Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida tại cuộc gặp bàn vấn đề Trung Quốc thay đổi hiện trạng tại Biển Đông. (Nguồn: AFP/TTXVN) Kyodo đưa tin, theo các chuyên gia chính trị và quan chức Nhật Bản, quốc gia Đông Bắc Á này đang tăng cường nỗ lực hợp tác với những quốc gia Đông Nam Á có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc trên Biển Đông, trong bối cảnh Bắc Kinh phô trương sức mạnh trên trên vùng biển này - một trong những tuyến đường biển huyết mạch và nhộn nhịp nhất thế giới.
Phát biểu tại thủ đô Kuala Lumpur (Malaysia) sau khi tham dự một loạt hội nghị khu vực của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và các đối tác khu vực, trong đó có Nhật Bản, Trung Quốc và Mỹ, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida nói: "Chúng tôi đã giải thích đầy đủ về các chính sách an ninh cũng như lập trường của Nhật Bản về tình hình trên Biển Đông và đã giành được sự ủng hộ cũng như thấu hiểu của nhiều nước tham dự hội nghị."
Ông Kishida cũng kêu gọi các nước tham dự Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) kiềm chế hành động đơn phương gây leo thang căng thẳng và hành động phù hợp với pháp luật, ám chỉ tới các nỗ lực đơn phương của Trung Quốc mấy tháng trước hòng thay đổi hiện trạng trên Biển Đông.
Phó Chủ tịch trường Đại học Quốc tế Nhật Bản đồng thời là một chuyên gia về các quan hệ quốc tế, ông Tomohito Shinoda, đã công nhận tầm quan trọng của Biển Đông như là "gót chân Asin" đối với nền kinh tế Nhật Bản trong thời đại của các sự kiện bất ngờ.
Bình luận này được ông Shinoda đưa ra tại một diễn đàn gần đây ở Tokyo về các vấn đề Biển Đông mà Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe muốn thiết lập một "liên minh hàng hải" với Mỹ, Australia, Ấn Độ và ASEAN.
Nhật Bản - nước vốn có quan hệ truyền thống gần gũi về mặt kinh tế-chính trị-văn hóa với ASEAN, cũng không ngừng hỗ trợ củng cố các năng lực hàng hải cho các nước, trong đó có Philippines và Việt Nam, thông qua các biện pháp như cung cấp tàu tuần tra.
Giới quan sát cho biết tuy Nhật Bản không trực tiếp liên quan tới các tranh chấp lãnh thổ trển Biển Đông song cũng được kỳ vọng gánh vác các nhiệm vụ bảo đảm an ninh của đồng minh Mỹ. Hơn nữa, vào thời điểm Nhật Bản có tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông với Trung Quốc thì việc tăng cường hợp tác với ASEAN trong vấn đề an ninh hàng hải cũng quan trọng.
Các nguồn tin ngoại giao cũng chỉ ra một bằng chứng cho thấy Nhật Bản sẵn sàng đóng vai trò to lớn hơn trong việc đảm bảo an ninh khu vực khi Tokyo tăng cường quan hệ với Philippines nhằm đối phó với một Trung Quốc ngày càng hành động quyết đoán hơn trong tranh chấp ở Biển Đông./.
