Trong mùa Giáng Sinh hiện nay, một trong những món quà phổ biến nhất ở Mỹ là chiếciPhone đình đám của Apple nhưng trong khi người được tặng vui vẻ,hăm hở với “siêu điện thoại” này, không ít chính trị gia ở Washington lại bựcbội!
Họ giận dữ bởi iPhone là hàng “Made in China.” Hậu quả là cứ một iPhone bánra tại Mỹ mùa Giáng Sinh này, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc lại tăngthêm khoảng 170 USD (đó là số liệu dựa trên giá iPhone 3G. Còn với iPhone 4, consố thâm hụt trên sẽ còn cao hơn).
Apple dự kiến bán gần 16 triệu iPhone tại Mỹ trong năm nay và điều đóđồng nghĩa khoản thâm hụt càng thêm chất ngất. Ước tính các chiếc iPhone đó đónggóp gần 2,7 tỷ USD vào khoản thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, đangtrên đà cán mốc kỷ lục 270 tỷ USD. Như vậy, chỉ riêng iPhone thôi đã chiếm 1%của thâm hụt thương mại song phương Mỹ-Trung trong năm 2010.
Không nghi ngờ gì, khoản thâm hụt khổng lồ đó sẽ “chọc giận” các chính trịgia Mỹ và lại dẫn đến những kêu gọi về việc định giá lại đồng Nhân dân tệ khiQuốc hội mới của Mỹ nhóm họp cuối tháng tới. Tuy nhiên, nếu trong cơn bực bội,họ đập vỡ những chiếc iPhone của mình thì có lẽ, họ sẽ nhận ra thâm hụt thươngmại đó không hoàn toàn như họ tưởng.
Dù iPhone được chế tạo ở Trung Quốc, có rất ít thành phần (và không có thànhphần đắt đỏ nào) được sản xuất tại đây. Đập hộp một chiếc iPhone 3G sẽ thấy mànhình được chế tạo bởi Toshiba của Nhật Bản, bộ xử lý đến từ Samsung của HànQuốc, camera là sản phẩm của Infineon (Đức) trong khi công ty Broadcom (Mỹ) cungcấp bộ Bluetooth.
Phần đóng góp lớn nhất của Trung Quốc chỉ là lắp ráp, với chi phí vẻn vẹn 6,5USD hay 4% tổng chi phí sản xuất (để so sánh, phần chi phí của Nhật Bản chiếmtới 60,6 USD, Hàn Quốc là 22,9 USD, Đức là 30,15 USD, Mỹ là 10,75 USD).
Nếu nhìn theo cách này, cán cân thương mại chênh lệch giữa Trung Quốc và Mỹsẽ hoàn toàn khác. Trên cơ sở giá trị gia tăng, xuất khẩu iPhone của Trung Quốcsang Mỹ năm ngoái sẽ không trị giá 2 tỷ USD mà chỉ là 73,5 triệu USD.
Trong khiđó, Mỹ xuất các linh kiện iPhone trị giá 121,5 triệu USD sang Trung Quốc để lápráp. Và như vậy, thay vì thâm hụt thương mại “iPhone” với Trung Quốc lên tới gần2 tỷ USD như năm ngoái, Mỹ thực tế còn thặng dư thương mại “iPhone” tới 48 triệuUSD.
Cũng trên góc nhìn iPhone, điều trên không chỉ cho thấy sự giận dữ của Mỹ vớiTrung Quốc là sai lầm mà nó còn thể hiện rằng đòi hỏi tăng giá đồng Nhân dân tệlên 20% mà nhiều chính trị gia tại Washington đang đưa ra sẽ không tác độngnhiều được đến thâm hụt thương mại chung của Mỹ.
Trong một nghiên cứu công bố tháng này của Viện Ngân hàng Phát triển châu Á(ADBI) ở Tokyo, nếu tỷ giá Nhân dân tệ so với USD tăng thêm 20% thì chi phí sảnxuất một chiếc iPhone 3G bán ở Mỹ sẽ chỉ tăng 1,3 USD. Với lợi nhuận ròng ướctính 60% của mình, Apple sẽ chẳng buồn bận tâm về mức tăng chi phí quá nhỏ nhoiđó. Thậm chí, họ cũng sẽ chẳng cần chuyển nó sang người tiêu dùng.
