Trên địa bàn tỉnh Cà Mau có tổng cộng 14 dự án điện gió đã được cấp chủ trương đầu tư, với tổng công suất 800MW. (Nguồn: Cổng Thông tin Điện tử tỉnh Cà Mau) Với ba mặt giáp biển, chiều dài bờ biển, thềm lục địa rộng lớn, điều kiện tốc độ gió biển ven bờ trung bình từ 6,3-7m/s, Cà Mau có nhiều tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển năng lượng gió ven bờ.
Tuy nhiên, việc phát triển năng lượng tái tạo nói chung và năng lượng gió nói riêng trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn của tỉnh Cà Mau đang gặp nhiều rào cản, cần tháo gỡ.
Lợi thế phát triển điện gió
Tỉnh Cà Mau có ba mặt giáp biển, với chiều dài bờ biển trên 254km, thềm lục địa rộng lớn, điều kiện tốc độ gió biển ven bờ trung bình từ 6,3-7m/s có nhiều tiềm năng, lợi thế rất lớn để phát triển năng lượng gió ven bờ, tổng tiềm năng ước đạt trên 12.000MW.
Đây là một trong những tiền đề quan trọng để tỉnh tập trung phát triển năng lượng điện gió, góp phần tạo ra nguồn năng lượng sạch, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Những năm qua, tỉnh Cà Mau phát huy tiềm năng lợi thế để phát triển năng lượng điện gió trên biển. Trên địa bàn tỉnh hiện có các dự án đường dây 110kV và trạm biến áp 110kV Sông Đốc, đường dây 110kV trạm biến áp 110kV Phú Tân, đường dây 110kV Năm Căn-Rạch Gốc và trạm 110kV Rạch Gốc đã đóng điện vận hành.
[Đẩy nhanh tiến độ cấp phép các dự án năng lượng tái tạo đã hoàn thành]
Đường dây và trạm biến áp 220kV Cà Mau 2-Năm Căn và dự án trạm biến áp Nguyễn Huân đang triển khai thực hiện, dự kiến hoàn thành trong năm 2023 đều là các công trình lưới điện dọc theo các tuyến ven biển.
Đây là điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư phát triển dự án điện gió, đấu nối vào hệ thống lưới điện quốc gia để giải phóng công suất nhà máy.
Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh Cà Mau có tổng cộng 14 dự án điện gió đã được cấp chủ trương đầu tư, với tổng công suất 800MW, đang triển khai thực hiện.
Trong số đó, đã có 3 dự án với tổng công suất 100MW vận hành thương mại gồm Nhà máy Điện gió Tân Thuận giai đoạn 1 và 2, tổng công suất 75MW tại xã Tân Thuận (huyện Đầm Dơi) và Nhà máy Điện gió Tân Ân 1-giai đoạn 1 công suất 25MW tại xã Tân Ân (huyện Ngọc Hiển).
Lãnh đạo tỉnh Cà Mau cùng đại điện Chủ đầu tư thực hiện nghi thức khởi công dự án Nhà máy Điện gió Cà Mau 1A, 1B, 1C và 1D tại xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi ngày 16/1/2021. (Ảnh: Huỳnh Anh/TTXVN) Hiện có 1 dự án Nhà máy Điện gió Tân Ân 1 giai đoạn 2021-2025 công suất 45MW tại xã Tân Ân (huyện Ngọc Hiển) đã thi công hoàn thành nhưng chưa hòa lưới.
Cà Mau đang có 6 dự án, với tổng công suất 430MW đang triển khai thi công gồm Cụm Nhà máy Điện gió Cà Mau 1, tổng công suất 350MW (gồm 04 nhà máy 1A, 1B, 1C, 1D) tại xã Tân Tiến, xã Nguyễn Huân (huyện Đầm Dơi) và xã Tam Giang Đông (huyện Năm Căn); Nhà máy Điện gió Tân Ân 1 giai đoạn 2021- 2025, công suất 30MW tại xã Tân Ân (huyện Ngọc Hiển); Dự án Nhà máy Điện gió Viên An, công suất 50MW tại xã Viên An Đông và xã Viên An, huyện Ngọc Hiển (trong đó đã thi công hoàn thành đủ điều kiện vận hành 25MW).
