Thị trường xe ôtô tiếp tục khởi sắc khi lượng xe tiêu thụ trong tháng 10 gần đạt 28.300 xe, tăng gần 10% so với tháng trước và tăng tới 26% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, thị trường xe ôtô đang có xu hướng chuyển dịch từ xe có dung tích động cơ lớn sang động cơ nhỏ 1.5L và xe bán tải (Pick-up).
Xe dung tích nhỏ áp đảo thị trường
Nhìn nhận về thị trường ôtô, giới chuyên kinh doanh xe đánh giá, với hai cuộc triển lãm ôtô lớn vừa diễn ra ở hai đầu đất nước và trước sức ép cạnh tranh ở các phân khúc, nhiều hãng có chính sách khuyến mãi, giảm giá, tặng quà để kích cầu thị trường thu hút khách hàng, góp phần gia tăng doanh số bán hàng trong tháng qua.
Bên cạnh đó, năm nay thu nhập bình quân đầu người ở Việt Nam được cải thiện (tăng 9,4% so với năm 2015), người tiêu dùng có điều kiện sử dụng ôtô nhiều hơn trong khi những người khác có thêm cơ hội đổi và nâng cấp xe khiến sức tiêu thụ xe toàn thị trường ngày càng tăng.
Tuy nhiên, diễn biến của thị trường ôtô thời gian gần đây cho thấy, người tiêu dùng có xu hướng chuyển dịch từ xe có dung tích động cơ lớn sang động cơ nhỏ 1.5L. Cụ thể, nếu trước đây thị phần xe nhỏ dung tích 1.5L chỉ chiếm một phần tư tổng sản lượng bán ra hàng tháng thì hiện nay con số này đã chiếm khoảng một nửa.
Điều này càng thể hiện rõ nét hơn ở hai cuộc triển lãm ôtô vừa qua, mỗi triển lãm quy tụ từ gần 100 đến hơn 150 mẫu xe, từ xe SUV, sedan, gia đình, thương mại, hạng sang cho đến dòng chuyên dụng, bán tải… Tuy nhiên, cả hai triển lãm đều xuất hiện sự áp đảo của dòng xe vừa và nhỏ, có mức giá phù hợp số đông người tiêu dùng.
Nói về nguyên nhân của sự dịch chuyển trên, giới kinh doanh xe cho rằng, cùng với việc nhà sản xuất ngày càng tung ra thị trường nhiều mẫu xe nhỏ, tiết kiệm nhiên liệu trong khi người tiêu dùng muốn sở hữu dòng xe nhỏ gọn phù hợp với đường sá đông đúc và giá xăng dầu biến động theo thị trường thì còn do tác động của việc điều chỉnh chính sách thuế hai lần trong năm 2016.
Đó là từ đầu năm 2016, thuế nhập khẩu đối với xe dưới 9 chỗ từ ASEAN giảm còn 40%. Từ 1/7/2016, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi có hiệu lực, những mẫu xe dung tích dưới 1.5L được giảm thuế 5% khiến giá xe bán ra giảm theo, người tiêu dùng được hưởng lợi.
Cùng với đó, với chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam cũng khuyến khích sản xuất và tiêu thụ dòng xe nhỏ, tiêu thụ ít năng lượng, phù hợp với hạ tầng giao thông và thu nhập của người dân cùng với sự ra mắt của nhiều mẫu xe, sự gia tăng nhu cầu khiến phân khúc này sôi động hơn bao giờ hết.
Trong khi các nhà sản xuất lắp ráp xe trong nước liên tiếp khuyến mại, giảm giá để kích cầu thu hút khách hàng về phía mình thì các nhà nhập khẩu tô tô chính hãng cũng không đứng ngoài cuộc chơi. Điều này thể hiện rõ hơn ở hai cuộc triển lãm lớn vừa qua. Ngoài các dòng xe quen thuộc của mình, cả doanh nghiệp lắp ráp xe trong nước và nhà nhập khẩu chính hãng đều bung hàng trong dịp này để đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.
Từng phân phối xe sang dung tích xi lanh lớn, tại triển lãm vừa qua Audi tại Việt Nam đã tung ra hai mẫu Audi Q2, Audi A3 Sportback đều có động cơ 1.4L; hay Euro Auto Việt Nam cũng mang một số mẫu xe dung tích xi lanh 1.5L về Việt Nam như Mini Cooper 3 cửa và BMW 2 Series Gran Tourer. Trong khi đó, cùng với việc làm mới các mẫu xe Swift và Ertiga, Suzuki Việt Nam cũng ra mắt mẫu sedan hoàn toàn mới Ciaz dung tích xi lanh 1.4L để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng mùa mua sắm cuối năm.
Ông Trần Tấn Trung, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Quốc tế Liên Á, nhà phân phối chính thức Audi tại Việt Nam cho biết, ngoài các mẫu xe sang dung tích động cơ lớn, để đón đầu cơ hội này, Audi cũng như một số nhà nhập khẩu đã và đang đưa những mẫu xe nhỏ nhưng tích hợp công nghệ tăng hiệu năng hoạt động, nhằm tăng công suất với giá thành cạnh tranh về phân phối. Với Audi, đây là những dòng xe dung tích xi lanh nhỏ, là ưu tiên trong danh mục sản phẩm mà Audi phân phối tại Việt Nam hiện nay cũng như thời gian tới.
Sức hút của xe bán tải
Cùng với phân khúc xe có dung tích xi lanh nhỏ ngày càng trở nên hút khách, phân khúc xe bán tải thời gian gần đây cũng sôi động không kém. Đặc biệt, xe bán tải ngày nay được nâng cấp với nhiều trang thiết bị tiện nghi không thua kém các dòng xe du lịch, lại sử dụng được nhiều mục đích như du lịch hay chở được cả tấn hàng và phù hợp với nhiều địa hình từ thành thị, nông thôn đến đồi núi.
