Nhật Bản được đại diện bởi JS Kaga và JS Murasame và Australia cử HMAS Ballarat và HMAS Sirius.
Tốc độ và sự phức tạp ngày càng tăng của các cuộc tập trận quân sự cũng như số lượng quốc gia tham gia ngày càng nhiều sẽ gửi một thông điệp rõ ràng tới Bắc Kinh về khả năng một liên minh đang từ từ tập hợp để chống lại họ.
Hiện vẫn còn thời gian để Trung Quốc quay lưng lại với con đường nguy hiểm mà họ đã chọn, nhưng Bắc Kinh dường như chưa tỏ ra sẵn sàng lắng nghe./.
