Sáng 13/11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Kiểm toán độclập.
Qua thảo luận, nhiều ý kiến đánh giá việc ban hành Luật Kiểm toán độc lập sẽ tạora khung pháp lý cao nhất về kiểm toán độc lập, tạo điều kiện cho dịch vụ kiểmtoán phát triển; đồng thời nâng cao vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước thôngqua việc cấp giấy phép thành lập và hoạt động doanh nghiệp kiểm toán, cấp chứngchỉ kiểm toán viên và các biện pháp nhằm nâng cao năng lực giám sát, cưỡng chếthực thi, xử lý vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán.
Luật Kiểm toán độc lập sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếpcận với dịch vụ kiểm toán, trong đó có doanh nghiệp có liên quan đến lợi íchcông chúng bắt buộc phải kiểm toán...
Đại biểu H'Luộc Ntơr, tỉnh Đắk Lắk, tán thành với tên gọi như dự thảo là LuậtKiểm toán độc lập vì tên gọi đó có tính kế thừa các quy định pháp luật hiện hànhvà là thuật ngữ đã sử dụng quen thuộc ở Việt Nam. Tên gọi này cũng giúp phânbiệt với Kiểm toán Nhà nước hay Kiểm toán nội bộ mặc dù về bản chất đây đều làcác hoạt động được thực hiện độc lập.
Thảo luận về kiểm toán bắt buộc, đại biểu Nguyễn Thị Loan, thành phố Hà Nội vàmột số đại biểu nhất trí ngoài những doanh nghiệp, tổ chức mà pháp luật hiệnhành đã quy định phải kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm, cần thiết bổ sungthêm đối tượng bắt buộc kiểm toán bao gồm báo cáo tài chính của doanh nghiệp Nhànước và báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của các doanh nghiệp, tổ chức thựchiện các dự án quan trọng quốc gia và dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước, trừ cácdự án trong lĩnh vực thuộc bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Việc bắt buộc phải kiểm toán độc lập đối với Báo cáo quyết toán dự án hoànthành của các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các dự án quan trọng quốc gia vàdự án nhóm A sử dụng vốn Nhà nước sẽ góp phần lành mạnh hóa môi trường đầu tư,thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quảcông tác quản lý và điều hành kinh tế, tài chính của Nhà nước và hoạt động kinhdoanh của doanh nghiệp.
Về quản lý Nhà nước đối với kiểm toán độc lập, nhiều ý kiến nhất trí với dự thảoLuật, giao cho Bộ Tài chính là cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện quản lý Nhànước về hoạt động kiểm toán độc lập.
Đại biểu Nguyễn Hồng Sơn cũng của thành phốHà Nội tán thành với quy định giao cho Bộ Tài chính quản lý Nhà nước về kiểmtoán độc lập nhưng đề nghị dự thảo Luật thiết kế nội dung này gọn lại trong mộtsố điều, không nêu quy định dàn trải cả luật; các quy định khác về điều kiệnthành lập… đã có trong Luật Doanh nghiệp, không nên quy định lại trong luật này.
Đại biểu Vũ Quang Hải, tỉnh Hưng Yên, lại cho rằng quy định như dự thảo Luậtlà chưa ổn, cần phải làm rõ Bộ Tài chính sẽ quản lý những gì và quản lý như thếnào?. Ông nhận định cái khó nhất trong việc xây dựng Luật Kiểm toán độc lập đólà chế tài xử lý những sai phạm do kiểm toán độc lập gây ra. Có quy định nghiêmminh, chặt chẽ, hoạt động kiểm toán độc lập mới phát huy tác dụng.
Xung quanh quy định tại điểm c, khoản 1 và khoản 5 Điều 15 không cho phép kiểmtoán viên được hành nghề với tư cách cá nhân mà phải hành nghề trong doanhnghiệp kiểm toán, một số ý kiến tán thành với quan điểm này vì cho rằng, kiểmtoán độc lập đòi hỏi kiểm toán viên phải có chuẩn mực đạo đức cao, có tráchnhiệm lớn trong việc bảo đảm tính chính xác, tính trung thực, tính tuân thủ cácquy định của pháp luật.
