Khodorkovsky không có ý định đòi lại các cổ phần cũ ở Yukos hay theo đuổi một vụ kiện đòi bồi thường thiệt hại nhắm vào chính phủ Nga.
Tài phiệt Nga Mikhail Khodorkovsky. (Ảnh: AFP) Leonid Nevzlin, một đối tác kinh doanh thân thiết của tài phiệt người Nga Mikhail Khodorkovsky cho biết nhân vật từng là người giàu nhất nước Nga này không còn bận tâm tới vụ kiện đòi nhà nước Nga 100 tỷ USD nữa kể từ khi ông được trả tự do.
Khodorkovsky tháng trước đã được Tổng thống Vladimir Putin ân xá sau hơn một thập kỷ ngồi tù. Ông đã sang Israel trong tuần này để gặp Nevzlin và ba đồng chủ sở hữu khác của công ty dầu mỏ Yukos, nay đã giải thể.
Chuyến đi của ông làm dấy lên những tin đồn rằng nhân vật 50 tuổi này đang lên kế hoạch cho một vụ kiện chưa có tiền lệ đòi bồi thường 100 tỷ USD có thể sẽ được một tòa án trọng tài ở La Haye thụ lý trong năm nay.
Tạp chí Forbes định giá tài sản của Khodorkovsky là 15 tỷ USD, dựa trên những cổ phần của ông trong Yukos, khi đó là công ty dầu mỏ lớn nhất ở Nga. Yukos sau đó phá sản và bị giải thể do những khoản nợ thuế còn lớn hơn giá trị công ty.
Nhà cựu tài phiệt này nói ở Đức vài ngày sau khi được trả tự do là ông không còn biết chính xác tài sản mình là bao nhiêu, nhưng ước tính là nhiều triệu USD.
Nhưng Nevzlin nói rằng Khodorkovsky không có ý định đòi lại các cổ phần cũ ở Yukos hay theo đuổi một vụ kiện đòi bồi thường thiệt hại nhắm vào chính phủ Nga.
“Chúng tôi không còn những lợi ích kinh doanh chung”, Nevzlin ở Israel nói trên bản trực tuyến của nhật báo kinh doanh Nga Kommersant. “Chúng tôi gặp nhau chỉ như những người bạn và dành phần lớn thời gian ngồi quanh bàn ăn”.
Cả những người ủng hộ ông Khodorkovsky ở Nga và phương Tây cho rằng ông bị bỏ tù vì đã chi tiền cho các phong trào chống đối chính quyền ở Nga. Yukos cũng có quan điểm đối lập công khai với nhà chức trách và là công ty đầu tiên áp dụng các tiêu chuẩn kiểm toán Mỹ, một bước đột phá so với cấu trúc kiểm toán và sở hữu mơ hồ của thời hậu Xô Viết.
Khodorkovsky đã chuyển phần lớn cổ phần ông nắm giữ ở Yukos qua một công ty quản lý quỹ đăng ký ở Gibraltar có tên gọi là Group Menatep (hay GML) cho Nevzlin không lâu sau khi ông bị bắt giữ năm 2003.
Động thái này là nhằm bảo vệ Yukos trong bối cảnh ông bị chính quyền truy tố. Nhưng nhà chức trách Nga vẫn giải thể công ty với tuyên bố công ty nợ thuế 27 tỷ USD và đe dọa còn có các hành động xa hơn.
Công ty GML đã kiện chính quyền Nga đòi bồi thường thiệt hại, trong đó họ lập luận nhà chức trách đã sử dụng các yêu sách vô lý để làm hạ giá trị công ty Yukos và các cổ phiếu của công ty này.
Nevzlin là nhân vật trọng tâm trong vụ kiện của GML. Tuy nhiên, ông có vẻ đã không muốn can dự vào việc này và tin rằng Khodorkovsky cũng thế. “Chúng tôi chưa bao giờ trao đổi về việc đó (ở Israel). Không có gì để nói, vụ đó qua rồi”, Nevzlin nhấn mạnh.
Khodorkovsky trước đó nói đơn xin ân xá của ông gửi ông Putin bao gồm cam kết không tham gia vào chính trị ở Nga và không đòi lại các cổ phần Yukos.
Nhưng ông cũng nói sẽ không quay về nước chừng nào trát tòa yêu cầu ông trả 550 triệu USD bồi thường thiệt hại chưa bị thu hồi./.