Thẩm phán Mỹ Richard Leon ngày 9/11 đã ra phán quyết yêu cầu Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) lập tức chấm dứt chương trình thu thập dữ liệu quy mô lớn gây tranh cãi dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 29/11 tới.
Trong phán quyết dài 43 trang, Thẩm phán Leon khẳng định mặc dù NSA đã thu hẹp quy mô của chương trình do thám, song ông vẫn đưa ra yêu cầu trên bởi hoạt động thu thập kéo dài dù chỉ một ngày cũng có thể gây ra "tác hại nghiêm trọng."
Sau phán quyết của Thẩm phán Leon, bà Elizabeth Goitein - phụ trách Chương trình An ninh quốc gia và quyền tự do của Đại học New York - đã bày tỏ ủng hộ, cho rằng chương trình do thám của NSA là "bất hợp pháp, vi phạm quyền cá nhân của hàng triệu người Mỹ" và "không thể kéo dài thêm dù chỉ một phút."
Phán quyết của Thẩm phán Mỹ nói trên được đưa ra trong bối cảnh chỉ còn 3 tuần nữa là chương trình thu thập dữ liệu điện thoại của NSA sẽ hết hạn.
Theo "Đạo luật nước Mỹ Tự do" được phê chuẩn hồi tháng 6 vừa qua, Quốc hội đã cho phép một giai đoạn chuyển giao 180 ngày để chính phủ tiếp tục chương trình thu thập dữ liệu cho tới khi cơ chế mới được đưa vào triển khai.
Một khi cơ chế mới chính thức có hiệu lực vào tháng 11 tới, các cơ quan an ninh và thực thi pháp luật thuộc Chính phủ Mỹ sẽ không thể thu thập dữ liệu điện thoại quy mô lớn, thay vào đó các công ty dịch vụ điện thoại sẽ đảm nhận việc này và nhà chức trách có thể tiếp cận các dữ liệu chỉ khi được phép của Tòa án Giám sát tình báo nước ngoài (FISC).
Chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đã phải đối mặt với sự chỉ trích mạnh mẽ từ dư luận sau khi cựu nhân viên Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden phơi bày toàn bộ sự thật về các hoạt động do thám trên diện rộng của các cơ quan tình báo Mỹ.
Theo đó, NSA bị cáo buộc thu thập hàng triệu cuộc điện thoại, thư điện tử và dữ liệu mạng của tất cả các công dân Mỹ, đồng thời nghe lén nhiều nguyên thủ quốc gia kể cả các đồng minh thân cận của Mỹ.
Tiết lộ động trời của Snowden đã gây tổn hại nghiêm trọng hình ảnh của Mỹ cả trong và ngoài nước, buộc các cơ quan lập pháp nước này phải nhanh chóng cải cách phương thức thu thập thông tin tình báo theo hướng không xâm phạm quyền riêng tư của công dân Mỹ trong khi vẫn đảm bảo được an ninh quốc gia./.