Bộ Công Thương cho biết, hiện nhiều tỉnh thành đã triển khai tiêu thụ mặt hàng xăng sinh học E5, dự kiến đến tháng 6/2017, sẽ thay thế toàn bộ xăng khoáng RON 92 bằng xăng sinh học E5.
Để thực hiện lộ trình này, các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh E5 đang gấp rút tiến hành rà soát tình hình thực hiện lộ trình cũng như kiến nghị các Bộ ngành để có giải pháp cũng như khắc phục khó khăn trong thời gian tới.
Không lo thiếu nguồn
E5 là xăng phối trộn 95% xăng khoáng thông thường (A92) với 5% nhiên liệu sinh học Ethanol (cồn E100 hay cồn 99,95%). Theo đánh giá, chất lượng xăng E5 tại các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh khi cung cấp sản phẩm ra thị trường đều được tiến hành các thủ tục đánh giá hợp quy chất lượng sản phẩm.
Cụ thể, theo các kết quả kiểm tra chất lượng của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ, chất lượng xăng E5 đều đảm bảo theo quy định. Cho đến nay, theo báo cáo của các địa phương và các đầu mối kinh doanh xăng dầu chưa có bất kỳ khiếu nại nào của người tiêu dùng về chất lượng xăng E5.
Hiện nay, việc cung cấp ethanol nhiên liệu để phối trộn lượng xăng sinh học E5 trên chủ yếu từ 2 Nhà máy Nhiên liệu sinh học của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Tùng Lâm với tổng công suất 150.000 tấn/năm (01 nhà máy công suất 50.000 tấn/năm; 01 nhà máy 100.000 tấn/năm) đủ để phối trộn trên 3 triệu tấn xăng sinh học E5/năm.
Đại diện Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) cho biết PV Oil hiện có hai nguồn đó là mua trực tiếp E5 từ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất để tiêu thụ tại khu vực miền Trung và PV Oil tự sản xuất E5 để cung cấp cho các khu vực còn lại từ nguồn mua của các nhà máy sản xuất Ethanol trong nước.
Với việc có vốn đầu tư tại các nhà máy này sẽ giúp cho PV Oil chủ động được về nguồn cung E5 và bảo đảm cung cấp đủ E5 cho nhu cầu trong hệ thống phân phối của PV Oil trên cả nước.
Trong khi đó, phía Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng có hai nguồn cung cấp xăng E5 từ các điểm phối trộn do Tập đoàn tự xây dựng cùng với nguồn từ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất để đáp ứng cho toàn hệ thống.
Như vậy, việc cung ứng xăng E5 hoàn toàn có thể đảm bảo đủ cho nhu cầu của thị trường khi thực hiện thay thế hoàn toàn xăng khoáng RON 92.
Cần đồng bộ chính sách
Mặc dù có nhiều thuận lợi để triển khai cũng như nguồn cung khá dồi dào, nhưng theo đánh giá của Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) hiện chênh lệch giữa xăng E5 với xăng RON 92 ở mức thấp nên chưa tạo ra được sự hấp dẫn để chuyển đối, trong khi chi phí phối trộn hiện vẫn cao hơn.
Tính đến thời điểm này, giá xăng sinh học E5 chỉ thấp hơn xăng RON 92 khoảng 150 đồng/lít, với giá bán ra tại Petrolimex là 16.220 đồng/lít. Do vậy, nhiều người tiêu dùng vẫn chưa mặn mà sử dụng xăng E5.
Ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho rằng, để triển khai thành công, Nhà nước cần có chính sách để xăng E5 thấp hơn xăng khoáng khoảng 1.000 đồng/lít mới khuyến khích người tiêu dùng chấp nhận.
Ông Ruệ cũng kiến nghị Nhà nước có sự hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xây dựng các cơ sở pha trộn, khuyến khích xây dựng các trạm bán xăng E5.
Một doanh nghiệp đầu mối cho biết, cơ sở hạ tầng, hệ thống kho bãi, vận chuyển, rồi tàu chở hàng cũng chưa đáp ứng được cho xăng sinh học, thậm chí việc pha trộn cũng đắt hơn nên việc tiêu thụ xăng E5 đang gặp nhiều bất cập.
Vị này cũng cho rằng, việc tổ chức kinh doanh xăng E5 vẫn chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp đầu mối, các thương nhân phân phối xăng dầu trên địa bàn. Các doanh nghiệp là đại lý bán lẻ, thương nhân nhượng quyền bán lẻ xăng dầu chưa quyết liệt tổ chức chuyển đổi, kinh doanh xăng E5 do mức giá vẫn chưa hấp dẫn.
Theo lộ trình, kể từ ngày 1/6/2016, tất cả các điểm bán xăng dầu tại tám tỉnh, thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ và Bà Rịa-Vũng Tàu đều phải triển khai bán xăng E5 và thay thế hoàn toàn xăng Ron 92. Các tỉnh, thành khác, có 50% số lượng cửa hàng trên địa bàn bán xăng E5. Tuy nhiên, hiện với nhiều bất cập trên, việc tiêu thụ xăng E5 tại nhiều địa phương vẫn chưa đảm bảo đúng kế hoạch.
Thống kê đến tháng 6/2016 của Sở Công Thương Hà Nội cho thấy, trên địa bàn Thủ đô hiện có 481 cửa hàng kinh doanh xăng dầu nhưng mới có 116 cửa hàng bán xăng E5 (chiếm khoảng 24%), với tổng sản lượng tiêu thụ trung bình đạt khoảng 10.610 m3/tháng.
Trước thực tế đó, để việc thay thế xăng khoáng RON92 bằng E5 theo đúng lộ trình vào giữa năm 2017, Bộ Công Thương đang gấp rút triển khai nhiều kế hoạch, trong đó Bộ này vừa kiến nghị Chính phủ tiếp tục giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương thực hiện tính giá cơ sở xăng E5 và E10 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 90 ngày 24/6/2016.
Quan trọng hơn là làm rõ những quy định về phương pháp tính giá cơ sở; cơ chế hình thành, quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá và điều hành giá xăng dầu đối với mặt hàng xăng sinh học.
Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng có văn bản yêu cầu Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu xây dựng phương án đảm bảo nguồn cung cũng như mở rộng thêm trạm phối trộn xăng E5 trên cả nước để việc triển khai sử dụng xăng sinh học thay thế xăng RON 92 đảm bảo đúng phương án đề ra./.