Theo tờ “Nhật báo Phố Wall,” thị trường nhà đất - ngành đã đưa kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái cách đây 5 năm và là vật cản cho sự phục hồi - nay đang trở thành động lực kinh tế quan trọng cho tăng trưởng của kinh tế Mỹ.
Theo các nhà kinh tế dự báo, tăng trưởng GDP Mỹ sẽ chậm lại trong 3 tháng cuối năm từ mức 2,7% của quý III xuống khoảng 1,4-1,5%. Do lo ngại nguy cơ “vách đá tài khóa,” giới doanh nghiệp đã có xu hướng giảm đầu tư trong khi chi quốc phòng dự kiến cũng suy giảm đã tạo gánh nặng lên tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Trong khi các trụ cột kinh tế này yếu hơn, một thị trường nhà đất ổn định và tăng trưởng đã tạo tâm lý tiêu dùng tích cực, mang lại động lực lớn cho kinh tế Mỹ khi 70% GDP dựa vào tiêu dùng.
Tổ chức Macroeconomic Advisers dự báo kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng 1,4% trong quý 4, trong đó nhà đất có thể đóng góp tới 0,4% tăng trưởng. Còn HIS Global Insight thì dự báo tăng trưởng quý 4 sẽ đạt 1% với nhà đất đóng góp tới 0,53%, tỷ lệ cao nhất kể từ 2005.
Ben Herzon, nhà kinh tế thuộc Macroeconimc Advisers nhận xét “thị trường nhà đất dường như không bị tác động từ sự bất ổn của các ngành khác.”
Tất nhiên, sự phục hồi của thị trường nhà đất Mỹ mới chỉ là khởi đầu và vai trò của nhà đất đối với tổng thể nền kinh tế vẫn bị giảm đi do giá nhà giảm, tình trạng tịch biên nhà tăng cao trong 5 năm qua. Các khoản cho vay mới không dễ dàng do ngân hàng còn giữ khối lượng lớn nợ xấu bất động sản.
Hàng triệu người sở hữu nhà vẫn nợ nhiều hơn căn nhà mà họ sở hữu. Tuy vậy, sự cải thiện đáng kể của thị trường nhà đất sẽ bù đắp lại sự suy giảm của ngành chế tạo và đây sẽ là điều kiện để Mỹ tránh được cuộc khủng hoảng thứ hai.
Theo S&P/Case - Shiller National Index, giá nhà đã tăng 3,6% vào tháng Chín so với cách đây một năm. Giá cũng đã tăng 7% trong 9 tháng đầu năm 2012, mức tăng mạnh nhất từ năm 2005, vượt dự đoán của các nhà kinh tế. Giá nhà tăng đều trên cả nước với 20 thành phố mà Case - Shiller index theo dõi, ngoại trừ Chicago và New York, đều cho thấy giá nhà tăng theo năm.
Thị trường nhà đất tăng trưởng mang lại lợi nhuận cho giới đầu tư bất động sản và thầu xây dựng. Trong khi đó, ngân hàng đã báo cáo lợi nhuận cao kỷ lục trong lĩnh vực cho vay thế chấp trong khi nhu cầu tăng cao cho các khoản vay mới.
Ngoài một số lợi nhuận trực tiếp là các lợi nhuận gián tiếp. Giá nhà tăng khiến người sở hữu nhà thấy tự tin hơn về tài chính của mình, tạo động lực để họ chi nhiều hơn và với lãi suất thấp, họ cảm thấy thoải mái hơn khi thực hiện các khoản vay mới. Chỉ số niềm tin Conference Board công bố ngày 27/11 đã tăng tới 73,7% trong tháng 11, mức tăng cao nhất kể từ tháng 2/2008.
Nhà kinh tế trưởng của Deutsche Bank chi nhánh tại Mỹ, Joseph LaVorgna nhận định: “Thị phần nhà đất đối với GDP đã làm hiểu sai về tầm quan trọng của ngành này đối với nền kinh tế. Chính hiệu ứng niềm tin tiêu dùng từ thị trường nhà đất có tác động vô cùng lớn.”
Theo Moody’s Analytics, tín dụng mua nhà mới dự báo tăng 22% năm nay lên 77 tỷ USD và là mức cao nhất trong 3 năm qua.
Trong khi đó Frank Blake, Giám đốc điều hành nhà bán lẻ Home Depot Inc nhận định, “Chúng ta có thể bắt đầu thấy được thị trường bất động sản trở thành động lực tăng trưởng thay vì là vật cản.”
Trong khi giá nhà đang đưa thị trường bất động sản hướng về phía trước, điều này đã không thể xảy ra nếu không có những chu kỳ mất mát. Giá nhà thấp hơn cùng với lãi suất thấp đã tạo cơ hội mua nhà nhiều hơn. Trả tiền thế chấp trung bình hàng tháng đối với một căn nhà bình thường vào tháng 10 dự kiến đã giảm 10%, đang phổ biến ở ngưỡng 720 USD, giảm từ gần 1.270 USD vào cuối năm 2005.
Giá thuê tăng đã kích cầu mua nhà, dẫn đến số nhà đem rao bán xuống thấp kỷ lục trong thập niên qua. Điều đó có nghĩa rằng số người mua nhiều hơn rất nhiều so với nhà được bán ra, khiến giá tăng cao.
Ivy Zelman, giám đốc điều hành công ty Zelman & Associates nhận định “Người tiêu dùng đang tìm nhà để mua nhưng họ không thể tìm được.” Ở thành phố Phoenix, Marcay Homes đã bán được 4 trong 12 dự án trong năm nay và sẽ bổ sung thêm 10 dự án mới trong 6 tháng tới./.
