Các tỉnh Tây Nguyên tiếp tục huy động các nguồn lực để quy hoạch, sắp xếp dân di cư đến ngoài kế hoạch, chủ yếu là đồng bào các dân tộc từ các tỉnh miền núi phía Bắc vào Tây Nguyên, giúp đồng bào ổn định đời sống.
Theo Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, trong vài năm trở lại đây, tình trạng dân di cư đến ngoài kế hoạch từ các tỉnh miền núi phía Bắc vào các tỉnh Tây Nguyên giảm nhiều so với các giai đoạn trước đó. Tuy nhiên, thực trạng này cũng gây nhiều ảnh hưởng đến việc xây dựng, chỉ đạo thực hiện các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của các địa phương, nhất là đối với hai tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông.
Những năm gần đây, Trung ương Đảng, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các tỉnh liên quan giải quyết vấn đề di dân đến ngoài kế hoạch ở các tỉnh Tây Nguyên. Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân các tỉnh Tây Nguyên cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, xây dựng và triển khai các dự án sắp xếp, ổn định đồng bào di dân đến ngoài kế hoạch. Đến nay, các tỉnh Tây Nguyên đã bố trí, sắp xếp ổn định được 14.081 hộ với 25.358 dân (đạt 55,53% so với dự án), với tổng vốn đầu tư trên 807 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo Ban Chỉ đạo Tây Nguyên, tiến độ thực hiện các dự án quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư đến ngoài kế hoạch rất chậm. Các tỉnh Tây Nguyên vẫn còn hàng chục nghìn hộ chưa được sắp xếp, ổn định nơi ở mới. Thậm chí, các tỉnh trong khu vực vẫn còn hàng ngàn hộ gia đình phải sống tạm bợ, ở sâu trong các khu rừng, thường xuyên bị ngập lụt, đời sống khó khăn, thiếu việc làm, thiếu đất sản xuất, dẫn đến việc người dân phá rừng và săn bắn trái phép, tranh chấp đất đai với người dân tại chỗ.
Một trong những nguyên nhân chính của việc chậm sắp xếp, bố trí dân di cư đến ngoài kế hoạch là do thiếu vốn. Từ năm 2006 đến nay, tỉnh Đắk Lắk đã lập và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 15 dự án sắp xếp, ổn định cho trên 5.730 hộ gia đình di cư đến ngoài kế hoạch, với tổng vốn đầu tư trên 693 tỷ đồng.
Tuy nhiên, do nguồn lực của địa phương còn hạn chế và sự hỗ trợ của Trung ương còn ít nên đến nay tỉnh Đắk Lắk mới chỉ triển khai thực hiện được một số dự án. Các dự án khác vẫn chưa có kinh phí để bố trí, sắp xếp dân cư vào vùng dự án và đầu tư xây dựng một số hạng mục công trình thiết yếu.
Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đề nghị Chính phủ sớm chủ trì một hội nghị toàn quốc nhằm đề xuất các chính sách, giải pháp lâu dài để giải quyết căn bản việc dân di cư đến ngoài kế hoạch từ các tỉnh miền núi phía Bắc vào Tây Nguyên đồng thời đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành liên quan quan tâm bố trí đủ vốn cho các dự án, để sớm ổn định việc sắp xếp, ổn định cuộc sống cho người dân di cư đến ngoài kế hoạch./.