Hệ quả chỉ đáng kể hơn nếu đồng Nhân dân tệ tăng giá kéo theo các đồng tiềnchâu Á khác, trong đó có yen. Trong trường hợp này, ADBI ước tính nếu các tiềntệ châu Á cùng lên giá 20%, chi phí sản xuất của iPhone sẽ tăng gần 34 USD, hay19%.
Tuy nhiên, ngay cả như vậy, doanh thu cũng khó mà bị ảnh hưởng. Nếu Apple bắtngười tiêu dùng phải chịu khoản này thì giá bán lẻ của iPhone cũng chỉ tăng6,8%, chẳng làm chờn lòng đám đông vẫn háo hức muốn cầm “Quả táo” trong tay. Đólà chưa kể nhu cầu vẫn liên tục tăng trên khắp thế giới quá thừa bù đắp cho tăngchi phí sản xuất.
Tóm lại, ADBI kết luận rằng dù Nhân dân tệ lẫn các tiền tệ châu Á có tăng nhưWashington mong muốn đi chăng nữa, nhu cầu ở Mỹ với những chiếc iPhone “Made inChina” vẫn vậy mà thôi.
Sự giận dữ của giới chính trị Mỹ với Trung Quốc về thâm hụt thương mại dườngnhư sai địa chỉ. Có lẽ thay vào đó, họ nên hướng vào những công ty như Apple đãchọn sản xuất tại Trung Quốc chứ không phải tại các nhà máy ở Mỹ.
ADBI tính toán rằng cho dù các khác biệt về chi phí lao động giữa Mỹ và TrungQuốc, Apple vẫn có thể sản xuất tất cả iPhone của mình ở Mỹ mà vẫn đạt được lợinhuận ròng khoảng 50%. Nhưng dĩ nhiên, Apple không làm vậy. Vì họ là doanhnghiệp và doanh nghiệp luôn phải cố gắng tối đa hóa lợi nhuận của mình./.
Họ giận dữ bởi iPhone là hàng “Made in China.” Hậu quả là cứ một iPhone bánra tại Mỹ mùa Giáng Sinh này, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc lại tăngthêm khoảng 170 USD (đó là số liệu dựa trên giá iPhone 3G. Còn với iPhone 4, consố thâm hụt trên sẽ còn cao hơn).
Apple dự kiến bán gần 16 triệu iPhone tại Mỹ trong năm nay và điều đóđồng nghĩa khoản thâm hụt càng thêm chất ngất. Ước tính các chiếc iPhone đó đónggóp gần 2,7 tỷ USD vào khoản thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc, đangtrên đà cán mốc kỷ lục 270 tỷ USD. Như vậy, chỉ riêng iPhone thôi đã chiếm 1%của thâm hụt thương mại song phương Mỹ-Trung trong năm 2010.
Không nghi ngờ gì, khoản thâm hụt khổng lồ đó sẽ “chọc giận” các chính trịgia Mỹ và lại dẫn đến những kêu gọi về việc định giá lại đồng Nhân dân tệ khiQuốc hội mới của Mỹ nhóm họp cuối tháng tới. Tuy nhiên, nếu trong cơn bực bội,họ đập vỡ những chiếc iPhone của mình thì có lẽ, họ sẽ nhận ra thâm hụt thươngmại đó không hoàn toàn như họ tưởng.
Dù iPhone được chế tạo ở Trung Quốc, có rất ít thành phần (và không có thànhphần đắt đỏ nào) được sản xuất tại đây. Đập hộp một chiếc iPhone 3G sẽ thấy mànhình được chế tạo bởi Toshiba của Nhật Bản, bộ xử lý đến từ Samsung của HànQuốc, camera là sản phẩm của Infineon (Đức) trong khi công ty Broadcom (Mỹ) cungcấp bộ Bluetooth.
