Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường), trong tháng 2-3/2024, khả năng rét đậm, rét hại xảy ra ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, song vẫn cần phải đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh (đặc biệt là trong tháng Hai) gây rét đậm, rét hại trên diện rộng và nguy cơ xảy ra băng giá.
Từ tháng 5-7/2024, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm. Do vậy, người dân cần đề phòng trường hợp xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt.
6 tháng đầu năm ít bão, không khí lạnh yếu
Thông tin cụ thể về xu thế khí hậu từ tháng 2-4/2024, chuyên gia Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong điều kiện El Nino (hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương). Do vậy, trong khoảng thời gian từ nay đến tháng Tư, El Nino tiếp tục duy trì với xác suất trên 90%.
Với xu thế khí tượng trên, ông Lâm nhận định từ tháng 2-4/2024, trên Biển Đông ít có khả năng xuất hiện bão hoặc áp thấp nhiệt đới.
Thảm họa khốc liệt từ thiên tai, sạt lở đất đá: Còn phá, còn đau!
Cùng với sự tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, “nhân tai” đã trở thành một trong những nguyên nhân chính châm ngòi cho những “phát súng” dồn dập từ thiên tai, khiến sạt lở ngày càng nặng nề hơn.
Cũng trong khoảng thời gian trên, dự báo không khí lạnh sẽ hoạt động yếu hơn so với trung bình nhiều năm, nên khả năng xảy ra rét đậm, rét hại ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
“Tuy nhiên, cần đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh (đặc biệt là trong tháng Hai) gây rét đậm, rét hại trên diện rộng và nguy cơ xảy ra băng giá, mưa tuyết ở khu vực vùng núi cao Bắc Bộ, ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng,” chuyên gia Hoàng Phúc Lâm lưu ý.
Ngoài ra, gió mùa Đông Bắc có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển; hiện tượng mưa nhỏ, mưa phùn ở khu vực Bắc Bộ trong mùa Đông Xuân có khả năng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm.
Đáng chú ý, theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong khoảng thời gian dự báo từ tháng 2-4/2024, tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: Dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh, đặc biệt trong các đợt gió mùa Đông Bắc tràn xuống.
Đối với khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia khuyến cáo người dân tại các địa phương trong vùng đề phòng dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh trong các tháng chuyển mùa (tháng Tư, tháng Năm).
Về xu thế nắng nóng, chuyên gia Hoàng Phúc Lâm cho biết hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam Bộ (tập trung ở miền Đông), khu vực Tây Bắc (Bắc Bộ) và Trung Bộ, có khả năng đến sớm và xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm. Trong đó ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, từ tháng 2-4/2024 ít có khả năng xuất hiện mưa trái mùa, do vậy tình trạng khô hạn còn tiếp diễn trong thời kỳ này.
Nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn quốc từ tháng 2-4/2024, phổ biến cao hơn khoảng 1,0-1,5 độ C so với trung bình nhiều năm.
Từ tháng 5-7 đề phòng nắng đặc biệt gay gắt
Trong giai đoạn tiếp theo từ tháng 5-7/2024, chuyên gia Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết dự báo ENSO (hiện tượng chỉ cả El Nino và La Nina, liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương-Đông Ấn Độ Dương) có khả năng chuyển sang trạng thái trung tính.
Với xu thế khí tượng trên, dự báo từ tháng 5-6/2024, ít có khả năng xuất hiện bão, áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông. Từ tháng 7/2024, bão, áp thấp nhiệt đới có khả năng xuất hiện trên Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Trong khoảng thời gian này, bão, áp thấp nhiệt đới và gió mùa Tây Nam có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên Biển Đông.
Về xu thế nắng nóng, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo nắng nóng sẽ tiếp tục xảy ra ở các khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ trong nửa đầu tháng Năm, sau đó giảm dần từ nửa cuối tháng Năm. Riêng khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm, người dân cần đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt.
Theo dự báo của cơ quan khí tượng, từ tháng 5-7/2024, nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng từ 0,5-1,5 độ C.
Cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia cũng lưu ý mùa mưa tại Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ xuất hiện phù hợp với quy luật khí hậu. Tuy vậy, mưa lớn, lốc, sét có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng.
Dự báo tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Riêng Bắc Trung Bộ, tổng lượng mưa trong tháng 5-6, phổ biến thấp hơn khoảng 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, tổng lượng mưa từ tháng 5-6/2024, phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Từ tháng Bảy, tổng lượng mưa tại các khu vực này cao hơn khoảng 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Tương tự, tại lưu vực sông Mê Công, cơ quan khí tượng dự báo tổng lượng mưa tại khu vực thượng lưu và trung lưu của lưu vực phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Riêng khu vực hạ lưu, tổng lượng mưa trong tháng 7/2024, dự báo sẽ cao hơn khoảng 5-15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Với xu thế khí tượng trên, cơ quan báo khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo trong thời kỳ từ tháng 4-7, khả năng xảy ra khô hạn cục bộ tại các tỉnh Nam Trung Bộ, bắc Tây Nguyên, nhất là những nơi ngoài vùng cấp nước của công trình thủy lợi./.