Trên nền tảng mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước Việt Nam và Nhật Bản trong 45 năm qua, hợp tác giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản đã có những bước phát triển mạnh mẽ, vững chắc, trở thành điểm sáng trong quan hệ hợp tác hữu nghị hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực đầu tư, thương mại, văn hóa, giáo dục, giao lưu hợp tác nhân dân.
Hợp tác đa dạng và hiệu quả
Trải qua 45 năm, kể từ ngày thiết lập quan hệ ngoại ngoại giữa hai nước, Việt Nam và Nhật Bản đã trở thành đối tác ngày càng quan trọng của nhau trên nhiều lĩnh vực.
Đặc biệt, từ khi hai nước nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á” vào tháng 3/2014, quan hệ Việt Nam-Nhật Bản đã có bước phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất trên tất cả các lĩnh vực. Trong bối cảnh đó, Thành phố Hồ Chí Minh và các đối tác Nhật Bản đã có nhiều hoạt động cụ thể hóa vào thực tiễn.
Hiện có hơn 1.100 doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư, kinh doanh tại Thành phố Hồ Chí Minh với tổng vốn đạt gần 4 tỷ USD. Các doanh nghiệp Nhật Bản tập trung đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, xây dựng cơ sở hạ tầng...
Các chương trình xúc tiến thương mại, kêu gọi hợp tác đầu tư giữa các doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản được tổ chức thường xuyên, đem lại những hiệu quả tích cực, góp phần thúc đẩy mối quan hệ giao lưu thương mại, hợp tác đầu tư giữa hai bên.
Nhật Bản là đối tác thương mại lớn thứ 3 của thành phố với kim ngạch thương mại hai chiều đạt hơn 5 tỷ USD vào năm 2017 và là thị trường du lịch đứng hàng thứ 5 của Thành phố Hồ Chí Minh.
Ghi nhận những đóng góp của các doanh nghiệp đầu tư Nhật Bản tại thành phố, ông Lê Thanh Liêm - Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, các doanh nghiệp Nhật Bản được đánh giá cao trong việc đưa công nghệ sản xuất tiên tiến, hiện đại vào Việt Nam, đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề, tạo công ăn việc làm cho người lao động, đóng góp tích cực vào tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong những năm qua, Thành phố Hồ Chí Minh cũng là địa phương tiếp nhận nguồn vốn ODA lớn từ Nhật Bản cho các chương trình, dự án phát triển như dự án cải tạo môi trường nước, dự án xây dựng tuyến Metro số 1 Bến Thành-Suối Tiên… Các dự án được xây dựng, hỗ trợ dịch vụ kỹ thuật từ nguồn tài chính của Nhật Bản đã và đang làm thay đổi tích cực cho hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị của thành phố, góp phần nâng cao mức sống người dân thành phố.
Trong lĩnh vực hợp tác địa phương, Thành phố Hồ Chí Minh đã ký hợp tác hữu nghị với 7 địa phương của Nhật Bản gồm các tỉnh Aichi, Hyogo, Osaka, Shiga, Nagano và thành phố Yokohama, Osaka.
Tám tháng của năm 2018, thành phố đón gần 30 đoàn khách Nhật Bản, trong đó có 10 đoàn lãnh đạo địa phương. Ở chiều ngược lại, lãnh đạo thành phố cũng đã thực hiện 3 chuyến công tác đến Nhật Bản. Hợp tác song phương giữa các địa phương của Nhật Bản và Thành phố Hồ Chí Minh tập trung vào những lĩnh vực hai bên cùng quan tâm như về quản lý nước và môi trường; xúc tiến đầu tư...
Các hoạt động hợp tác văn hóa, giáo dục; ngoại giao nhân dân giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản cũng được hai bên đẩy mạnh, mang lại sự hiểu biết, tình đoàn kết hữu nghị giữa nhân dân thành phố và nhân dân Nhật Bản, đồng thời tạo nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ trong hợp tác đa dạng giữa hai bên.