Đồng thời, có 4 dự án với tổng công suất 225MW đang thực hiện các thủ tục đầu tư, xây dựng để chuẩn bị thi công gồm Nhà máy Điện gió Khu Du lịch Khai Long-Cà Mau giai đoạn 1, công suất 100MW tại xã Đất Mũi (huyện Ngọc Hiển); Nhà máy Điện gió An Đông 1, công suất 50MW tại xã Viên An Đông (huyện Ngọc Hiển); Nhà máy Điện gió Khánh Bình Tây, công suất 50MW tại xã Khánh Bình Tây (huyện Trần Văn Thời) và Nhà máy Điện gió Tân Thuận giai đoạn 3, công suất 25MW tại xã Tân Thuận (huyện Đầm Dơi).
Vẫn còn những rào cản
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát triển các dự án điện gió trên địa bàn tỉnh Cà Mau vẫn còn đối mặt với khó khăn như các công trình lưới điện để phục vụ giải phóng công suất cho các dự án điện gió do ngành điện làm chủ đầu tư hiện đang chậm tiến độ theo quy hoạch.
Một phần nguyên nhân là do thiếu nguồn vốn đầu tư, khó khăn trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng, điều chỉnh hồ sơ kỹ thuật của dự án,... ảnh hưởng đến tiến độ đấu nối các dự án điện gió.
Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Thời gian qua, có rất nhiều nhà đầu tư đến nghiên cứu và đề xuất dự án trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (quy hoạch điện VIII) tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Cà Mau không được phê duyệt tuyến đường dây và trạm biến áp 500kV đến trung tâm phụ tải các dự án năng lượng gió, tạo điều kiện giải tỏa công suất các nguồn năng lượng nên chưa phát huy được lợi thế của tỉnh.
Ngoài ra, các dự án năng lượng gió chưa có danh mục cụ thể trong quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đang tham mưu ban hành kế hoạch triển khai thực hiện.
Mặt khác, ngày 7/1/2023, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 21/QĐ-BCT quy định khung giá phát điện cho dự án điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp, khung giá này thấp hơn giá theo Quyết định 39/2018/QĐ-TTg ngày 10/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ khoảng 18,31%, ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả đầu tư và khả năng hoàn vốn của nhà đầu tư.
Đến nay, Bộ Công Thương vẫn chưa có hướng dẫn phương án đàm phán giá bán điện. Các nhà máy điện gió đã thi công hoàn thành (hoặc hoàn thành một phần), đủ điều kiện vận hành thương mại đang đàm phán giá tạm thời để phát điện lên lưới trong khi chờ hướng dẫn phương án đàm phán giá điện từ Bộ Công Thương.
Để điện gió trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn
Trước thực tế trên, tỉnh Cà Mau đã kiến nghị các cấp thẩm quyền chỉ đạo, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, công trình nguồn, lưới điện chậm tiến độ.
Đồng thời tỉnh cũng đề nghị Bộ Công Thương ghi nhận các nguồn năng lượng tái tạo. Trong đó, có các nguồn năng lượng gió, trong kế hoạch triển khai thực hiện quy hoạch điện VIII, để tỉnh Cà Mau tiếp tục triển khai thực hiện các dự án theo quy định.
Nhằm hướng tới sử dụng năng lượng tái tạo, thay thế nguồn năng lượng hiện có đang cạn kiệt, Cà Mau định hướng phát triển ngành năng lượng tái tạo nói chung và năng lượng gió nói riêng là ngành công nghiệp mũi nhọn của tỉnh.
Hiện quy hoạch tỉnh Cà Mau thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã hoàn thiện, gửi lại Hội đồng thẩm định rà soát để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Trong số đó, có tích hợp phương án phát triển hạ tầng năng lượng của tỉnh và danh mục đầu tư các dự án nguồn điện năng lượng tái tạo (bao gồm các dự án điện gió gần bờ và điện gió ngoài khơi).
Khi quy hoạch tỉnh được phê duyệt và giá bán điện đối với các dự án đầu tư mới được ban hành, tỉnh Cà Mau sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện các thủ tục đầu tư, xây dựng theo quy định; hỗ trợ giải phóng mặt bằng, an ninh trật tự... khi triển khai thực hiện dự án.
Hiện nay, tỉnh đang hoàn thiện nội dung Đề án Xuất khẩu Điện vùng biển ngoài khơi tỉnh Cà Mau do Thủ tướng Chính phủ giao (dự kiến nguồn năng lượng để xuất khẩu phần lớn từ điện gió ngoài khơi) để trình Bộ Công Thương phê duyệt.
Đây là tiền đề quan trọng để Cà Mau tiếp tục phát huy tiềm năng, lợi thế để phát triển ngành công nghiệp năng lượng điện gió trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới./.