Nếu để cho các kiểm toán viên hành nghề với tư cách cá nhân, không thể kiểmsoát được các hành vi và mối quan hệ của cá nhân kiểm toán viên trong khi thựchiện nhiệm vụ. Vì vậy, quy định các kiểm toán viên hành nghề chỉ được hành nghềtrong các doanh nghiệp là cần thiết nhằm bảo đảm chất lượng dịch vụ; đồng thờitạo điều kiện để cơ quan quản lý giám sát chất lượng hoạt động của kiểm toánviên.
Đại biểu Hồng Sơn cũng đề xuất trong Luật nên quy định những cấp độ khác nhauđối với cán bộ kiểm toán; phải lấy tiêu chí kinh nghiệm và thời gian công tác đểcông nhận cấp độ kiểm toán viên.
Đại biểu Nguyễn Ngọc Đào, Hà Nội, nêu quan điểm không để kiểm toán độc lập kiểmtoán doanh nghiệp Nhà nước vì đã có kiểm toán Nhà nước làm công việc này.
Còn đại biểu Phạm Thị Loan lại có quan điểm khác. Kiểm toán Nhà nước hay kiểmtoán độc lập đều phải hoạt động tuân theo pháp luật nên đề nghị cần quy địnhkiểm toán độc lập có thể tham gia kiểm toán các doanh nghiệp Nhà nước, kiểm toáncác công trình dự án Nhà nước để tạo sự bình đẳng trước pháp luật giữa kiểm toánNhà nước và kiểm toán độc lập, đại biểu Phạm Thị Loan nhấn mạnh.
Chiều nay, các đại biểu sẽ làm việc tại Hội trường./.
Qua thảo luận, nhiều ý kiến đánh giá việc ban hành Luật Kiểm toán độc lập sẽ tạora khung pháp lý cao nhất về kiểm toán độc lập, tạo điều kiện cho dịch vụ kiểmtoán phát triển; đồng thời nâng cao vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước thôngqua việc cấp giấy phép thành lập và hoạt động doanh nghiệp kiểm toán, cấp chứngchỉ kiểm toán viên và các biện pháp nhằm nâng cao năng lực giám sát, cưỡng chếthực thi, xử lý vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán.
Luật Kiểm toán độc lập sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếpcận với dịch vụ kiểm toán, trong đó có doanh nghiệp có liên quan đến lợi íchcông chúng bắt buộc phải kiểm toán...
Đại biểu H'Luộc Ntơr, tỉnh Đắk Lắk, tán thành với tên gọi như dự thảo là LuậtKiểm toán độc lập vì tên gọi đó có tính kế thừa các quy định pháp luật hiện hànhvà là thuật ngữ đã sử dụng quen thuộc ở Việt Nam. Tên gọi này cũng giúp phânbiệt với Kiểm toán Nhà nước hay Kiểm toán nội bộ mặc dù về bản chất đây đều làcác hoạt động được thực hiện độc lập.
Thảo luận về kiểm toán bắt buộc, đại biểu Nguyễn Thị Loan, thành phố Hà Nội vàmột số đại biểu nhất trí ngoài những doanh nghiệp, tổ chức mà pháp luật hiệnhành đã quy định phải kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm, cần thiết bổ sungthêm đối tượng bắt buộc kiểm toán bao gồm báo cáo tài chính của doanh nghiệp Nhànước và báo cáo quyết toán dự án hoàn thành của các doanh nghiệp, tổ chức thựchiện các dự án quan trọng quốc gia và dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước, trừ cácdự án trong lĩnh vực thuộc bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Việc bắt buộc phải kiểm toán độc lập đối với Báo cáo quyết toán dự án hoànthành của các doanh nghiệp, tổ chức thực hiện các dự án quan trọng quốc gia vàdự án nhóm A sử dụng vốn Nhà nước sẽ góp phần lành mạnh hóa môi trường đầu tư,thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quảcông tác quản lý và điều hành kinh tế, tài chính của Nhà nước và hoạt động kinhdoanh của doanh nghiệp.
