Hình ảnh động mạch não bị tổn thương do đột quỵ. (Nguồn: iStock) Một nhóm các nhà nghiên cứu đột quỵ quốc tế dự đoán rằng số ca tử vong do đột quỵ trên toàn thế giới có thể tăng 50% vào năm 2050, là nguyên nhân khiến 9,7 triệu người chết mỗi năm.
Báo cáo được đăng tải trên tạp chí Lancet Neurology cho biết thanh niên và những người ở các nước thu nhập thấp và trung bình thậm chí còn phải đối mặt với nguy cơ cao hơn.
Báo cáo do các nhà nghiên cứu thuộc Nhóm Hợp tác Đột quỵ của Tổ chức Đột quỵ Thế giới-Ủy ban Thần kinh Lancet tiến hành, dự báo gánh nặng y tế toàn cầu “rất lớn” do đột quỵ và kêu gọi “các giải pháp thực tế” để giảm tình trạng y tế trên toàn thế giới.
Ngày nay, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trên toàn thế giới và gây ra tình trạng khuyết tật, mất trí nhớ và các vấn đề sức khỏe khác cho hàng triệu người mỗi năm.
Mặc dù đột quỵ là bệnh lý khá thường gặp hiện nay nhưng số ca tử vong lại phân bố không đồng đều, với 86% xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp, trung bình, và số lượng người dưới 55 tuổi ngày càng tăng.
Các nhà nghiên cứu cho rằng các nguồn lực chăm sóc sức khỏe được phân bổ không đồng đều, thiếu các chương trình phòng ngừa, môi trường ô nhiễm, các yếu tố về lối sống cùng những vấn đề khác là nguyên nhân gây ra số lượng tử vong do đột quỵ cao.
Theo báo cáo này, chi phí điều trị đột quỵ và thu nhập bị mất do đột quỵ sẽ tăng từ 891 tỷ USD mỗi năm vào năm 2017 lên tới 2.310 tỷ USD vào năm 2050.
Các nhà nghiên cứu cho rằng bất chấp các mục tiêu quốc tế đầy tham vọng nhằm giảm các bệnh không lây nhiễm vào năm 2050, thế giới vẫn chưa đạt được mục tiêu này.
[Cảnh báo gia tăng đột quỵ ở người trẻ: Nguyên nhân do đâu?]
“Đột quỵ gây thiệt hại to lớn cho dân số thế giới, dẫn đến tử vong, thương tật vĩnh viễn cho hàng triệu người mỗi năm và gây thiệt hại hàng tỷ USD,” đồng Chủ tịch Ủy ban Thần kinh Lancet, ông Valery L. Feigin, thuộc Đại học Công nghệ Auckland ở New Zealand, cho biết.
“Những ước tính này cho thấy gánh nặng ngày càng tăng mà chúng ta sẽ thấy trong những năm tới trừ khi hành động khẩn cấp và hiệu quả được thực hiện.”
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có 15 triệu người bị đột quỵ trên toàn thế giới, trong đó 5 triệu người chết và 5 triệu người bị tàn tật vĩnh viễn.
Bệnh nhân đột quỵ được thực hiện chẩn đoán hình ảnh trước khi bác sỹ đưa ra chỉ định can thiệp, điều trị tại Bệnh viện Quân y 175, Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: Đinh Hằng/TTXVN) Nguy cơ đột quỵ tăng theo tuổi, nhất là những người trên 64 tuổi nhưng ở Việt Nam, đột quỵ ở người trẻ tuổi có xu hướng gia tăng đáng báo động (khoảng 25% các ca đột quỵ).
Theo thống kê, hàng năm Việt Nam có khoảng 200.000 ca bệnh đột quỵ. Đột quỵ não là căn nguyên gây tử vong, tàn phế hàng đầu nhưng chỉ rất ít trường hợp đột quỵ ở Việt Nam đến bệnh viện trong 6 giờ đầu - thời gian vàng để cứu sống người bệnh.
Nguyên nhân xuất phát từ việc lạm dụng rượu, bia và sử dụng các chất kích thích (thuốc lá, ma túy), đi kèm với lối sống lười vận động làm gia tăng tình trạng béo phì, cũng như các bệnh lý khác.
Các nhà nghiên cứu cho rằng các giải pháp nên bao gồm chiến dịch nâng cao nhận thức, các lựa chọn phác đồ và thuốc điều trị tốt hơn cũng như tăng cường hợp tác khu vực.
Bất chấp cuộc khủng hoảng, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng đột quỵ “có thể phòng ngừa và có khả năng điều trị được rất cao.”
Các yếu tố về lối sống như chế độ ăn uống lành mạnh, hoạt động thể chất thường xuyên và bỏ hút thuốc có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ, cũng như theo dõi thường xuyên tình trạng sức khỏe như huyết áp cao./.
| Các dấu hiệu của đột quỵ não gồm: đột ngột tê hay yếu của mặt, tay hay chân, đặc biệt ở một nửa cơ thể; đột ngột lú lẫn, rối loạn hay không hiểu lời nói; đột ngột rối loạn thị giác ở một bên hay hai bên; đột ngột rối loạn việc đi đứng, choáng váng, mất thăng bằng hay mất khả năng phối hợp động tác; đột ngột đau đầu nhiều không biết nguyên nhân. |
