Ngày 5/4, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã cam kết sẽ tiếp tục tiến hành thương vụ mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga, bất chấp những quan ngại an ninh của Mỹ.
Tổng thống Erdogan nêu rõ thương vụ S-400 đã được hoàn tất và đợt chuyển giao đầu tiên sẽ diễn ra vào tháng Bảy tới.
Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng chỉ trích các tuyên bố của Mỹ về việc đặt mua hệ thống phòng thủ tên lửa của Nga, cho rằng các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) không nên trừng phạt lẫn nhau.
[Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích lập trường của Mỹ về vụ mua S-400]
Cùng ngày, Điện Kremlin cho biết Tổng thống Erdogan sẽ có chuyến thăm làm việc đến Moskva vào ngày 8/4 tới để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Tại cuộc họp của Hội đồng Hợp tác cấp cao Nga-Thổ lần thứ 8, hai nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về việc thực hiện các dự án năng lượng chung, phối hợp cách tiếp cận trong các vấn đề khu vực và quốc tế.
Cố vấn về chính sách đối ngoại của Điện Kremlin Yuri Ushakov nêu rõ lãnh đạo hai bên sẽ tập trung thảo luận tình hình Syria, trong đó có việc Mỹ rút binh sỹ khỏi quốc gia Trung Đông này.
Hai bên cũng sẽ thảo luận về việc Nga cung cấp hệ thống S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ, tiến trình xây dựng đường ống khí đốt Nga-Thổ và nhà máy hạt nhân Akkuyu tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên dự kiến ký kết một số thỏa thuận song phương.
Tổng thống Putin và người đồng cấp Erdogan sẽ có cuộc họp chung với các doanh nghiệp hai nước và tham gia lễ khai mạc Năm Trao đổi văn hóa và du lịch Nga-Thổ tại nhà hát Bolshoi ở thủ đô Moskva.
S-400 là hệ thống tên lửa phòng không di động có khả năng phá hủy các mục tiêu trên không trong phạm vi lên tới 400 km do Nga chế tạo, tương tự như hệ thống Patriot của Mỹ.
Washington từng đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống Patriot thay cho S-400. Tuy nhiên, Tổng thống Erdogan nhấn mạnh dù muốn mua Patriot, song điều kiện bán vũ khí mà Mỹ đưa ra lại không giống với của Nga.
Mỹ thậm chí đã tìm cách ngăn chặn các nước mua hệ thống tên lửa hiện đại này của Nga, với việc ban hành Đạo luật chống đối thủ của Mỹ thông qua cấm vận (CAATSA) vào năm 2017. Đạo luật này cho phép Washington trừng phạt kinh tế nhằm vào những quốc gia thực hiện hợp đồng mua bán vũ khí quy mô lớn với Moskva.
Với việc duy trì thương vụ S-400, Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng sẽ bị Mỹ trừng phạt theo CAATSA.
Trước đó, người phát ngôn Lầu Năm Góc Charlie Summers cho biết Mỹ sẽ dừng việc cung cấp và các hoạt động liên quan tới chương trình F-35 đối với Thổ Nhĩ Kỳ cho tới khi Ankara từ bỏ hợp đồng mua tên lửa S-400 của Nga.
Theo người phát ngôn này, nếu vẫn mua S-400, khả năng Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tham gia chương trình F-35 sẽ gặp rủi ro.
Tuy nhiên, Tổng thống Erdogan khẳng định 3 máy bay F-35 đã được chuyển giao cho nước này và chiếc thứ 4 sẽ được bàn giao trong tuần tới./.
