Hôm nay 28/9, Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) phối hợp với Tổ chức Plan International tại Việt Nam tổ chức hội thảo trực tuyến ra mắt nền tảng kỹ thuật số "Em vui". Hoạt động này nằm trong khuôn khổ dự án “Tăng cường nhận thức của trẻ em, thanh thiếu niên dân tộc thiểu số về mua bán người và tảo hôn thông qua công nghệ số” (EMPoWR).
Tiếp cận qua các nền tảng trực tuyến
"Em vui" được xây dựng như một diễn đàn thân thiện và tin cậy để thanh thiếu niên tham gia học tập, giao lưu, chia sẻ, lan tỏa kiến thức. Đây cũng là một diễn đàn đối thoại giữa các em thanh thiếu niên dân tộc thiểu số với các nhà hoạch định, quản lý thực hiện chính sách từ các cơ quan của Chính phủ.
Hiện tại, "Em vui" đã được thiết kế và hoàn thiện trên nền tảng website https://emvui.vn, ứng dụng điện thoại và 6 kênh mạng xã hội cùng tên là Facebook, Tiktok, Zalo, Youtube, Instagram và Twitter.
Dự án được triển khai tại 11 huyện, 52 xã của 4 tỉnh Hà Giang, Lai Châu, Quảng Bình và Quảng Trị trong 3 năm, từ 2020 đến 2023. Mục tiêu chính của dự án là hỗ trợ các em nam nữ thanh thiếu niên dân tộc thiểu số (từ 10 đến 24 tuổi) sử dụng không gian kỹ thuật số để tìm hiểu kiến thức về mạng xã hội và các kỹ năng an toàn trực tuyến cũng như các kiến thức về tảo hôn, mua bán người để tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ.
Bà Khuất Thu Hồng, Giám đốc Dự án EMPoWR, Viện Trưởng Viện Nghiên cứu Xã hội (ISDS) cho biết "Em vui" là không gian kỹ thuật số nhằm trang bị cho trẻ em gái, trẻ em trai, nam nữ thanh niên dân tộc thiểu số kiến thức, kỹ năng để các em có thể chủ động, tự tin phòng tránh tảo hôn và nạn mua bán người.
Bà Lê Quỳnh Lan, Quản lý tác động Chương trình Plan International Việt Nam cho biết mục tiêu 5 năm tới của dự án là hỗ trợ 2 triệu em gái học tập, dẫn dắt, quyết định và tỏa sáng. Đây là một trong số các dự án tăng cường nhận thức của trẻ em, thanh thiếu niên dân tộc thiểu số về mua bán người và tảo hôn thông qua các nền tảng trực tuyến.
Nhiều thanh niên vẫn hiểu sai về độ tuổi kết hôn
Một khảo sát được thực hiện với 1.725 trẻ em dân tộc của Dự án EMPoWR vào cuối năm 2020 tại 17 xã thuộc 6 huyện ở 4 tỉnh Hà Giang, Lai Châu, Quảng Bình và Quảng Trị cho thấy tình trạng tảo hôn có xu hướng giảm. Tuy nhiên, chỉ có 28% trẻ em được trang bị kiến thức về tảo hôn.
[Khoảng cách giới còn tồn tại dai dẳng trong cộng đồng dân tộc thiểu số]
Chỉ có 52% các em được khảo sát hiểu biết đúng về độ tuổi kết hôn tối thiểu. Các em thường hiểu sai về độ tuổi được kết hôn của nam giới đồng thời các em nữ cũng cảm thấy áp lực phải lấy chồng (để không bị “ế”) lớn hơn. Có 72% biết được ít nhất 2 hậu quả của việc tảo hôn, phổ biến nhất là ảnh hưởng đến nghề nghiệp tương lai, việc học hành và sức khỏe bản thân; 60% sẵn sàng phản đối hôn nhân ép buộc, tỷ lệ này cao hơn ở trẻ em gái và trẻ em được đi học.
Đối với những kiến thức về phòng, chống mua bán người, chỉ có 3% trẻ em nhận diện được nguy cơ bị mua bán người, và chỉ 11% biết về các cách phòng tránh rủi ro, tỷ lệ này thấp nhất ở nhóm 10 tuổi (2%). Có 37% trẻ em biết ít nhất 2 số điện thoại trợ giúp là 111 (Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em) và 113 (công an).
Đáng chú ý là có 91% trẻ em, thanh niên dân tộc thiểu số đang sử dụng Internet, chủ yếu bằng điện thoại thông minh và thường sử dụng từ 1-3 tiếng/ngày. Tuy nhiên, chỉ có 10% có hiểu biết về an toàn trực tuyến.
Facebook và YouTube là 2 kênh được trẻ em, thanh niên dân tộc thiểu số dùng nhiều nhất với hoạt động chính là chat, lướt mạng và xem phim, video. Có tới 42% trả lời đã từng hẹn gặp bạn quen trên mạng, trong đó 1/3 hẹn gặp mặt chỉ sau một lần nói chuyện. Mặc dù tỷ lệ trẻ em, thanh niên dân tộc thiểu số sử dụng Internet cao nhưng hiện nay chưa có chương trình tập huấn bài bản tại địa phương cho các em về an toàn khi sử dụng mạng Internet./.