Không chỉ vậy, so với chiếc SUV đa dụng có cùng dung tích xi lanh giá bán cả tỷ đồng thì giá của chiếc bán tải chỉ dao động từ gần 600 đến hơn 700 triệu đồng. Hơn nữa, trong khi phí trước bạ xe bán tải chỉ 2%, thấp hơn nhiều so với mức từ 10-12% đối với các dòng xe khác cũng là lợi thế lớn khiến dòng xe này ngày càng trở nên đắt khách.
Thị trường xe bán tải hội tụ đủ các thương hiệu của Mỹ và Nhật Bản và ngày càng rộ như Ford Ranger, Mazda BT50, Mitsubishi Triton, Toyota Hilux, Nissan Navara, Isuzu D-max, Chevrolet Colorado… Nhận thấy thị trường tiềm năng, mới đây thương hiệu UAZ đến từ Nga cũng chen chân thị trường Việt bằng mẫu xe Patriot nhập khẩu nguyên chiếc với giá bán chỉ hơn 500 triệu đồng, rẻ nhất trong phân khúc, góp phần cho phân khúc này thêm sôi động và phong phú hơn.
Nhìn lại doanh số bán hàng của phân khúc xe bán tải năm 2015 cho thấy, có đến 16.741 xe được giao đến tay người tiêu dùng và tăng trưởng tới 100% so với năm 2014 đồng thời đưa dòng bán tải vào Top 3 về doanh số bán hàng, chỉ xếp sau dòng sedan và SUV ở thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, không phải mẫu xe nào thâm nhập thị trường Việt cũng đều có sự tăng trưởng mạnh. Chỉ nhìn vào doanh số bán hàng trong tháng 10/2016 cho thấy, Ford Ranger tiếp tục ở vị thế độc tôn với 1.336 xe được bán ra, tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này góp phần nâng tổng lượng xe Ranger bán ra trong 10 tháng qua lên 11.402 chiếc và tăng tới 91% so cùng kỳ năm trước. Đây cũng là mẫu xe được người tiêu dùng mệnh danh là "ông vua bán tải" ở thị trường Việt Nam.
Chia sẻ về phân khúc này, ông Phạm Văn Dũng, Tổng Giám đốc Ford Việt Nam khẳng định: “Ranger tiếp tục vẫn là dòng xe bán tải bán chạy nhất tại thị trường Việt Nam nhờ năng lực mạnh mẽ và nhiều tính năng thông minh. Trung bình cứ 2 xe bán tải được bán ra có một chiếc là Ford Ranger.”
Trong khi đó, dù thời gian qua các doanh nghiệp thực hiện nhiều chương trình ưu đãi, các mẫu xe khác như Mazda BT50 cũng chỉ bán được 273 xe, Mitsubishi Triton 142 xe; Toyota Hilux, Chevrolet Colorado, Isuzu D-max, Mekong Pronto Premio bán được từ 20 đến trên 80 xe…
Điều đáng chú ý, mặc dù các hãng xe đã có mặt nhưng hầu hết các mẫu xe bán tải ở Việt Nam đều được nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan - công xưởng xe bán tải của cả thế giới do mẫu xe này chỉ chịu thuế nhập khẩu 5% so với mức 50% của các dòng xe khác.
Dự báo, nhu cầu về xe bán tải tiếp tục tăng hơn nữa khi giá xe sẽ giảm mạnh theo lộ trình thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hoá ASEAN, thuế nhập khẩu ôtô từ khu vực ASEAN giảm từ 50% về 40%, năm 2017 giảm về 30% và đến năm 2018 về 0%. Khi giá giảm mạnh, cùng với nhiều ưu thế, thị trường xe bán tải chắc chắn sẽ sôi động hơn và có thể chiếm được thị phần lớn trên thị trường ôtô trong nước.
Cũng liên quan đến xe bán tải, từ ngày 1/11/2016 Thông tư 06/2016/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải có hiệu lực, dòng này được đối xử công bằng như xe con khi lưu thông trên đường, không còn bị hạn chế về nhiều mặt như phân làn, đi vào giờ cấm hay không cấm trong hệ thống báo hiệu giao thông đường bộ Việt Nam cũng góp phần cho thị trường xe bán tải thêm hút khách.
Tuy nhiên, cũng từ khi Thông tư 06/2016/TT-BGTVT có hiệu lực, một số chi cục thuế ở Hà Nội kiến nghị tạm dừng thu phí trước bạ đối với dòng xe này bởi quan điểm khi xe bán tải được đối xử công bằng như xe con nên cần tăng phí trước bạ lên 12%. Tuy nhiên, theo Cục Thuế Hà Nội, trong khi chờ báo cáo với Tổng Cục thuế để có trao đổi với Bộ Giao thông Vận tải về vấn đề này thì việc thu phí trước bạ đối với xe bán tải vẫn diễn ra bình thường.
Với thông tin trên, nhiều ý kiến cho rằng trước mắt chưa tăng thuế trước bạ đối với dòng xe bán tải, nhưng cũng không loại trừ có thể sẽ điều chỉnh trong tương lai. Thậm chí, lệ phí trước bạ có tăng lên mức 12% như xe con, nhưng với những ưu thế của dòng xe bán tải cùng mức đầu tư tài chính hợp lý, nhiều người tiêu dùng không vì thế mà không đầu tư cho dòng xe này, vấn đề chính là họ lựa chọn ở thương hiệu nào./.