[Quan hệ giữa Việt Nam-Nhật Bản đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất]
Trên cơ sở mối tương đồng văn hóa đa dạng, phong phú giữa hai nước, những năm gần đây, hàng loạt các chương trình giao lưu văn hóa giữa thành phố và Nhật Bản được tổ chức như Sự kiện những ngày Thành phố Hồ Chí Minh ở Osaka năm 2017, các Lễ hội Văn hóa Nhật-Việt tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Đặc biệt, trong năm 2018, Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản đã tổ chức nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Nhật Bản như Lễ hội Việt Nam ở Aichi 2018 với chủ đề “Thành phố Hồ Chí Minh hội nhập và phát triển,” Lễ hội Feel Japan in Vietnam 2018 và Lễ hội Nhật Bản-Việt Nam với chủ đề “Cùng nắm chặt tay nhau” được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh…
Đánh giá cao ý nghĩa của các hoạt động giao lưu văn hóa này, ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định: Thành phố Hồ Chí Minh luôn cam kết tạo điều kiện cho các sự kiện giao lưu văn hóa song phương. Thành phố Hồ Chí Minh trân trọng tình cảm của lãnh đạo, nhân dân Nhật Bản và khẳng định luôn coi Nhật Bản là đối tác hàng đầu của thành phố trong hợp tác, kết nối giao thương, văn hóa, xã hội.
Tiềm năng to lớn, tương lai rộng mở
Trong các cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo thành phố và quan chức Nhật Bản, lãnh đạo các địa phương của Nhật Bản, hai bên đều thống nhất cho rằng, trên cơ sở tình đoàn kết hữu nghị, cơ hội hợp tác giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản còn rất lớn trong tương lai, đặc biệt trong các lĩnh vực hai bên có tiềm năng như thương mại, đầu tư, du lịch, giáo dục, y tế…
Theo lãnh đạo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, số lượng doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư, kinh doanh tại Thành phố Hồ Chí Minh tăng ổn định theo từng năm qua, cho thấy sự hấp dẫn và mối quan tâm thực sự của các doanh nghiệp Nhật Bản đối với thành phố.
Trong bối cảnh Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai 7 chương trình đột phá hướng tới xây dựng thành phố trở thành đô thị thông minh, có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại đã mở ra thêm nhiều cơ hội hợp tác với Nhật Bản trong các lĩnh vực Nhật Bản có thế mạnh như hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, hợp tác và đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, kỹ thuật công nghệ cao...
Bên cạnh đó, rất nhiều thỏa thuận hợp tác giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương của Nhật Bản cũng đang chờ hai bên triển khai trên thực tế trong thời gian tới như: thỏa thuận về hợp tác trong công tác đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực điều dưỡng giữa Sở Lao động, Thương binh và Xã hội thành phố với Sở Y tế và Phúc lợi Xã hội thành phố Yokohama; các chương trình xúc tiến thương mại, đầu tư giữa thành phố với các tỉnh Aichi, Osaka, Saitama...
Cùng với đó, các dự án chỉnh trang đô thị, phát triển cơ sở hạ tầng của thành phố như các tuyến metro, cải tạo môi trường nước giai đoạn 2, xử lý rác và phát triển năng lượng cũng hứa hẹn tiềm năng hợp tác giữa thành phố và Nhật Bản trong tương lai.
Khi nói về tiềm năng hợp tác giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản, ông Kawaue Junichi - Tổng lãnh sự Nhật Bản tại Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng với tư cách là đô thị lớn nhất của Việt Nam, Thành phố Hồ Chí Minh đã trở thành một vùng trọng điểm để mở rộng các lĩnh vực hợp tác trong quan hệ Nhật-Việt và triển khai các chương trình hợp tác tăng cường sự hiểu biết, tình đoàn kết giữa hai nước.
Là đô thị đông dân nhất cả nước và cũng là địa phương đi đầu trong các hoạt động đối ngoại địa phương, Thành phố Hồ Chí Minh là địa điểm được lựa chọn tổ chức các hoạt động, sự kiện ngoại giao nhân dân giữa Việt Nam và Nhật Bản như các lễ hội văn hóa, chương trình giao lưu thanh niên, học sinh, thi đấu giao hữu thể thao...
Trong những năm qua, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố Hồ Chí Minh (HUFO) và Hội hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản Thành phố Hồ Chí Minh luôn là hạt nhân các hoạt động giao lưu nhân dân giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Nhật Bản, giới thiệu, quảng bá hình ảnh con người và tiềm năng thành phố đến với nhân dân Nhật Bản và ngược lại để gia tăng sự hiểu biết, thắt chặt mối quan hệ tốt đẹp giữa thành phố và nhân dân Nhật Bản.
Ông Huỳnh Minh Thiện - Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố Hồ Chí Minh cho biết với nhiều hoạt động trải đều rộng khắp trên các lĩnh vực đời sống, công tác đối ngoại nhân dân của Thành phố Hồ Chí Minh với Nhật Bản đã và đang cùng các hoạt động ngoại giao khác của Đảng và Nhà nước góp phần làm tăng cường, đi vào chiều sâu và hiệu quả trong mối quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á giữa Việt Nam và Nhật Bản./.