Ngày 9/5, Báo cáo tài chính tiền tệ do Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn (SSI) công bố cho thấy, tháng 4/2018, trong bối cảnh thị trường cơ sở rơi vào xu hướng giảm và biến động mạnh trong phiên, chứng khoán phái sinh đã phát huy lợi thế giao dịch hai chiều để tạo thêm cơ hội cho nhà đầu tư.
Kể từ đầu năm 2018, thị trường cơ sở đã trải qua 2 đợt giảm vào tháng 2 và tháng 4/2018, đây cũng là những giai đoạn chứng khoán phái sinh lên ngôi với thanh khoản tăng mạnh.
Cụ thể, trong tháng 4/2018, giá trị giao dịch của thị trường phái sinh đã tăng gấp 3 lần từ mức bình quân hơn 2.000 tỷ đồng hồi đầu tháng lên mức 6.000 tỷ đồng, đạt đỉnh với giá trị 7.100 tỷ đồng trong phiên ngày 3/5, gần bằng giá trị giao dịch trên thị trường cơ sở là 7.300 tỷ đồng. Thị trường phái sinh đã thu hút một lượng vốn đáng kể từ thị trường cơ sở và chủ yếu từ khối nhà đầu tư trong nước.
Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn, thị trường chứng khoán Việt Nam rơi vào một chuỗi giảm sâu trên diện rộng khi số lượng mã giảm điểm gấp đôi số mã tăng. Tất cả nhóm cổ phiếu trụ cột đều giảm mạnh gây áp lực tâm lý đè nặng lên thị trường chung.
Cụ thể, sau khi tăng trưởng mạnh mẽ trong quý 1/2018, vượt xa các thị trường trên thế giới, VN-Index thiết lập mức đỉnh mới ở 1.204,33 điểm vào phiên ngày 9/4, tăng 220 điểm (+22,4%) so với cuối năm 2017 và tăng 49% chỉ trong vòng 6 tháng. Nhưng từ đó, thị trường liên tục giảm mạnh, VN-Index rơi trở lại ngưỡng 1.050,26 điểm vào cuối tháng 4/2018, mất 154 điểm (-12,8%) từ mức đỉnh vừa mới thiết lập.
Dưới áp lực bán rất mạnh, thị trường không thể tăng 2 phiên liên tiếp và nhiều bẫy tăng giá (bull trap) liên tục được tạo ra. Tổng giá trị vốn hóa tính trên cả 3 sàn đã giảm 20 tỷ USD về 173 tỷ USD.
Đợt giảm trong tháng 4 vừa qua, cũng ghi nhận ảnh hưởng rõ nét của nhóm cổ phiếu ngân hàng lên chỉ số chung. Từ ngày 10/4 đến 26/4, hầu hết cổ phiếu ngân hàng cùng sụt giảm mạnh. Tổng giá trị vốn hóa của nhóm ngân hàng chiếm 24% toàn sàn nhưng đóng góp tới 39% điểm số giảm của VN-Index. Hơn thế nữa, nhóm ngân hàng cũng là nhóm ngành chính dẫn dắt tâm lý thị trường và gây nhiều ảnh hưởng lên các nhóm ngành khác.
Mặt khác, xét riêng giá trị nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng; trong đó nhóm cổ phiếu bị bán ròng nhiều nhất trong tháng 4/2018 là bất động sản. Lý giải nguyên nhân khiến nhà đầu tư nước ngoài gia tăng bán ròng trong tháng qua là do các tác động của việc từ đầu tháng 2/2018, thời điểm thị trường chứng khoán thế giới giảm mạnh, cục diện kinh tế và lãi suất trên thế giới thay đổi khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump quyết liệt thực thi các chính sách bảo vệ các doanh nghiệp Mỹ.
Cùng với đó, là khả năng Fed nâng lãi suất nhanh hơn so với dự kiến và rủi ro về cuộc chiến thương mại lan rộng rất có thể đã có ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư nước ngoài đồng thời, việc có thêm nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn IPO và lên niêm yết cũng có thể dẫn đến việc cơ cấu lại danh mục của các quỹ nước ngoài./.