Theo các nhà kinh tế dự báo, tăng trưởng GDP Mỹ sẽ chậm lại trong 3 tháng cuối năm từ mức 2,7% của quý III xuống khoảng 1,4-1,5%. Do lo ngại nguy cơ “vách đá tài khóa,” giới doanh nghiệp đã có xu hướng giảm đầu tư trong khi chi quốc phòng dự kiến cũng suy giảm đã tạo gánh nặng lên tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Trong khi các trụ cột kinh tế này yếu hơn, một thị trường nhà đất ổn định và tăng trưởng đã tạo tâm lý tiêu dùng tích cực, mang lại động lực lớn cho kinh tế Mỹ khi 70% GDP dựa vào tiêu dùng.
Tổ chức Macroeconomic Advisers dự báo kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng 1,4% trong quý 4, trong đó nhà đất có thể đóng góp tới 0,4% tăng trưởng. Còn HIS Global Insight thì dự báo tăng trưởng quý 4 sẽ đạt 1% với nhà đất đóng góp tới 0,53%, tỷ lệ cao nhất kể từ 2005.
Ben Herzon, nhà kinh tế thuộc Macroeconimc Advisers nhận xét “thị trường nhà đất dường như không bị tác động từ sự bất ổn của các ngành khác.”
Tất nhiên, sự phục hồi của thị trường nhà đất Mỹ mới chỉ là khởi đầu và vai trò của nhà đất đối với tổng thể nền kinh tế vẫn bị giảm đi do giá nhà giảm, tình trạng tịch biên nhà tăng cao trong 5 năm qua. Các khoản cho vay mới không dễ dàng do ngân hàng còn giữ khối lượng lớn nợ xấu bất động sản.
Hàng triệu người sở hữu nhà vẫn nợ nhiều hơn căn nhà mà họ sở hữu. Tuy vậy, sự cải thiện đáng kể của thị trường nhà đất sẽ bù đắp lại sự suy giảm của ngành chế tạo và đây sẽ là điều kiện để Mỹ tránh được cuộc khủng hoảng thứ hai.
Theo S&P/Case - Shiller National Index, giá nhà đã tăng 3,6% vào tháng Chín so với cách đây một năm. Giá cũng đã tăng 7% trong 9 tháng đầu năm 2012, mức tăng mạnh nhất từ năm 2005, vượt dự đoán của các nhà kinh tế. Giá nhà tăng đều trên cả nước với 20 thành phố mà Case - Shiller index theo dõi, ngoại trừ Chicago và New York, đều cho thấy giá nhà tăng theo năm.
Thị trường nhà đất tăng trưởng mang lại lợi nhuận cho giới đầu tư bất động sản và thầu xây dựng. Trong khi đó, ngân hàng đã báo cáo lợi nhuận cao kỷ lục trong lĩnh vực cho vay thế chấp trong khi nhu cầu tăng cao cho các khoản vay mới.
Ngoài một số lợi nhuận trực tiếp là các lợi nhuận gián tiếp. Giá nhà tăng khiến người sở hữu nhà thấy tự tin hơn về tài chính của mình, tạo động lực để họ chi nhiều hơn và với lãi suất thấp, họ cảm thấy thoải mái hơn khi thực hiện các khoản vay mới. Chỉ số niềm tin Conference Board công bố ngày 27/11 đã tăng tới 73,7% trong tháng 11, mức tăng cao nhất kể từ tháng 2/2008.
Nhà kinh tế trưởng của Deutsche Bank chi nhánh tại Mỹ, Joseph LaVorgna nhận định: “Thị phần nhà đất đối với GDP đã làm hiểu sai về tầm quan trọng của ngành này đối với nền kinh tế. Chính hiệu ứng niềm tin tiêu dùng từ thị trường nhà đất có tác động vô cùng lớn.”
Theo Moody’s Analytics, tín dụng mua nhà mới dự báo tăng 22% năm nay lên 77 tỷ USD và là mức cao nhất trong 3 năm qua.
Trong khi đó Frank Blake, Giám đốc điều hành nhà bán lẻ Home Depot Inc nhận định, “Chúng ta có thể bắt đầu thấy được thị trường bất động sản trở thành động lực tăng trưởng thay vì là vật cản.”
Trong khi giá nhà đang đưa thị trường bất động sản hướng về phía trước, điều này đã không thể xảy ra nếu không có những chu kỳ mất mát. Giá nhà thấp hơn cùng với lãi suất thấp đã tạo cơ hội mua nhà nhiều hơn. Trả tiền thế chấp trung bình hàng tháng đối với một căn nhà bình thường vào tháng 10 dự kiến đã giảm 10%, đang phổ biến ở ngưỡng 720 USD, giảm từ gần 1.270 USD vào cuối năm 2005.
Giá thuê tăng đã kích cầu mua nhà, dẫn đến số nhà đem rao bán xuống thấp kỷ lục trong thập niên qua. Điều đó có nghĩa rằng số người mua nhiều hơn rất nhiều so với nhà được bán ra, khiến giá tăng cao.
Ivy Zelman, giám đốc điều hành công ty Zelman & Associates nhận định “Người tiêu dùng đang tìm nhà để mua nhưng họ không thể tìm được.” Ở thành phố Phoenix, Marcay Homes đã bán được 4 trong 12 dự án trong năm nay và sẽ bổ sung thêm 10 dự án mới trong 6 tháng tới./.
Quang Tuyến (TTXVN)