Theo báo cáo về tình hình nông nghiệp và lương thực trên thế giới năm 2015 vừa công bố, Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO) cảnh báo năm 2015 tình hình thời tiết diễn biến bất thường tại nhiều nơi trên thế giới, nhất là tại khu vực miền Nam châu Phi và Đông Nam Á. Đặc biệt, tình trạng hạn hán sẽ diễn ra gay gắt tại Nam Phi và Thái Lan.
FAO dự báo sản lượng ngũ cốc của Nam Phi niên vụ 2015 có thể thấp hơn nhiều so với niên vụ trước do hạn hán kéo dài, khiến sản xuất nông nghiệp của quốc gia đứng đầu châu Phi này bị đình trệ và sụt giảm mạnh.
Ngoài ra, tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, nhất là các địa phương ở khu vực phía Nam và Tây Nam của Nam Phi cũng làm cho lĩnh vực chăn nuôi gặp nhiều khó khăn và thiếu thức ăn cho gia súc như cỏ, ngô, đậu...
Hiện Chính phủ Nam Phi và chính quyền các tỉnh miền Nam đang vận động, hướng dẫn các chủ trang trại, nông dân chuyển sang canh tác các giống cây trồng, cây lương thực có khả năng chịu hạn cao vì khả năng hạn hán có thể kéo dài.
Đồng thời, quốc gia châu Phi này cũng tăng cường xây dựng, nâng cấp hệ thống thủy nông, nạo vét các hồ chứa nước và tiết kiệm nước trong tưới tiêu.
Hiện nay, Nam Phi cũng đang cân nhắc khả năng mua nước ngọt từ các nước láng giềng để phục vụ sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi.
Báo cáo trên cho biết khác với các năm trước, Thái Lan cũng đang trải qua đợt hạn hán hiếm có trong lịch sử nước này và lo ngại về khả năng mất mùa trong năm nay.
Theo kinh nghiệm của các nông gia Thái Lan, thông thường mọi năm vào thời điểm này, tất cả diện tích trồng lúa cơ bản đã được cày cấy, canh tác, nhưng năm nay nhiều diện tích đất trồng trọt vẫn đang bỏ hoang hoặc chưa được gieo cấy, chủ yếu là do thiếu nước nghiêm trọng.
Theo dự báo thời tiết của các chuyên gia Thái Lan, mùa mưa năm nay có thể muộn hơn và lượng mưa có thể ít hơn nhiều so với các năm trước tại quốc gia xuất khẩu lúa gạo lớn thứ hai thế giới này.
Hiện gạo là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Thái Lan và tình trạng hạn hán kéo dài có thể ảnh hưởng đáng kể đối với nền kinh tế, nhất là kim ngạch xuất khẩu gạo giảm mạnh và sức tiêu thụ nội địa thấp.
Các chuyên gia khí tượng Thái Lan cho biết tình trạng hạn hán hiện nay được coi là tồi tệ nhất trong lịch sử quốc gia Đông Nam Á này kể từ nhiều thập niên qua.
Các chuyên gia này cũng dự báo những ngày tới, nếu không có mưa nhiều, cây trồng sẽ chết hàng loạt và khả năng mất mùa niên vụ 2015 là khó tránh khỏi.
Hạn hán kéo dài đang gây lo lắng cho nhiều nông dân Thái Lan, vốn sống dựa vào sản xuất nông nghiệp.
Hiện Chính phủ nước này cũng đang tập trung nguồn lực để cải tạo, nâng cấp hệ thống thủy lợi và có thể sử dụng công nghệ hiện đại để tạo những cơn mưa nhân tạo tại một số diện tích canh tác trọng điểm, nhất khu vực miền Trung của nước này.
Trước đó, FAO đã kêu gọi Bangkok tập trung phát triển hệ thống thủy nông, quản lý nguồn nước nhằm đối phó với hạn hán hiện nay.
FAO cũng khuyến cáo nước này nên khuyến khích nông dân chuyển đổi canh tác các giống cây trồng, nhất là giống lúa lai có khả năng chịu hạn cao.
Thời gian gần đây, Thái Lan cũng bị chỉ trích về chiến lược phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp, trong đó chủ yếu tập trung nâng cao sản lượng hơn là quan tâm đến chất lượng phát triển bền vững./.