Hôm nay, ngày 1/7, Luật Thi hành án hình sự với nhiều điểm mới được Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 17/6/2010 chính thức có hiệu lực. Trong đó, nổi bật là thi hành án tử hình, thay vì xử bắn như hiện nay, người chấp hành án tử hình sẽ bị tiêm thuốc độc.
Trả lời Phóng viên Vietnam+ chiều 1/7, Đồng chí Trung tướng Cao Ngọc Oánh, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp- Bộ Công an đã khẳng định bắt đầu từ cuối năm nay sẽ chính thức thi hành tử hình bằng tiêm thuốc độc cũng như các vấn đề liên quan đến việc thực thi Luật thi hành án hình sự trong thời gian tới.
- Thưa Trung tướng, lực lượng thi hành án đã chuẩn bị thế nào để tới đây sẽ chính thức thực thi Luật Thi hành án hình sự có hiệu quả?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Thời gian qua, lực lượng Cảnh sát Thi hành án hình sự đã nỗ lực tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công an và chính phủ để tiến hành tốt và chuẩn bị các bước căn bản triển khai từ 1/7.
Hiện toàn lực lượng đã được tập huấn chuyên sâu các vấn đề mới của luật, đồng thời đôn đốc cơ quan chức năng các cấp triển khai trên phạm vi cả nước. Mặt khác, lực lượng đã phối hợp với cơ quan pháp chế Bộ Công an xây dựng bốn đề án quan trọng, tám nghị định chi tiết của chính phủ để hướng dẫn, chỉ đạo thi hành luật.
Riêng trong lực lượng thi hành án, chúng tôi đang khẩn trương xây dựng hoàn chỉnh đề án thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc để sớm triển khai điều luật này trên thực tế. Đồng thời tổng rà soát lại cơ sở vật chất thi hành án hình sự trên phạm vi cả nước để báo cáo tăng cường kỹ thuật và nguồn lực con người.
- Thông qua những điểm mới được quy định trong Luật Thi hành án hình sự, Trung tướng đánh giá thế nào về những ưu điểm cũng như chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước Việt Nam với các phạm nhân?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Luật thi hành án được thông qua ngày 1/7 thể hiện rõ nét hơn và tặng cường trong thực tiễn chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước với người chịu án phạt tù.
Trong đó, việc xem xét khen thưởng, đánh giá, phân loại, xét cải tạo để ân giảm hạn tù, đặc xá được thể hiện rõ trong luật là chính sách thiết thực, hiệu quả và ý nghĩa nhất với phạm nhân.
Mặt khác, trong luật cũng quy định các chế độ khen thưởng thường xuyên bằng vật chất và tinh thần trong quá trình cải tạo cũng sẽ trở thành một nguồn động viên để phạm nhân cải tạo tốt.
Đặc biệt, một trong những điểm mới được quy định rất rõ về bảo đảm điều kiện tái hòa nhập cộng đồng với người mãn hạn tù, được tha tù, đặc xá. Đây là một chủ trường lớn, nhân đạo sâu sắc.
Hiện tỷ lệ tái phạm của nước ta chiếm tới 25%, khá cao so với thế giới. Chúng tôi đang cố gắng gấp rút đệ trinh chính phủ ban hành nghị định quy định tái hòa nhập cộng đồng cho số tù tha. Theo đó sẽ quy định cụ thể, chi tiết phạm vi trách nhiệm các cấp chính quyền, cơ quan chức năng có liên quan trong việc tổ chức tạo điều kiện, quản lý về công an việc làm, chất lượng cuộc sống để hạn chế thấp nhất tình trạng tái vi phạm.
