Ngày 15/8, Trạm thu phí BOT 39 tại lý trình Km 13+250 đường tỉnh 458 (đường 39B) thuộc địa phận xã Bình Minh, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình (thường gọi là Trạm thu phí BOT Thanh Nê) thực hiện các giải pháp tăng cường đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ thu phí tại khu vực trạm.
Theo chủ đầu tư, đây là hình thức để chống thất thu đối với hoạt động thu phí hoàn vốn Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương và đoạn từ đường vào Trung tâm điện lực Thái Bình đến thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy.
Tuy vậy, ngay trong ngày đầu tiên thực hiện, hoạt động này không nhận được sự đồng thuận của nhiều người dân, chủ phương tiện, gây ùn tắc.
Người dân không thống nhất với phương án đặt trạm thu phí
Ghi nhận sáng 15/8, nhiều phương tiện qua 2 vị trí trạm thu phí (một điểm đặt ở đầu tuyến đường tránh vào thị trấn Thanh Nê và một điểm trên đường trục chính vào thị trấn, cách vị trí trạm thứ nhất khoảng 150 mét) khó khăn lưu thông.
Đặc biệt tại vị trí trạm thu phí trên đường vào thị trấn Thanh Nê có nhiều người dân, chủ phương tiện phản đối việc thu phí qua trạm, khiến giao thông tắc nghẽn theo cả 2 hướng vào và ra Thị trấn Thanh Nê (huyện Kiến Xương).
Không chỉ riêng ôtô, nhiều xe máy cũng khó khăn trong việc di chuyển do lượng ôtô ùn tắc lớn, chiếm hết phần đường dành cho xe máy.
Nhiều phương tiện hướng từ thành phố đi Kiến Xương, Tiền Hải đã phải chuyển hướng đi vào lối tắt qua xã Bình Minh, huyện Kiến Xương.
[Xử lý hai đối tượng hành hung Trưởng trạm thu phí BOT Thanh Nê]
Anh Đỗ Văn Khương, thôn Khả Cảnh, xã Hồng Tiến, huyện Kiến Xương đưa mẹ đi khám tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương theo lịch hẹn. Tuy nhiên khi đến Trạm thu phí BOT39B Thanh Nê đã gặp tình trạng ùn tắc kéo dài, không thể lưu thông, tiến không được, lùi cũng chẳng xong.
Cũng chung tình trạng như anh Khương, anh Phạm Huy Tuấn, lái xe khách tuyến Thái Bình-Hà Nội và nhiều hành khách trên xe đã bị lỡ hành trình và chờ đợi nhiều giờ liền cũng không thể đi qua Trạm thu phí BOT Thanh Nê.
Về nguyên nhân dẫn đến nhiều chủ phương tiện, người dân không đồng tình với hoạt động tại Trạm thu phí BOT Thanh Nê đặt trên tuyến đường vào Thị trấn Thanh Nê do họ cho rằng chủ đầu tư là Công ty cổ phần Tasco không đầu tư trên tuyến đường, không thể làm đường một nơi, thu phí một nẻo.
Ông Trần Trung Hiếu, trú tại Thị trấn Tiền Hải, huyện Tiền Hải, cho biết: “Tuyến đường 39 Tasco không làm, mà làm đường tránh từ Thị trấn Thanh Nê sang Nhà máy Nhiệt điện. Vì vậy đặt trạm thu phí trên tuyến đường cũ là rất vô lý.”
Để đảm bảo an ninh trật tự tại Trạm thu phí BOT Thanh Nê, ngày 15/8 lực lượng Cảnh sát giao thông-Công an tỉnh Thái Bình cùng với công an địa phương tích cực điều tiết, điều phối giao thông trong suốt thời gian ách tắc, ùn ứ.
Đến khoảng 16 giờ cùng ngày, tình hình giao thông tại khu vực này đã được thông suốt trở lại. Tuy nhiên việc ùn tắc có thể sẽ còn tiếp diễn khi người dân, chủ phương tiện chưa đồng thuận với phương án đặt trạm thu phí.
