Thời gian gần đây, khu vực thượng nguồn sông Hiến chảy qua địa bàn hai xã Hoa Thám và Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng diễn ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Ngay cách đập đầu mối của Nhà máy thủy điện Hoa Thám khoảng 800m có vài chiếc máy xúc cỡ lớn đang đào tung cả một đoạn sông.
Khu vực này ít nhất có hai lán trại với hàng chục người đang khai thác vàng trái phép. Tại khu vực các xóm An Mã, Nà Dủ, xã Tam Kim cũng có hàng chục điểm khai thác vàng trái phép, núp dưới hình thức khai thác cát.
Những chiếc máy bơm công suất lớn thi nhau hút cát dưới lòng sông kết hợp khai thác vàng. Hầu hết các lao động ở đây đều nói rằng tranh thủ lúc nông nhàn hút cát về xây nhà. Tuy nhiên, chứng kiến một nhóm đang lúi húi dưới hố giữa lòng suối với máng đãi, phóng viên hiểu rằng họ khai thác vàng là chính.
Theo con đường vào khu rừng Trần Hưng Đạo, đến cuối Bản Um, xã Tam Kim, rẽ xuống ngược lên theo dòng suối, phóng viên gặp một lán trại kiên cố với nhiều máy móc, thiết bị đang khai thác khoáng sản với quy mô lớn.
Cả một đoạn suối được nhóm này ngăn lại đồng thời xẻ đồi để nắn dòng nước đi qua để khai thác khoáng sản. Khi lực lượng chức năng đề nghị xuất trình giấy tờ thì ông Tô Văn Bốn, người xóm Bản Um, chủ đất lúng túng và thừa nhận đã khai thác ở khu vực này khá lâu mà không có giấy phép.
Sau một thời gian thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TU của Tỉnh ủy Cao Bằng về ngăn chặn, xử lý hoạt động khai thác khoáng sản trái phép gây ô nhiễm nguồn nước sông Hiến, sông Bằng, nguồn nước của hai con sông này đã trong xanh trở lại.
Tuy nhiên, thời gian gần đây do nhiều nguyên nhân khác nhau nên tình trạng khai thác khoáng sản trái phép ở khu vực thượng nguồn hai con sông này tái diễn./.
