Là tỉnh thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, tiểu vùng Đồng Tháp Mười đồng thời nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Long An có rất nhiều tiềm năng để phát triển ngành “công nghiệp không khói.”
Nhận diện thế mạnh và có những giải pháp phát triển phù hợp, du lịch Long An đang tạo được sức bật mới, dần ghi dấu ấn trên bản đồ du lịch của toàn vùng. Song, bên cạnh những lợi thế căn bản, địa phương này còn gặp một số khó khăn trong đa dạng sản phẩm hay thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch, dịch vụ.
Theo Quy hoạch Tổng thể phát triển du lịch vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh Long An nằm trong không gian du lịch phía Đông đồng bằng. Khu vực này được định hướng khai thác các sản phẩm du lịch đặc trưng gồm nghiên cứu đời sống sông nước, miệt vườn, tham quan làng nghề, các di tích lịch sử…
Trong đó, các địa phương trong khu vực dựa trên các tuyến du lịch nội vùng để xây dựng, khai thác các tuyến du lịch chuyên đề như khám phá vùng đất ngập nước, sinh thái rừng, biển hay du khảo đồng quê.
Đa dạng tài nguyên
Với vị trí địa lý tiếp giáp Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Tây Ninh, Tiền Giang, Đồng Tháp và cả nước bạn Campuchia, Long An có nguồn tài nguyên du lịch thiên nhiên và các tài nguyên du lịch nhân văn khá phong phú, đa dạng.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Long An, Nguyễn Anh Dũng cho biết trên địa bàn tỉnh có hơn 110 di tích lịch sử-văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật, danh thắng, khảo cổ, trong đó có 21 di tích cấp quốc gia, tiêu biểu như di tích lịch sử quốc gia Vàm Nhựt Tảo ở xã An Nhựt Tân, huyện Tân Trụ - nơi ghi dấu chiến công vang dội “hỏa hồng Nhựt Tảo” đốt tàu địch của anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực trong phong trào vũ trang kháng Pháp cuối thế kỉ XIX.
[An Giang phối hợp với các tỉnh, thành Nam Bộ kích cầu du lịch]
Hoặc di tích lịch sử văn hóa quốc gia Đình Tân Xuân ở thị trấn Tầm Vu, huyện Châu Thành - thiết chế văn hóa gắn liền với lịch sử khai hoang, mở đất của người Việt trên mảnh đất Long An. Đây còn là nơi thờ tự, ghi nhớ công ơn các nghĩa sỹ yêu nước, các chiến sĩ cách mạng đã hy sinh qua các thời kỳ lịch sử.
Gắn liền với Đình Tân Xuân là lễ hội nổi tiếng có tên Làm Chay (diễn ra ngày 15-16 tháng Giêng hằng năm) - di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được lưu truyền, gìn giữ qua nhiều thế hệ người dân, thể hiện tinh thần đoàn kết, tri ân các bậc tiền nhân và gửi gắm mong muốn về một năm mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
Cũng tại Long An còn có di tích lịch sử quốc gia Căn cứ Xứ ủy và Ủy ban hành chính kháng chiến Nam bộ ở xã Nhơn Hòa Lập, huyện Tân Thạnh - nơi từng diễn ra nhiều sự kiện lịch sử trong những năm kháng chiến của quân và dân Nam Bộ, nơi các đồng chí Tôn Đức Thắng, Lê Duẩn, Huỳnh Tấn Phát, Trần Văn Trà từng hoạt động.
Về nguồn tài nguyên thiên nhiên, Long An không chỉ có những con sông hữu tình như Vàm Cỏ Tây, Vàm Cỏ Đông mang phù sa bồi đắp cho những vườn trái cây trĩu quả, những cánh đồng lúa bội thu mà còn có hệ sinh thái động thực vật đa dạng, hệ sinh thái rừng tràm, lau sậy, đầm sen, hoa súng và nhiều loại động vật như cá, rắn, rùa, chim, cò... tập trung ở vùng Đồng Tháp Mười.
Đơn cử, Khu bảo tồn phát triển dược liệu Đồng Tháp Mười do Công ty Cổ phần Nghiên cứu bảo tồn và phát triển dược liệu Đồng Tháp Mười đã được mệnh danh là “khu rừng thuốc” của vùng Đồng Tháp Mười với khu du lịch Cánh đồng bất tận.
Khu bảo tồn Đất ngập nước Láng Sen (Khu Ramsar Láng Sen) nằm trên địa bàn hai xã Vĩnh Lợi, Vĩnh Đại (huyện Tân Hưng) đã được công nhận là khu Ramsar thứ 7 của Việt Nam và thứ 2.227 của thế giới, có diện tích trên 5.000ha.
Theo các chuyên gia, khu vực này là môi trường sống của hơn 150 loài thực vật, khoảng 150 loài động vật với cảnh quan rừng tràm ngập nước, rừng hỗn loài ven sông rạch, đầm lầy, đồng cỏ ngập nước theo mùa.
Khu Ramsar Láng Sen còn có những cảnh quan như Lúa hoang (hay còn gọi là lúa trời, lúa ma); lung trấp - dạng cảnh quan thấp trũng, ngập nước thường xuyên với các loài thủy sinh phong phú như sen, súng, cỏ nước...