Sớm có biện pháp tháo gỡ vướng mắc tại trạm thu phí
Trao đổi sáng 15/8, ông Vũ Tuấn Anh, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Tasco Nam Thái (đại diện Chủ đầu tư) xác nhận tình trạng ùn tắc do người dân phản đối xảy ra từ 6 giờ sáng nay. Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn buộc Trạm thu phí sẽ phải xả trạm theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Theo Khoản 12, Điều 3, Quyết định 326/QĐ-UBND ngày 6/2/2017 của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình về việc quy định mức giá tối đa dịch vụ sử dụng đường bộ để hoàn vốn Dự án Cải tạo, nâng cấp đường 39B theo hình thức BOT, thời gian qua chủ đầu tư đã thực hiện không thu tiền sử dụng dịch vụ đường bộ đối với tất cả các phương tiện vận tải (xe chở người, xe chở hàng hóa) của các hộ dân có đăng ký phương tiện tại tỉnh Thái Bình và có hộ khẩu thường trú trên địa bàn huyện Kiến Xương và huyện Tiền Hải; các doanh nghiệp vận tải có đăng ký phương tiện và đăng ký kinh doanh tại 2 huyện Kiến Xương, Tiền hải; xe buýt vận tải hành khách theo luồng tuyến đã được quy hoạch; xe của các cơ quan, đoàn thể, tổ chức chính trị-xã hội trên địa bàn huyện Kiến Xương, Tiền Hải.
Chủ đầu tư cho biết để cập nhật mới nhất và chính xác nhất liên quan đến thông tin của các chủ phương tiện đảm bảo quyền lợi cho 100% các chủ phương tiện thuộc đối tượng miễn giá vé theo Quyết định 326 của Ủy ban Nhân dân tỉnh, từ cuối tháng 7/2022 Tasco đã có thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức đến các chủ doanh nghiệp vận tải, người dân.
Đến nay, đã có 3.600 phương tiện thuộc 2 huyện Kiến Xương, Tiền Hải đăng ký thông tin miễn phí giá vé qua trạm thu phí.
Việc triển khai thu phí hoàn vốn Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương và đoạn từ đường vào Trung tâm điện lực Thái Bình đến thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy được triển khai thực hiện từ ngày 1/1/2017.
Từ ngày 15/8/2022, chủ đầu tư thực hiện tăng cường các giải pháp bảo đảm an ninh trật tự tại trạm.
Phía Tasco cho rằng việc nhiều phương tiện trốn tránh, không trả phí sử dụng đường bộ dẫn đến nguồn thu của dự án thất thoát, giảm sút lớn. Sau gần 5 năm thực hiện thu phí hoàn vốn, đến nay chủ đầu tư mới chỉ thu phí hoàn vốn được 16,4% theo kế hoạch, không đảm bảo phương án tài chính đã đề ra.
“Căn cứ pháp lý của việc hoạt động trạm BOT là Ủy ban Nhân dân tỉnh cho phép nhà đầu tư thu phí hoàn vốn qua trạm BOT này và bằng các quyết định bảng giá cho các loại xe được thu phí,” ông Vũ Tuấn Anh khẳng định.
Ông Vũ Tuấn Anh cho biết thêm: “Vị trí đặt trạm được các bộ, ngành chấp thuận và địa phương là tỉnh quyết định cho lập tại đây. Khi lập dự án đã có thiết kế đầy đủ cho 2 trạm đó và đã được Sở Giao thông vận tải tỉnh thẩm định xây dựng 2 trạm, có hồ sơ thiết kế, có thẩm định kinh phí hơn 48 tỷ đồng, đồng thời Ủy ban Nhân dân tỉnh chấp thuận cho thu phí hoàn vốn dự án BOT. Việc cải tạo, sơn sửa, bảo trì trên tuyến đường cũ khoảng 1 tỷ đồng với chiều dài 2km từ hệ thống nút giao trở lên.”
Ngày 14/1/2010, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo nâng cấp đường 39B đoạn từ thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương đến thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy. Trong số đó, có đầu tư cải tạo nâng cấp tuyến đường 39B có điểm đầu tuyến tại Thị trấn Thanh Nê (Km13+250), điểm cuối tại thị trấn Diêm Điền (Km41+204).
