Ngày 29/3, Tổng cục Thống kê thông tin tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý 1 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023 và cao hơn tốc độ tăng của quý 1 các năm 2020-2023.
Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,98%, đóng góp 6,09% vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 6,28%, đóng góp 41,68% và khu vực dịch vụ tăng 6,12%, đóng góp 52,23%.
Nỗ lực ngay từ tháng đầu, quý đầu
Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê nhấn mạnh với quyết tâm tạo động lực đột phá để phát triển kinh tế-xã hội theo mục tiêu đề ra, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 5/1 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2024; Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 15/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau Tết Nguyên đán.
Bên cạnh đó, các Bộ, ngành, địa phương đã tập trung xây dựng kế hoạch hành động để thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng.
CIEM: Quyết liệt cải cách để tăng tốc phục hồi tăng trưởng kinh tế
Nội lực nền kinh tế không chỉ giới hạn ở lượng tiền, vàng và các tài sản khác mà người dân Việt Nam đang nắm giữ mà thể chế chính là một nguồn lực, là “chìa khóa” quan trọng.
“Nhờ đó, kinh tế-xã hội quý 1 của nước ta đạt được kết quả tích cực trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn, khẳng định chính sách quản lý và điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành và địa phương từng bước phát huy hiệu quả,” bà Hương nói.
Lãnh đạo Tổng cục Thống kê chỉ ra trong khu vực nông-lâm nghiệp-thủy sản, số liệu ghi nhận sản lượng thu hoạch một số cây lâu năm, sản phẩm chăn nuôi chủ yếu, nuôi trồng thủy sản đạt tăng trưởng tích cực. Theo đó, giá trị tăng thêm ngành nông nghiệp quý 1 tăng 2,81% so với cùng kỳ, đóng góp 0,26 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Ngành lâm nghiệp tăng 4,08% nhưng chiếm tỷ trọng thấp và chỉ đóng góp 0,02 điểm phần trăm. Ngành thủy sản tăng 3,46%, đóng góp 0,08 điểm phần trăm.
Đáng chú ý, khu vực công nghiệp và xây dựng, sản xuất công nghiệp khởi sắc và tiếp tục đà tăng trưởng từ cuối năm 2023. Giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp quý 1 tăng 6,18% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước giảm 0,73%), đóng góp 2,02 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế.
Cụ thể, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế với tốc độ tăng 6,98%, đóng góp 1,73 điểm phần trăm. Ngành sản xuất và phân phối điện tăng 11,97%, đóng góp 0,45 điểm phần trăm. Ngành cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 4,99%, đóng góp 0,03 điểm phần trăm. Riêng, ngành khai khoáng giảm 5,84% (sản lượng khai thác than giảm 0,3% và dầu mỏ thô khai thác giảm 3,2%) và làm giảm 0,2 điểm phần trăm. Trong quý, ngành xây dựng tăng 6,83%, cao hơn nhiều so với tốc độ tăng 1,87% của quý 1/2023, đóng góp 0,4 điểm phần trăm.
Một điểm nhấn khác là khu vực dịch vụ, các hoạt động thương mại đã diễn ra rất sôi động. Du lịch phục hồi mạnh mẽ nhờ hiệu quả của chính sách thị thực thuận lợi và chương trình kích cầu du lịch, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm chủ lực tăng cao.
Những đóng góp của khu vực dịch vụ vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế trong quý 1 phải kể đến ngành vận tải kho bãi tăng 10,58% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 0,68 điểm phần trăm; dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 8,34%, đóng góp 0,24 điểm phần trăm; ngành bán buôn và bán lẻ tăng 6,94%, đóng góp 0,76 điểm phần trăm; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 5,2%, đóng góp 0,32 điểm phần trăm…
Theo cơ cấu nền kinh tế quý 1, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 11,77%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 35,73%; khu vực dịch vụ chiếm 43,48%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 9,02%. Về sử dụng GDP, tiêu dùng cuối cùng tăng 4,93% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp 56,77% vào tốc độ tăng chung; tích lũy tài sản tăng 4,69%, đóng góp 24,07%; xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 18%, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 17,08%. Bên cạnh đó, chênh lệch xuất, nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ đóng góp 19,16%.
Vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức
Về bối cảnh chung, bà Hương cũng chia sẻ kinh tế thế giới ba tháng đầu năm tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt hơn, gia tăng căng thẳng địa chính trị, xung đột quân sự giữa Nga-Ukraine diễn biến phức tạp và kéo dài, xung đột tại dải Gaza leo thang, các cuộc tấn công hoạt động vận tải tại Biển Đỏ. Những yếu tố trên đã ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng hàng hóa, dầu thô, lương thực toàn cầu, gia tăng rủi ro đối với an toàn hàng hải. Theo đánh giá chung, những điều này sẽ ảnh hưởng tới triển vọng tăng trưởng của các quốc gia trên thế giới.
Thêm vào đó, thiên tai, hạn hán, bão lũ, biến đổi khí hậu gây hậu quả nghiêm trọng; nguy cơ về an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh mạng gia tăng… Hơn thế nữa, lạm phát mặc dù hạ nhiệt nhưng vẫn cao hơn mục tiêu song nhiều nền kinh tế lớn tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ thắt chặt, duy trì mức lãi suất cao. Trong khi đó, thương mại, tiêu dùng và đầu tư toàn cầu vẫn đang phục hồi chậm. Gần đây, các tổ chức quốc tế đưa ra nhận định ở các mức khác nhau về tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2024, nhưng đều thấp hơn mức tăng trưởng của năm 2023 từ 0,2 đến 0,3 điểm phần trăm.
Cụ thể, Liên hợp quốc và Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 cùng đạt mức 2,4%, thấp hơn lần lượt 0,3 và 0,2 điểm phần trăm so với năm 2023. Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế nhận định kinh tế thế giới đạt 2,9%, thấp hơn 0,2 điểm phần trăm. Liên minh châu Âu dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu (không bao gồm EU) đạt 3,3%, thấp hơn 0,2 điểm phần trăm.
Trong khu vực, Ngân hàng Thế giới dự báo tăng trưởng kinh tế của Thái Lan và Malaysia lần lượt đạt 3,2% và 4,3%, tăng 0,7 và 0,4 điểm phần trăm so với năm 2023. Bên cạnh đó, Philipine và Việt Nam lần lượt đạt 5,8% và 5,5%, tăng 0,2 và 0,8 điểm phần trăm, riêng tăng trưởng của Indonesia đạt 4,9% và giảm 0,1 điểm phần trăm...
Lãnh đạo Tổng cục Thống kê nhận định thời gian tới, những bất ổn về địa chính trị vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố khó dự đoán có thể tác động tiêu cực tới tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cũng như các quốc gia trong khu vực và thế giới. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực, sát sao của các ngành, địa phương và chủ động của doanh nghiệp nhằm thích ứng cũng như có giải pháp phù hợp, tạo dư địa cho tăng trưởng./.
