Những chỉ trích mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) càng khiến giới quan sát và nhà đầu tư thêm lo ngại trong bối cảnh bất ổn chính trị ngày càng gia tăng trong lòng nước Mỹ. Trong khi đó, thị trường vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Mỹ có quyền sa thải Chủ tịch Fed hay không.
Trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Trump ngày 24/12 đã nhấn mạnh: “Vấn đề duy nhất mà nền kinh tế chúng ta gặp phải chính là Fed. Fed giống như một tay chơi golf giỏi nhưng không thể ghi điểm vì anh ta không có cảm giác”.
Theo ông Trump, Fed không thể cảm nhận được thị trường và họ không hiểu những điều quan trọng về cuộc chiến thương mại, việc tăng cường sức mạnh cho đồng USD hay nguy cơ phe Dân chủ khiến chính phủ ngừng hoạt động do vấn đề bức tường biên giới với Mexico.
[Tổng thống Mỹ chỉ trích FED vì gây ra nhiều nỗi sợ hãi với kinh tế Mỹ]
Thị trường đã xuất hiện những đồn đoán về khả năng Chủ tịch Fed đương nhiệm Jerome Powell có thể bị Tổng thống Trump cách chức. Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin mới đây đã khẳng định ông Trump chưa bao giờ đề nghị cách chức ông Powell, mặc dù luôn phản đối chính sách tăng lãi suất của Fed. Song những lời trấn an này đã không giúp được thị trường bình ổn hơn, mà còn khiến Phố Wall lao dốc phiên thứ tư liên tiếp trong ngày 24/12.
Sự mơ hồ về việc liệu Tổng thống Mỹ thực sự có quyền sa thải Chủ tịch Fed hay không lại càng khiến nhà đầu tư “đứng ngồi không yên.”
Bà Sarah Binder, Giáo sư ngành Khoa học Chính trị tại Đại học George Washington, nói rằng có một sự “mơ hồ về mặt pháp lý” về việc liệu ông Trump có thể cho ông Powell thôi chức.
Đạo luật về Fed đã nói rõ rằng ông Powell chỉ có thể bị loại khỏi vị trí Chủ tịch Fed trong Hội đồng Thống đốc vì “lý do chính đáng” - thường được hiểu là những hành vi vi phạm pháp luật, thay vì bất đồng về lãi suất.
Nhưng nó vẫn hợp pháp nếu Tổng thống Trump loại ông Powell khỏi vai trò Chủ tịch Fed. Giáo sư Binder đã viện dẫn khi Quốc hội Mỹ sửa đổi luật vào năm 1977, luật không đề cập đến việc sa thải Chủ tịch Fed phải có “lý do chính đáng.” Chính sự nhập nhằng này càng khiến thị trường và nhà đầu tư thấy hoang mang.
Mặc dù ông chủ Nhà Trắng khẳng định "chưa bao giờ đề nghị sa thải Chủ tịch Powell" cũng như tin rằng bản thân "không có quyền làm như vậy," song chỉ giả thiết Tổng thống Trump có thể can thiệp sâu vào hoạt động của Fed cũng đủ mạnh để gây bất ổn cho các thị trường tài chính khi những thị trường này từ lâu đã hoạt động dựa trên niềm tin rằng các quyết định của Fed không bị ảnh hưởng bởi những can thiệp chính trị.
Trong khi đó, nhà đầu tư kỳ cựu John Studzinski của công ty tư vấn tài chính Pimco lập luận rằng Chủ tịch Fed Powell sẽ không “thoái lui” trước những áp lực từ Tổng thống Mỹ và chấp nhận dừng tiến trình nâng lãi suất.
Theo chuyên gia này, ở một mức độ nhất định, bất kỳ bình luận nào mà ông Trump đưa ra về vấn đề lãi suất có thể mang lại một tác động “ngược.” Đó là ông Trump có thể khiến Fed càng tự khẳng định lại chính sách của họ và thậm chí trở nên độc lập hơn./.