- Thưa Trung tướng, trong bối cảnh các loại tội phạm đang diễn biến phức tạp, suy đồi về đạo đức, việc thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc liệu có là trở ngại trong công tác phòng chống tội phạm?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Tử hình là hiệu pháp cao nhất của pháp luật Việt Nam. Dù bằng hình thức nào thì hình phạt này cũng có giá trị răn đe hiệu quả nhất với các loại tội phạm. Vì vậy nên cân nhắc, lựa chọn việc thực hiện bằng hình thức nào để thể hiện tính chất nhân đạo của Nhà nước ta.
Hiện nay, tử hình bằng tiêm thuốc độc là một hình thức tiên tiến trên thế giới, phù hợp với tình hình thực tiễn Việt Nam và vẫn mang đầy đủ tính răn đe, giáo dục với xã hội.
Tôi cho rằng, hình thức này sẽ khả thi và không làm hạn chế khả năng trấn pháp và khả năng trấn áp, yếu tố phòng ngừa các loại tội phạm trong tình hình hiện nay.
- Vậy cụ thể thời gian nào và địa điểm để thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc sẽ được thực hiện ở Việt Nam?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Cuối năm nay sẽ chính thức thực hiện thi hành án tử hình bằng thuốc độc và cũng từ thời điểm này sẽ chấm dứt thi hành tử hình bằng hình xử bắn.
Xin khẳng định sẽ thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc ngay tại khu vực các trại tạm giam có tử tù đang bị giam giữ, nơi có Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm đã xét xử. Khi thi hành tử hình bằng tiêm thuốc độc, tử tù sẽ trong tư thế ngồi thẳng ở băng ghế như trên cây thánh giá.
- Xin Trung tướng cho biết, việc xây dựng nhà thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc sẽ tập trung theo cụm hay riêng biệt ở mỗi địa phương?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Theo đề án, chúng tôi sẽ cho tiến hành xây dựng các phòng thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc theo cụm, khu vực và cả tại các trại tạm giam của mỗi tỉnh.
Nhưng trên thực tế, do lượng án tử hình không đồng đều và nhiều ở tất cả các địa phương. Hiện số lượng án tử hình tăng 80- 100/ năm, chủ yếu là án giết người, ma túy. Vì vậy, trước mắt, chúng tôi sẽ cho xây dựng tại các cụm một cách tương đối, đặc biệt tập trung các tỉnh có án tử hình cao.
Ví dụ, khu vực miền núi chủ yếu các án tử hình về tội phạm ma túy sẽ tâp trung đông nhất là Sơn La. Khu vực đồng bằng sẽ là Hà Nội, Hải Phòng, khu vực miền trung là Nghệ An và miền nam là Thành phố Hồ Chí Minh. Tùy tình hình thực tế, sẽ triển khai dần các địa phương trên cả nước để hạn chế khó khăn và phát sinh trong quá trình di chuyển tử tù đến địa điểm thi hành án.
- Vậy, hiện nay việc triển khai thực hiện Luật thi hành án hình sự đang gặp nhưng khó khăn nào, thưa Trung tướng?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Khó khăn lớn nhất là công tác đào tạo nghiệp vụ và tâm lý cho nguồn lực con người trực tiếp thực thi nhiệm vụ tử hình bằng tiêm thuốc độc.
Trên thục tế, thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc, đối tượng tử tù sẽ được nhận cái chết nhẹ nhàng hơn, nhưng trong quá trình thực thi rủi ro về độ chính xác, an toàn và áp lực tâm lý thực thi nhiệm vụ của lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ tiêm thuốc độc cũng nặng nề không nhỏ hơn so với hình thức cũ.
Mặt khác, để thực thi tốt theo luật cũng cần gấp rút mua sắm công nghệ, vật chất cho việc thi hành án bằng tiêm thuốc độc.
Ngoài ra, trong quá trình thảo luận tại các địa phương cũng bộc lộ khó khăn về quỹ đất xây dựng nhà thi hành tử hình, mai tang sau khi đã thi hành án.
Tuy nhiên, việc thi hành án theo luật sẽ được tiến hành từng bước, đồng thuận, phối hợp chặt chẽ các bên liên quan tôi tin khả năng xử lý sẽ khả thi./.