Về quản lý Nhà nước đối với kiểm toán độc lập, nhiều ý kiến nhất trí với dự thảoLuật, giao cho Bộ Tài chính là cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện quản lý Nhànước về hoạt động kiểm toán độc lập.
Đại biểu Nguyễn Hồng Sơn cũng của thành phốHà Nội tán thành với quy định giao cho Bộ Tài chính quản lý Nhà nước về kiểmtoán độc lập nhưng đề nghị dự thảo Luật thiết kế nội dung này gọn lại trong mộtsố điều, không nêu quy định dàn trải cả luật; các quy định khác về điều kiệnthành lập… đã có trong Luật Doanh nghiệp, không nên quy định lại trong luật này.
Đại biểu Vũ Quang Hải, tỉnh Hưng Yên, lại cho rằng quy định như dự thảo Luậtlà chưa ổn, cần phải làm rõ Bộ Tài chính sẽ quản lý những gì và quản lý như thếnào?. Ông nhận định cái khó nhất trong việc xây dựng Luật Kiểm toán độc lập đólà chế tài xử lý những sai phạm do kiểm toán độc lập gây ra. Có quy định nghiêmminh, chặt chẽ, hoạt động kiểm toán độc lập mới phát huy tác dụng.
Xung quanh quy định tại điểm c, khoản 1 và khoản 5 Điều 15 không cho phép kiểmtoán viên được hành nghề với tư cách cá nhân mà phải hành nghề trong doanhnghiệp kiểm toán, một số ý kiến tán thành với quan điểm này vì cho rằng, kiểmtoán độc lập đòi hỏi kiểm toán viên phải có chuẩn mực đạo đức cao, có tráchnhiệm lớn trong việc bảo đảm tính chính xác, tính trung thực, tính tuân thủ cácquy định của pháp luật.
Nếu để cho các kiểm toán viên hành nghề với tư cách cá nhân, không thể kiểmsoát được các hành vi và mối quan hệ của cá nhân kiểm toán viên trong khi thựchiện nhiệm vụ. Vì vậy, quy định các kiểm toán viên hành nghề chỉ được hành nghềtrong các doanh nghiệp là cần thiết nhằm bảo đảm chất lượng dịch vụ; đồng thờitạo điều kiện để cơ quan quản lý giám sát chất lượng hoạt động của kiểm toánviên.
Đại biểu Hồng Sơn cũng đề xuất trong Luật nên quy định những cấp độ khác nhauđối với cán bộ kiểm toán; phải lấy tiêu chí kinh nghiệm và thời gian công tác đểcông nhận cấp độ kiểm toán viên.
Đại biểu Nguyễn Ngọc Đào, Hà Nội, nêu quan điểm không để kiểm toán độc lập kiểmtoán doanh nghiệp Nhà nước vì đã có kiểm toán Nhà nước làm công việc này.
Còn đại biểu Phạm Thị Loan lại có quan điểm khác. Kiểm toán Nhà nước hay kiểmtoán độc lập đều phải hoạt động tuân theo pháp luật nên đề nghị cần quy địnhkiểm toán độc lập có thể tham gia kiểm toán các doanh nghiệp Nhà nước, kiểm toáncác công trình dự án Nhà nước để tạo sự bình đẳng trước pháp luật giữa kiểm toánNhà nước và kiểm toán độc lập, đại biểu Phạm Thị Loan nhấn mạnh.
Chiều nay, các đại biểu sẽ làm việc tại Hội trường./.
Quỳnh Hoa (TTXVN/Vietnam+)