Chiều 9/11, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã trả lời chất vấn của đại biểu Vương Ngọc Hà (Hà Giang) liên quan đến chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Phó Thủ tướng cho biết Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến chính sách đối với đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX đã ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW về công tác dân tộc trong tình hình mới và Bộ Chính trị đã có Kết luận số 65-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW.
[Phát triển nhân lực chất lượng cao vùng dân tộc thiểu số, miền núi]
Thời gian qua, nhiều nguồn lực đã được đầu tư cho phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc và miền núi, nhưng so với nguyện vọng của đồng bào và so với yêu cầu chưa đáp ứng được. Đây là sự trăn trở rất lớn.
Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 88/2019/QH14 phê duyệt Đề án Tổng thể phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Chính phủ cũng đã xây dựng Nghị quyết số 12 để triển khai, trên thực tế, Chính phủ đã chỉ đạo hết sức quyết liệt.
“Đây là nghị quyết mang dấu ấn lịch sử. Có thể nói, đây là một quyết sách thể hiện ý Đảng, lòng dân,” Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng nêu ra 4 mục tiêu của Đề án. Thứ nhất, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào, góp phần thực hiện mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thứ hai, giảm dần địa bàn đặc biệt khó khăn, thu hẹp khoảng cách so với vùng phát triển.
Thứ ba, khắc phục những hạn chế, bất cập của các chính sách trước đây.
Thứ tư, tăng cường niềm tin của đồng bào đối với Đảng, Nhà nước và bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia.
Mục tiêu là để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào, nâng cao dân trí, khả năng tạo công ăn việc làm, tiếp cận với các kỹ năng lao động, sản xuất ngành nghề, xây dựng cơ sở hạ tầng, các thiết chế... Dự kiến đầu tư cho Đề án này 1.400 tỷ đồng, Phó Thủ tướng thông tin.
Đề án chia ra 2 kế hoạch 5 năm, từ năm 2021-2026 và từ năm 2026-2030. Theo nhận định của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, “Đề án dự kiến trong 10 năm, khoảng thời gian dài với số vốn rất lớn như thế, cử tri băn khoăn về tính khả thi của nó là đúng. Nhưng đây là một quyết tâm rất lớn, Chính phủ đã đề ra và Nghị quyết đã thông qua 8 giải pháp để thực hiện.”
Đề cập đến 8 giải pháp này, Phó Thủ tướng cho biết giải pháp rất quan trọng là nghiên cứu xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2011-2030. Đây là 1 trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia (cùng với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững).
Chính phủ đã chuẩn bị tích cực, bố trí đủ nguồn vốn theo tiến độ, về cơ bản sẽ triển khai thực hiện ngay từ năm 2021.
Các chỉ tiêu đưa ra trong Chương trình mục tiêu quốc gia thấp hơn so với Nghị quyết 88 của Quốc hội, vì Nghị quyết xác định thực hiện 10 năm, Chương trình mục tiêu quốc gia xác định là 5 năm 2021-2025.
Phần còn lại tiếp theo cho kế hoạch 5 năm sau là 2026-2030. Do vậy, kết thúc năm 2030 cơ bản sẽ đạt được mục tiêu của Quốc hội đã xác định.
Về vấn đề cử tri quan tâm là huy động nguồn lực để thực hiện Đề án, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh Nghị quyết xác định rất rõ là huy động mọi nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó, nguồn lực nhà nước giữ vai trò quan trọng quyết định để huy động các nguồn lực khác. Đây là một điểm rất mới, rất quan trọng, vì chính sách phải đi liền với ngân sách, nếu không sẽ không đạt được mục tiêu.
Mặt khác, các địa phương vùng dân tộc thiểu số, miền núi đều là địa phương khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, do vậy, bổ sung nguồn lực từ Trung ương là một điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu của Nghị quyết.
Chính phủ sẽ đẩy mạnh phân cấp, trao quyền cho cấp tỉnh trong tổ chức thực hiện đề án Chương trình mục tiêu quốc gia, các bộ, ngành chỉ thực hiện chức năng hướng dẫn, kiểm tra.
Ban Chỉ đạo Chương trình sẽ chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã để làm đối chứng, một việc không hoàn thành hoặc có sai sót, chậm tiến độ sẽ xác định trách nhiệm của người chịu trách nhiệm.
“Đề án Chương trình mục tiêu quốc gia với một lượng vốn ngân sách khá lớn, nhưng đối với từng công trình thì nhỏ hoặc là vừa. Đầu tư ở địa bàn đặc biệt khó khăn, Chính phủ sẽ chỉ đạo ban hành cơ chế đặc thù, giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết, phù hợp với thực tiễn, tăng cường sự giám sát của nhân dân thay cho sự ràng buộc các thủ tục hành chính rườm rà mà vẫn không đạt được hiệu quả,” Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nêu.
Ông cũng cho biết Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo, tới đây sẽ hướng dẫn các tỉnh giao trách nhiệm cho một đầu mối theo dõi, tổ chức triển khai thực hiện đề án. Định kỳ sẽ sơ kết, tổng kết, hàng năm báo cáo với Quốc hội kết quả thực hiện để Quốc hội giám sát và có ý kiến.
Chính phủ sẽ điều chỉnh cho phù hợp và triển khai đầy đủ Nghị quyết này bằng những kế hoạch cụ thể, từng hạng mục công trình, từng yêu cầu, mục tiêu đề ra.
“Chính phủ sẽ có những giải pháp phù hợp, hiệu quả, kiên quyết phòng, chống tiêu cực, lãng phí, đảm bảo sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, có hiệu quả, trực tiếp đến đối tượng được thụ hưởng,” khẳng định điều này, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình bày tỏ niềm tin, với sự vào cuộc của các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị, sự giám sát của Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, đại biểu Quốc hội, quyết tâm của Chính phủ, Nghị quyết sẽ đi vào cuộc sống, sẽ quyết tâm để đạt được mục tiêu đã đề ra./.