Trả lời Phóng viên Vietnam+ chiều 1/7, Đồng chí Trung tướng Cao Ngọc Oánh, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp- Bộ Công an đã khẳng định bắt đầu từ cuối năm nay sẽ chính thức thi hành tử hình bằng tiêm thuốc độc cũng như các vấn đề liên quan đến việc thực thi Luật thi hành án hình sự trong thời gian tới.
- Thưa Trung tướng, lực lượng thi hành án đã chuẩn bị thế nào để tới đây sẽ chính thức thực thi Luật Thi hành án hình sự có hiệu quả?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Thời gian qua, lực lượng Cảnh sát Thi hành án hình sự đã nỗ lực tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công an và chính phủ để tiến hành tốt và chuẩn bị các bước căn bản triển khai từ 1/7.
Hiện toàn lực lượng đã được tập huấn chuyên sâu các vấn đề mới của luật, đồng thời đôn đốc cơ quan chức năng các cấp triển khai trên phạm vi cả nước. Mặt khác, lực lượng đã phối hợp với cơ quan pháp chế Bộ Công an xây dựng bốn đề án quan trọng, tám nghị định chi tiết của chính phủ để hướng dẫn, chỉ đạo thi hành luật.
Riêng trong lực lượng thi hành án, chúng tôi đang khẩn trương xây dựng hoàn chỉnh đề án thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc để sớm triển khai điều luật này trên thực tế. Đồng thời tổng rà soát lại cơ sở vật chất thi hành án hình sự trên phạm vi cả nước để báo cáo tăng cường kỹ thuật và nguồn lực con người.
- Thông qua những điểm mới được quy định trong Luật Thi hành án hình sự, Trung tướng đánh giá thế nào về những ưu điểm cũng như chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước Việt Nam với các phạm nhân?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Luật thi hành án được thông qua ngày 1/7 thể hiện rõ nét hơn và tặng cường trong thực tiễn chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước với người chịu án phạt tù.
Trong đó, việc xem xét khen thưởng, đánh giá, phân loại, xét cải tạo để ân giảm hạn tù, đặc xá được thể hiện rõ trong luật là chính sách thiết thực, hiệu quả và ý nghĩa nhất với phạm nhân.
Mặt khác, trong luật cũng quy định các chế độ khen thưởng thường xuyên bằng vật chất và tinh thần trong quá trình cải tạo cũng sẽ trở thành một nguồn động viên để phạm nhân cải tạo tốt.
Đặc biệt, một trong những điểm mới được quy định rất rõ về bảo đảm điều kiện tái hòa nhập cộng đồng với người mãn hạn tù, được tha tù, đặc xá. Đây là một chủ trường lớn, nhân đạo sâu sắc.
Hiện tỷ lệ tái phạm của nước ta chiếm tới 25%, khá cao so với thế giới. Chúng tôi đang cố gắng gấp rút đệ trinh chính phủ ban hành nghị định quy định tái hòa nhập cộng đồng cho số tù tha. Theo đó sẽ quy định cụ thể, chi tiết phạm vi trách nhiệm các cấp chính quyền, cơ quan chức năng có liên quan trong việc tổ chức tạo điều kiện, quản lý về công an việc làm, chất lượng cuộc sống để hạn chế thấp nhất tình trạng tái vi phạm.
- Thưa Trung tướng, trong bối cảnh các loại tội phạm đang diễn biến phức tạp, suy đồi về đạo đức, việc thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc liệu có là trở ngại trong công tác phòng chống tội phạm?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Tử hình là hiệu pháp cao nhất của pháp luật Việt Nam. Dù bằng hình thức nào thì hình phạt này cũng có giá trị răn đe hiệu quả nhất với các loại tội phạm. Vì vậy nên cân nhắc, lựa chọn việc thực hiện bằng hình thức nào để thể hiện tính chất nhân đạo của Nhà nước ta.
