Quang cảnh bên ngoài tòa nhà Quốc hội Canada ở Ottawa ngày 26/7/2018. (Ảnh: AFP/ TTXVN) Ngày 5/11/2018, trang mạng Winnipeg Free Press có bài phân tích của Carlo Dade, Giám đốc Trung tâm Thương mại và Đầu tư thuộc Quỹ Tây Canada (Canada West Foundation) ủng hộ việc quốc hội Canada thông qua Hiệp định CPTPP và coi đây là chiến thắng của Canada.
Nội dung bài viết như sau:
Cuối cùng, cũng có tin tốt lành cho phương Tây và Canada: Hiệp định thương mại quan trọng nhất cho sự tăng trưởng trong tương lai - Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) - đã được Quốc hội phê chuẩn.
Trong khi Hiệp định Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) rõ ràng có tầm quan trọng, thì tiến bộ quan trọng nhất của nó hóa ra là việc đưa ra những nhượng bộ chỉ đơn giản là để duy trì những gì Canada đã có.
Mặt khác, CPTPP sẽ mở ra các thị trường mới, đang phát triển và mang lại cơ hội tốt hơn để phát triển đa dạng hóa thương mại.
Đối với Canada (ở đây ám chỉ cả phương Tây) đang phải đối mặt với châu Á - mà giao thương với châu Á mang ý nghĩa quan trọng - thì CPTPP cho phép các nhà xuất khẩu tiếp cận ưu đãi với 10 thị trường vành đai Thái Bình Dương, trong số đó có 6 nước ở châu Á (bao gồm cả Nhật Bản, Việt Nam và Malaysia).
Do Canada chỉ có một thỏa thuận thương mại với châu Á nên việc đạt được thỏa thuận mới là một chiến thắng lớn, có ý nghĩa như việc cùng lúc đạt được 6 thoả thuận với 6 quốc gia.
Đối với các doanh nghiệp Canada, CPTPP sẽ tiết kiệm hàng trăm triệu chỉ tính riêng tiền thuế và đưa các nhà xuất khẩu vào một sân chơi giống như các đối thủ cạnh tranh tại Australia - và trước cả người Mỹ do nước này đã rút khỏi hiệp định.
CPTPP còn là một thỏa thuận có những lợi ích to lớn cho các doanh nghiệp nhỏ.
Với một bộ quy tắc cho 10 thị trường, CPTPP cho phép các doanh nghiệp tích lũy đầu vào từ bất kỳ quốc gia thành viên nào để sản xuất hoặc cùng với các doanh nghiệp của các nước thành viên khác bán sản phẩm tại bất kỳ đâu trong thị trường nội khối.
Bộ quy tắc này ban đầu từng làm cho Hiệp định mậu dịch tự do Bắc Mỹ (NAFTA) trở nên rất đặc biệt.
Song với nhiều thành viên hơn, CPTPP cải thiện những gì các công ty Canada đã có ở Bắc Mỹ với việc có thêm nhiều nguồn đầu vào và nhiều thị trường xuất khẩu hơn.
Và không giống như USMCA, CPTPP sẽ phát triển hơn khi có các quốc gia mới tham gia, sớm nhất vào đầu năm tới.
[Hiệp định CPTTP: Cơ hội nào cho các ngành hàng Việt?]
Trung Quốc được cho là đột ngột thể hiện sự quan tâm đến việc gia nhập CPTPP. Nếu đúng, điều này sẽ mang lại cho Canada một thỏa thuận cần thiết hơn và tốt hơn mà không phải đàm phán trực tiếp với Trung Quốc hoặc, tệ hơn, với chính quyền Trump.
Thay vào đó, Canada có thể đàm phán với Australia, Nhật Bản, Chile, New Zealand và Singapore với tư cách là một phần của khối gồm những nước muốn thúc đẩy thương mại và các thỏa thuận tốt hơn.
Một lợi ích khi tham gia CPTPP, đó là thiếu vắng sự cạnh tranh của Mỹ. Khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút Mỹ khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương ban đầu (TPP), ông thực sự đã để lại thị phần của Mỹ tại các nước tham gia các cuộc đàm phán này ngay từ đầu cho các doanh nghiệp Canada.
Đồng thời, nhờ việc Mỹ từng là một bên tham gia các cuộc đàm phán ban đầu, tự nhiên Canada đã có được thêm thị phần tại các nước từng nhượng bộ Mỹ tại bàn thương lượng, mà Canada không bao giờ có được nếu tự đàm phán với các nước này...
Quỹ Tây Canada đã xây dựng mô hình các tác động kinh tế của CPTPP mà không có Mỹ và không ai ngạc nhiên khi thấy rằng Canada đã xử lý tốt hơn người Mỹ.
Chính phủ và Thủ tướng Canada với tầm nhìn đến cuộc bầu cử 2019 đã tính toán việc tham gia khi Mỹ rút khỏi hiệp định.
Phải mất nhiều thời gian và sự đấu tranh dai dẳng, khó khăn của các hiệp hội sản xuất, các nhóm xuất khẩu nông nghiệp và một số tổ chức bao gồm Quỹ Tây Canada, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau với tín nhiệm của họ đã đảo ngược tình hình, giúp cho hiệp định CPTPP gần như sụp đổ được Quốc hội thông qua trong thời gian kỷ lục.
Dù bằng cách nào việc phê chuẩn CPTPP là một chiến thắng hiếm hoi và rất cần thiết cho phương Tây.
Để sẵn sàng nỗ lực tận dụng lợi thế của hiệp định, Quỹ Tây Canada đã chuẩn bị sẵn sàng để hướng dẫn cho các doanh nghiệp phương Tây thực thi.../.
