Nỗ lực của chính quyền của Tổng thống Barack Obama trong việc đẩy nhanh tiến trình đàm phán về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã một lần nữa vượt qua thêm một cửa ải quan trọng tại Thượng viện Mỹ.
Trong cuộc bỏ phiếu lần hai về việc đưa dự luật về Quyền Thúc đẩy thương mại (TPA), thường gọi là quyền đàm phán nhanh, ra thảo luận trước toàn bộ Thượng viện Mỹ để tiến tới bỏ phiếu phê chuẩn, văn kiện này đã nhận được 62 phiếu ủng hộ, nhiều hơn hai phiếu so với quy định.
Trong lần bỏ phiếu này có 13 trong tổng số 44 Thượng nghị sỹ của đảng Dân chủ cùng 49 trong tổng số 54 đồng nghiệp đảng Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ.
Một số nghị sỹ đảng Dân chủ đã quyết định ủng hộ dự luật này sau khi nhận được sự đảm bảo từ lãnh đạo phe đa số đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConell về việc tiếp tục cấp giấy phép hoạt động cho Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ - chuyên hỗ trợ tài chính cho hoạt động xuất khẩu, trước khi phải đóng cửa vào ngày 30/6 tới.
Đây cũng là kết quả của nhiều tuần nỗ lực của chính quyền Obama vận động các nhà lập pháp của đảng mình ủng hộ một trong những ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Nhà Trắng.
Tổng thống Mỹ Barack Obama ngay lập tức lên tiếng hoan nghênh kết quả trên, nhấn mạnh đây là một "bước tiến quan trọng" và mang lại nhiều lợi ích cho người lao động Mỹ. Cùng chung quan điểm, thượng nghị sỹ McConell cũng đánh giá đây là "một chiến thắng tốt đẹp," đồng thời khẳng định Thượng viện sẽ tiếp tục thảo luận và cố gắng kết thúc việc bỏ phiếu về TPA trong tuần này.
Ông McConell là một trong những nghị sỹ thuộc đảng Cộng hòa ủng hộ mạnh mẽ việc thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do mà Chính quyền Obama đang theo đuổi bất chấp sự phản đối của các nghị sỹ Dân chủ hàng đầu.
Với kết quả bỏ phiếu trên, dự luật TPA dự kiến sẽ được bỏ phiếu thông qua vào cuối tuần này trước khi Quốc hội Mỹ bước vào đợt nghỉ kéo dài đến ngày 1/6 tới. Một khi dự luật này được Thượng viện thông qua, Hạ viện sẽ thảo luận vào tháng Sáu, nơi “cuộc chiến” được dự đoán cũng sẽ không kém phần căng thẳng.
Nếu được Quốc hội Mỹ thông qua, dự luật TPA sẽ trao cho Tổng thống Obama quyền đàm phán nhanh trong vòng sáu năm để có toàn quyền đàm phán và thỏa thuận các điều khoản của hiệp định TPP với 11 quốc gia đối tác.
Sau khi đàm phán hoàn tất, Quốc hội Mỹ chỉ có quyền phê chuẩn hoặc phủ quyết, mà không có quyền điều chỉnh các điều khoản trong hiệp định TPP. Đây sẽ là một thắng lợi lớn của chính quyền Tổng thống Obama, góp phần giải tỏa những hoài nghi của 11 đối tác đang đàm phán về TPP.
Giới phân tích đánh giá giành quyền TPA là một “cuộc chiến” cam go của Nhà Trắng, đồng thời cuộc chiến này cũng bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Đảng Dân chủ nắm quyền hành pháp.
Một lý do khiến các nhà lập pháp của đảng Dân chủ không ủng hộ TPP là do áp lực lá phiếu của các cử tri thuộc các nghiệp đoàn, những người lo ngại công ăn việc làm có thể sẽ bị mất do TPP. Tới nay, các cuộc đàm phán về TPP gần như đã hoàn tất, song các đối tác thương mại của Mỹ cho biết họ muốn thấy Chính quyền Obama có được TPA trước khi hoàn tất hiệp định, một trong những ưu tiên hàng đầu của ông Obama trước khi rời Nhà Trắng vào đầu năm 2017./.