Hiện nay, tử hình bằng tiêm thuốc độc là một hình thức tiên tiến trên thế giới, phù hợp với tình hình thực tiễn Việt Nam và vẫn mang đầy đủ tính răn đe, giáo dục với xã hội.
Tôi cho rằng, hình thức này sẽ khả thi và không làm hạn chế khả năng trấn pháp và khả năng trấn áp, yếu tố phòng ngừa các loại tội phạm trong tình hình hiện nay.
- Vậy cụ thể thời gian nào và địa điểm để thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc sẽ được thực hiện ở Việt Nam?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Cuối năm nay sẽ chính thức thực hiện thi hành án tử hình bằng thuốc độc và cũng từ thời điểm này sẽ chấm dứt thi hành tử hình bằng hình xử bắn.
Xin khẳng định sẽ thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc ngay tại khu vực các trại tạm giam có tử tù đang bị giam giữ, nơi có Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm đã xét xử. Khi thi hành tử hình bằng tiêm thuốc độc, tử tù sẽ trong tư thế ngồi thẳng ở băng ghế như trên cây thánh giá.
- Xin Trung tướng cho biết, việc xây dựng nhà thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc sẽ tập trung theo cụm hay riêng biệt ở mỗi địa phương?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Theo đề án, chúng tôi sẽ cho tiến hành xây dựng các phòng thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc theo cụm, khu vực và cả tại các trại tạm giam của mỗi tỉnh.
Nhưng trên thực tế, do lượng án tử hình không đồng đều và nhiều ở tất cả các địa phương. Hiện số lượng án tử hình tăng 80- 100/ năm, chủ yếu là án giết người, ma túy. Vì vậy, trước mắt, chúng tôi sẽ cho xây dựng tại các cụm một cách tương đối, đặc biệt tập trung các tỉnh có án tử hình cao.
Ví dụ, khu vực miền núi chủ yếu các án tử hình về tội phạm ma túy sẽ tâp trung đông nhất là Sơn La. Khu vực đồng bằng sẽ là Hà Nội, Hải Phòng, khu vực miền trung là Nghệ An và miền nam là Thành phố Hồ Chí Minh. Tùy tình hình thực tế, sẽ triển khai dần các địa phương trên cả nước để hạn chế khó khăn và phát sinh trong quá trình di chuyển tử tù đến địa điểm thi hành án.
- Vậy, hiện nay việc triển khai thực hiện Luật thi hành án hình sự đang gặp nhưng khó khăn nào, thưa Trung tướng?
Tổng Cục trưởng- Trung tướng Cao Ngọc Oánh: Khó khăn lớn nhất là công tác đào tạo nghiệp vụ và tâm lý cho nguồn lực con người trực tiếp thực thi nhiệm vụ tử hình bằng tiêm thuốc độc.
Trên thục tế, thi hành án tử hình bằng tiêm thuốc độc, đối tượng tử tù sẽ được nhận cái chết nhẹ nhàng hơn, nhưng trong quá trình thực thi rủi ro về độ chính xác, an toàn và áp lực tâm lý thực thi nhiệm vụ của lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ tiêm thuốc độc cũng nặng nề không nhỏ hơn so với hình thức cũ.
Mặt khác, để thực thi tốt theo luật cũng cần gấp rút mua sắm công nghệ, vật chất cho việc thi hành án bằng tiêm thuốc độc.
Ngoài ra, trong quá trình thảo luận tại các địa phương cũng bộc lộ khó khăn về quỹ đất xây dựng nhà thi hành tử hình, mai tang sau khi đã thi hành án.
Tuy nhiên, việc thi hành án theo luật sẽ được tiến hành từng bước, đồng thuận, phối hợp chặt chẽ các bên liên quan tôi tin khả năng xử lý sẽ khả thi./.
Đặng Thị (Vietnam+)