Một điểm nổi bật nữa trong nguồn tài nguyên phát triển du lịch của vùng đất cửa ngõ Tây Nam bộ này chính là những mặt hàng nông sản đã trở thành thương hiệu, gắn với từng địa danh của tỉnh Long An như gạo Nàng thơm chợ Đào ở huyện Cần Đước, thanh long Châu Thành, dứa (thơm) Bến Lức, dưa hấu đỏ Long Trì ở huyện Châu Thành hay cây mía ngọt Thủ Thừa...
Để du lịch là ngành kinh tế quan trọng
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Long An Phạm Tấn Hòa, với quan điểm phát triển du lịch thành ngành kinh tế quan trọng, năm 2017, Tỉnh ủy Long An đã ban hành Chương trình thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Ủy ban Nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình của Tỉnh ủy Long An về phát triển du lịch với nhiều định hướng, biện pháp phù hợp. Theo đó, tỉnh xác định, để du lịch Long An thực sự là điểm đến hấp dẫn cần xây dựng, phát triển du lịch đáp ứng thị hiếu của du khách, hướng đến du lịch sinh thái, trải nghiệm, tái hiện những nét nổi bật, đặc trưng của Nam Bộ.
Du lịch Long An cơ bản trở thành ngành kinh tế quan trọng phục vụ và tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, là điểm đến du lịch vệ tinh của Thành phố Hồ Chí Minh với các sản phẩm đặc trưng là sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây trên nền cảnh quan sinh thái Đồng Tháp Mười và dịch vụ vui chơi giải trí đa dạng, hấp dẫn.
Những năm gần đây, tỉnh Long An đẩy mạnh thu hút đầu tư lĩnh vực du lịch, tạo nhiều thuận lợi để từng địa phương, doanh nghiệp “đánh thức” tiềm năng phát triển du lịch ở địa phương.
Thời gian qua, nhiều khu du lịch, di tích đã được đầu tư, tôn tạo, góp phần làm đa dạng các điểm đến, sản phẩm du lịch mang đậm dấu ấn vùng đất hiền hòa Long An như Khu văn hóa đa năng ngoài công lập Làng nổi Tân Lập (gọi tắt là Khu du lịch Làng nổi Tân Lập) do Công ty Trách nhiệm hữu hạn hạn Du lịch Tháp Mười đầu với dự án hoạt động du lịch sinh thái, dịch vụ thương mại, vui chơi giải trí.
Trung tâm Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển dược liệu Đồng Tháp Mười và Khu du lịch Cánh đồng bất tận do Công ty Cổ phần Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển dược liệu Đồng Tháp Mười đầu tư các dịch vụ tham quan, du lịch, chăm sóc sức khỏe và sản xuất các sản phẩm dược để quảng bá, giới thiệu tới du khách.
Một số hạng mục tại Khu di tích lịch sử Vàm Nhựt Tảo và Khu di tích lịch sử Căn cứ Xứ ủy và Ủy ban hành chính kháng chiến Nam bộ do Công ty Tân Trường Thịnh đầu tư.
Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Long An Nguyễn Anh Dũng chia sẻ: Để tạo sự khác biệt, Long An đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái điển hình của vùng Đồng Tháp Mười.
Đặc biệt du lịch sinh thái của Long An phát triển theo hướng gắn với du lịch nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe, sử dụng những sản phẩm thảo dược tự nhiên của vùng ngập nước Đồng Tháp Mười.
Bên cạnh đó, tỉnh quan tâm đẩy mạnh kêu gọi đầu tư du lịch đường sông, trên hệ thống sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây, từ tỉnh Tây Ninh trải dài xuống các huyện của Long An như: Đức Huệ, Đức Hòa, Bến Lức đổ ra sông Cần Giuộc, Cần Đước, với chế độ thủy triều hiền hòa, lưu lượng giao thông vừa phải, cảnh đẹp, gắn liền với các di tích lịch sử, văn hóa làng nghề hai bên bờ sông, tạo ra du lịch nét riêng cho du lịch Long An.
Tỉnh cũng nâng cao công tác lập quy hoạch, quản lý và thực hiện quy hoạch để khai thác các thế mạnh về điều kiện tự nhiên, về di tích lịch sử văn hóa, tạo thành điểm nhấn cho những dự án du lịch có trọng điểm.
Với hướng đi đó, trong những năm gần đây du lịch Long An đang có bước phát triển tích cực. Nếu thời điểm năm 2016 du lịch Long An chưa đạt 1 triệu lượt du khách thì đến năm 2019 Long An đã đón trên 1,8 triệu lượt du khách.
Trong 9 tháng đầu năm 2020, dù chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19, Long An vẫn đón khoảng 470.000 lượt du khách, thu nhập từ du lịch đạt 275 tỷ đồng; tốc độ tăng trưởng đạt bình quân trên 20% năm.
Tỉnh phấn đấu đến năm 2025 đón khoảng 3,6 triệu lượt du khách trong nước và 130.000 lượt du khách quốc tế, thu nhập từ du lịch đạt khoảng 150 triệu USD./.