Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngày 18/11, Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma, Chủ tịch Cộng đồng Phát triển miền Nam châu Phi (SADC), tuyên bố châu Phi cam kết ủng hộ Zimbabwe tìm hướng giải quyết cho cuộc khủng hoảng chính trị đang có chiều hướng leo thang tại nước này.
Mặc dù bày bỏ lạc quan một cách thận trọng, song Tổng thống Zuma khẳng định SADC sẵn sàng cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết để người dân Zimbabwe có thể sớm ổn định tình hình trong nước, đồng thời bày tỏ hy vọng những diễn biến căng thẳng hiện nay sẽ không dẫn đến việc Zimbabwe thay đổi chính phủ một cách vi hiến.
Tuyên bố của Chủ tịch SADC Zuma được đưa ra trong bối cảnh hàng chục nghìn người Zimbabwe tiếp tục đổ xuống nhiều đường phố chính tại thủ đô Harare, ủng hộ việc quân đội nước này điều hành chính phủ, quản thúc Tổng thống Mugabe cùng vợ và một số nhân vật cấp cao.
Những người biểu tình yêu cầu Tổng thống Robert Mugabe từ chức. Một số người còn giơ ảnh Tư lệnh Các lực lượng Quốc phòng Constantino Chiwenga, cùng nhiều áp phích, băng rôn có các dòng chữ phản đối vị tổng thống 93 tuổi tại nhiệm từ năm 1980 tiếp tục điều hành một đất nước hơn 15 triệu người.
Tham gia biểu tình còn có cả các cựu chiến binh và các đối thủ lâu năm của ông Muagabe.
Hiện, quân đội Zimbabwe đã được triển khai để ngăn chặn làn sóng biểu tình đang có nguy cơ lan rộng sang nhiều thành phố khác.
Trong khi đó, ngoài việc kêu gọi ông Mugabe từ chức, các ủy ban của đảng cầm quyền ZANU-PF tại tất cả 10 tỉnh trong cả nước đã gặp nhau và nhất trí kêu gọi ông Mugabe và vợ là bà Grace Mugabe, người có tham vọng kế nhiệm chồng, rời khỏi đảng này.
Với những diễn biến hiện nay, ZANU-PF cũng kêu gọi ủy ban trung ương triệu tập một cuộc họp đặc biệt trong vòng 48 để sắp xếp lại đảng.
[Cần giải pháp khẩn cấp cho cuộc khủng hoảng tại Zimbabwe]
ZANU-PF cho biết nếu ông Mugabe vẫn ngoan cố, đảng này sẽ phê truất tổng thống vào ngày 19/11 và sau đó luận tội vào ngày 21/11.
Theo giới phân tích, Zimbabwe có thể rơi vào cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng hơn khi làn sóng biểu tình cùng các cựu chiến binh và nhiều lực lượng chính trị kêu gọi một cách công khai Tổng thống Mugabe từ chức trong khi ông Mugabe và vợ tuyên bố sẽ không từ chức dù tình hình diễn biến thế nào.
Trong một diễn biến liên quan, cháu trai của ông Mugabe, từ một địa điểm bí mật tại Nam Phi cho biết hiện sức khỏe của ông Mugabe vẫn tốt.
Trước đó, quyết định cách chức Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa của Tổng thống Mugabe đã vấp phải sự phản đối dữ dội từ Tư lệnh Các lực lượng Quốc phòng Constantino Chiwenga.
Đồng thời, quân đội nước này cảnh báo sẽ can thiệp cuộc thanh trừng nhằm vào nhiều quan chức đảng cầm quyền ZANU-PF của Tổng thống Mugabe, theo đó giành quyền kiểm soát các cơ quan nhà nước và các phương tiện truyền thông ở nước này.
Ngoài ra, quân đội sẽ quản thúc Tổng thống Mugabe cùng bà Grace Mugabe và hai nhân vật chủ chốt của nhóm chính trị G40 do bà đứng đầu tại khu “Nhà Xanh” của tổng thống ở thủ đô Harare.
Đại diện quân đội Zimbabwe khẳng định đây không phải là một cuộc đảo chính, song giới quan sát cho rằng hành động của quân đội sẽ mở ra một cuộc chuyển giao quyền lực tại quốc gia miền Nam châu Phi này./.