Chiều dài toàn tuyến xây dựng, cải tạo là 28,9km với tổng mức đầu tư 2.072 tỷ đồng theo hình thức hợp đồng xây dựng-chuyển giao (BT), sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ theo kế hoạch của Ủy ban Nhân nhân dân tỉnh Thái Bình giai đoạn 2010-2015 và nguồn vốn hợp pháp khác.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện dự án, điều kiện nguồn ngân sách nhà nước hạn chế, khả năng bố trí vốn của nhà nước để đầu tư toàn bộ dự án theo hình thức hợp đồng BT gặp nhiều khó khăn.
Nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2014-2016 chỉ bố trí cho Dự án đến hết năm 2016 là 1.437 tỷ đồng để hoàn thành đoạn từ Thị trấn Thanh Nê đến đường vào Trung tâm Điện lực Thái Bình; số vốn còn thiếu để thực hiện dự án khoảng 1.165 tỷ đồng.
Để hoàn thành toàn bộ dự án, tháng 9/2014, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình đã xin ý kiến Chính phủ cho phép chuyển đổi hình thức thực hiện Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn từ Thị trấn Thanh Nê, huyện Kiến Xương đến Thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy với phần vốn còn thiếu thực hiện theo hợp đồng xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (BOT).
Nhà đầu tư huy động vốn 720 tỷ đồng, số vốn còn lại khoảng 445 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh và nguồn vốn hợp pháp khác. Trong đó phương án tổ chức thi công tập trung thi công đoạn từ đường vào Trung tâm Điện lực Thái Bình đến Diêm Điền, khi cơ bản hoàn thành mới triển khai thi công tiếp đoạn tuyến tránh Thị trấn Thanh Nê.
Trên cơ sở đó, ngày 10/9/2014, Hội đồng Nhân dân tỉnh Thái Bình ban hành Nghị quyết số 20/NQ-HĐND phê duyệt Dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn từ đường vào Trung tâm Điện lực Thái Bình đến Thị trấn Diêm Điền (huyện Thái Thụy) theo hình thức hợp đồng BOT kết hợp hình thức hợp đồng BT.
Cụ thể, khối lượng dự án thực hiện theo hình thức BOT gồm tuyến tránh thị trấn Thanh Nê, nút giao xã Bình Minh (Km 13+250); phần còn lại chưa thi công đoạn từ Km27+500 đến Km39+900 và một số công trình cầu khác thuộc địa phận huyện Thái Thụy. Tổng mức đầu tư là 550 tỷ đồng, dự kiến thời gian thu phí hoàn vốn là 18 năm.
Đại diện Công ty cổ phần Tasco dẫn hồ sơ pháp lý: Ngày 15/4/2016 Sở Giao thông vận tải tỉnh có văn bản số 420/SGTVT-KTTĐ thẩm định thiết kế và dự toán hạng mục trạm thu phí dự án. Trong đó “quy mô xây dựng đầu tư hoàn chỉnh trạm thu phí theo công nghệ một dừng trên tuyến chính và tuyến nhánh; nhà điều hành; thiết bị trạm thu phí.” Giải pháp thiết kế trạm thu phí gồm 2 vị trí. Vị trí 1 nằm trên tuyến nhánh và vị trí 2 nằm trên tuyến đường cũ (Thành phố Thái Bình đi Tiền Hải).
Đây không phải lần đầu tiên Trạm thu phí BOT Thanh Nê vấp phải sự phản ứng của người dân địa phương.
Trước đó, năm 2017, khi chủ đầu tư Tasco triển khai thu phí hoàn vốn dự án BOT này, tỉnh Thái Bình đã phải điều chỉnh phương án thu phí.
Hiện tại, trạm thu phí thực hiện mức thu theo Quyết định 326 của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình với mức phí thấp nhất là 29.000 đồng/lượt và cao nhất là 196.000 đồng/lượt.
Để tạo sự đồng thuận trong nhân dân, đồng thời bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên (Nhà nước-chủ đầu tư-người dân) trong việc thu phí hoàn vốn dự án BOT cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê (huyện Kiến Xương) và đoạn từ Trung tâm Điện lực Thái Bình đến thị trấn Diêm Điền (huyện Thái Thụy) rất cần sự phối hợp quyết liệt của các cấp, ngành tỉnh Thái Bình sớm tháo gỡ điểm nghẽn trên./.