Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Đại diện ngành thuế bảo vệ quan điểm nên bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế nhưng phía doanh nghiệp thì lo ngại, điều này tạo sức ép lên người nộp thuế.
Trình bày trong hội thảo “Lấy ý kiến doanh nghiệp xây dựng Luật Quản lý thuế sửa đổi” sáng 5/12, ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách, Tổng cục Thuế cho rằng, chức năng điều tra là cần thiết với ngành thuế.
Giải thích cho chức năng này, dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi ghi rõ, về bản chất, điều tra thuế là việc cơ quan thuế thực hiện quyền tố tụng về thuế trong trường hợp người nộp thuế cố tình trốn tránh nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước (trốn thuế, gian lận thuế) với mục đích trục lợi.
Cụ thể, thẩm quyền của cơ quan thuế là yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan cung cấp thông tin, tài liệu để phục vụ việc kiểm tra, thanh tra, điều tra, xác minh hành vi vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế. Ngoài ra, cơ quan này cũng được yêu cầu người nộp thuế cung cấp hồ sơ, chứng từ để kiểm tra khi có căn cứ cho rằng người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật thuế, trốn thuế.
“Khi phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật về thuế đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì cơ quan thuế, công chức thuế có thẩm quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can, thực hiện các hoạt động điều tra theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự và pháp luật tổ chức điều tra hình sự,” đại diện ngành tài chính đề xuất.
[Ngành thuế: Thời gian thanh tra chống chuyển giá bằng 1/10 các nước]
Ông Lưu Đức Huy cũng nêu thêm ý kiến, ngành thuế nhiều nước đều có chức năng điều tra. Đặc biệt, hiện tại, trong điều kiện nhiều doanh nghiệp xuyên quốc gia và Việt Nam gia nhập các công ước quốc tế, ngành thuế phải phối hợp với cơ quan thuế các nước. Bởi vậy, theo ông, Việt Nam sẽ khó tham gia với các nước khi cơ quan thuế trong nước không có chức năng này.
Dưới góc độ khác, bà Phạm Thu Trang, Phó Tổng giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Ernst & Young Việt Nam lại nêu băn khoăn việc thêm chức năng cho ngành thuế trong đó đặc biệt là quyền khởi tố.
Chưa khẳng định 100% nhưng bà Trang cho rằng, theo hiểu biết của bà, tại Mỹ, cơ quan thuế cũng có chức năng điều tra nhưng không có quyền khởi tố.
“Chúng tôi nghĩ nếu như ngành thuế có chức năng điều tra, khởi tố thì quyền hạn lớn,” đại diện Ernst & Young Việt Nam nêu quan điểm.
Điều này theo bà nếu thành hiện thực sẽ tạo sức ép lên người nộp thuế và lên cả môi trường thực thi chính sách thuế.
Nói thêm về ý kiến trên, chuyên gia Đặng Thị Bình An (Công ty trách nhiệm hữu hạn tư vấn thuế C&A) thừa nhận, bà cũng tỏ ra băn khoăn về quyền khởi tố trong điều tra thuế.
Tuy vậy, theo bà, nếu không được quyền khởi tố mà phải chuyển sang cơ quan khác, liệu có tình trạng “xét nghiệm” lại từ đầu vì cơ quan khởi tố không tin vào kết quả điều tra của ngành thuế.
Đây cũng chính là vấn đề được bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam muốn nói. Không chỉ với điều tra thuế, bà Cúc bày tỏ, ngay với các kết quả thanh kiểm tra, các cơ quan nên sử dụng các kết quả của nhau.
“Ví dụ, thuế đã kiểm tra, điều tra rồi thì Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Thanh tra Bộ Tài chính không cần thanh kiểm tra, điều tra lại. Nếu phát hiện sai thì ngành thuế phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về số liệu mình,” bà Cúc lên tiếng.
Điều này nếu thực hiện được theo bà mới tránh tình trạng chồng chéo, “ai cũng muốn có quyền, ai cũng muốn xuống doanh nghiệp.”/.