Phần đóng góp lớn nhất của Trung Quốc chỉ là lắp ráp, với chi phí vẻn vẹn 6,5USD hay 4% tổng chi phí sản xuất (để so sánh, phần chi phí của Nhật Bản chiếmtới 60,6 USD, Hàn Quốc là 22,9 USD, Đức là 30,15 USD, Mỹ là 10,75 USD).
Nếu nhìn theo cách này, cán cân thương mại chênh lệch giữa Trung Quốc và Mỹsẽ hoàn toàn khác. Trên cơ sở giá trị gia tăng, xuất khẩu iPhone của Trung Quốcsang Mỹ năm ngoái sẽ không trị giá 2 tỷ USD mà chỉ là 73,5 triệu USD.
Trong khiđó, Mỹ xuất các linh kiện iPhone trị giá 121,5 triệu USD sang Trung Quốc để lápráp. Và như vậy, thay vì thâm hụt thương mại “iPhone” với Trung Quốc lên tới gần2 tỷ USD như năm ngoái, Mỹ thực tế còn thặng dư thương mại “iPhone” tới 48 triệuUSD.
Cũng trên góc nhìn iPhone, điều trên không chỉ cho thấy sự giận dữ của Mỹ vớiTrung Quốc là sai lầm mà nó còn thể hiện rằng đòi hỏi tăng giá đồng Nhân dân tệlên 20% mà nhiều chính trị gia tại Washington đang đưa ra sẽ không tác độngnhiều được đến thâm hụt thương mại chung của Mỹ.
Trong một nghiên cứu công bố tháng này của Viện Ngân hàng Phát triển châu Á(ADBI) ở Tokyo, nếu tỷ giá Nhân dân tệ so với USD tăng thêm 20% thì chi phí sảnxuất một chiếc iPhone 3G bán ở Mỹ sẽ chỉ tăng 1,3 USD. Với lợi nhuận ròng ướctính 60% của mình, Apple sẽ chẳng buồn bận tâm về mức tăng chi phí quá nhỏ nhoiđó. Thậm chí, họ cũng sẽ chẳng cần chuyển nó sang người tiêu dùng.
Hệ quả chỉ đáng kể hơn nếu đồng Nhân dân tệ tăng giá kéo theo các đồng tiềnchâu Á khác, trong đó có yen. Trong trường hợp này, ADBI ước tính nếu các tiềntệ châu Á cùng lên giá 20%, chi phí sản xuất của iPhone sẽ tăng gần 34 USD, hay19%.
Tuy nhiên, ngay cả như vậy, doanh thu cũng khó mà bị ảnh hưởng. Nếu Apple bắtngười tiêu dùng phải chịu khoản này thì giá bán lẻ của iPhone cũng chỉ tăng6,8%, chẳng làm chờn lòng đám đông vẫn háo hức muốn cầm “Quả táo” trong tay. Đólà chưa kể nhu cầu vẫn liên tục tăng trên khắp thế giới quá thừa bù đắp cho tăngchi phí sản xuất.
Tóm lại, ADBI kết luận rằng dù Nhân dân tệ lẫn các tiền tệ châu Á có tăng nhưWashington mong muốn đi chăng nữa, nhu cầu ở Mỹ với những chiếc iPhone “Made inChina” vẫn vậy mà thôi.
Sự giận dữ của giới chính trị Mỹ với Trung Quốc về thâm hụt thương mại dườngnhư sai địa chỉ. Có lẽ thay vào đó, họ nên hướng vào những công ty như Apple đãchọn sản xuất tại Trung Quốc chứ không phải tại các nhà máy ở Mỹ.
ADBI tính toán rằng cho dù các khác biệt về chi phí lao động giữa Mỹ và TrungQuốc, Apple vẫn có thể sản xuất tất cả iPhone của mình ở Mỹ mà vẫn đạt được lợinhuận ròng khoảng 50%. Nhưng dĩ nhiên, Apple không làm vậy. Vì họ là doanhnghiệp và doanh nghiệp luôn phải cố gắng tối đa hóa lợi nhuận của mình./.
Trung Sơn/Hongkong (Vietnam+)