Nhằm mục tiêu từng bước xây dựng và phát triển hoàn chỉnh hệ thống đô thị Vĩnh Phúc đảm bảo đồng bộ, hài hòa với nông thôn, có cơ cấu tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan theo mô hình quy hoạch xây dựng vùng tỉnh “nhất thể hóa đô thị-nông thôn,” những năm qua, Vĩnh Phúc luôn quan tâm đến công tác quy hoạch, ưu tiên nguồn lực và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư phát triển đô thị, nhà ở.
Nhờ đó, sau 22 năm tái lập tỉnh, nhất là sau 7 năm thực hiện Nghị quyết số 03 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng, phát triển và quản lý đô thị Vĩnh Phúc đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, hạ tầng khung đô thị Vĩnh Phúc dần hoàn chỉnh, phấn đấu đến năm 2020 cơ bản hoàn thành hạ tầng khung đô thị tiến tới trở thành thành phố Vĩnh Phúc vào những năm 20 của thế kỷ này.
Tăng cường quản lý các dự án phát triển đô thị, nhà ở
Để đạt được mục tiêu này, những năm qua, cùng với tập trung triển khai các giải pháp thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển, nâng cao đời sống nhân dân, Vĩnh Phúc luôn quan tâm đầu tư, xây dựng, phát triển hạ tầng giao thông, hạ tầng khung đô thị, hướng tới trở thành tỉnh công nghiệp và là thành phố trực thuộc Trung ương.
Tuy nhiên tốc độ đô thị hóa của Vĩnh Phúc chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Năm 2012, toàn tỉnh có 14 đô thị, trong đó có 1 đô thị loại III, 1 đô thị loại IV và 12 đô thị loại V, với quy mô dân số đô thị 284,8 nghìn người, tỷ lệ đô thị hóa đạt 23%, thấp hơn mức trung bình của cả nước.
Hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị chưa được đầu tư đồng bộ. Việc xây dựng, phát triển và quản lý đô thị mới tập trung chủ yếu tại thành phố Vĩnh Yên, Phúc Yên và một số đô thị vệ tinh.
Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân tỉnh, đến hết tháng 7/2019, toàn tỉnh có 73 dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới, khu chức năng đô thị, với diện tích trên 2.708 ha, đáp ứng nhu cầu cho khoảng 266.000 người, tăng 59 dự án so với năm 2012. Trong đó, có 66 dự án khu nhà ở, dự án khu đô thị, dự án hỗn hợp đã được chấp thuận đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư, diện tích 2.266ha, đáp ứng nhu cầu cho khoảng 203.140 người; 7 dự án đã được giao chủ đầu tư nhưng đến nay chủ đầu tư chưa thực hiện các thủ tục để được phê duyệt hoặc quyết định chủ trương đầu tư với diện tích 442,2ha, đáp ứng chỗ ở cho 63.000 người.
Các dự án đô thị, nhà ở được đầu tư xây dựng tập trung chủ yếu ở thành phố Vĩnh Yên, thành phố Phúc Yên và các huyện Bình Xuyên, Vĩnh Tường, Yên Lạc và Tam Đảo.
Ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, thời gian qua, công tác quản lý, phát triển đô thị, nhà ở trên địa bàn tỉnh đạt nhiều thành tựu đáng kể.
Tại khu vực đô thị, nhiều dự án nhà ở, khu đô thị mới được xây dựng theo quy hoạch, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, có sự phát triển về chất lượng, đa dạng về kiểu dáng kiến trúc công trình đã tạo nên môi trường sống tốt, đáp ứng nhu cầu của người dân, góp phần nâng cao cảnh quan, không gian đô thị của tỉnh.
Hiện trên địa bàn tỉnh có một số dự án cơ bản xong, đã có nhiều người dân đến ở như: Khu đô thị chùa Hà Tiên, khu đô thị sinh thái Nam Đầm Vạc, khu đô thị mới Nam Vĩnh Yên, khu nhà ở đô thị Quảng Lợi, khu dịch vụ và nhà ở sinh thái Đầm Vạc, khu đô thị mới Đồng Sơn, khu đô thị Hùng Vương-Tiền Châu, khu chung cư Vinaconex Xuân Mai, khu nhà ở thu nhập thấp Bảo Quân...
Xã Tề Lỗ, huyện Yên Lạc. (Ảnh minh họa: Nguyễn Trọng Lịch/TTXVN) Mạnh tay xử lý, thu hồi các dự án chậm tiến độ
Tuy nhiên, do việc triển khai xây dựng các dự án đô thị, dự án nhà ở còn gặp nhiều khó khăn vướng mắc, nhất là trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, huy động nguồn vốn và việc thiếu kết nối hạ tầng và ảnh hưởng của dư chấn từ suy thoái của thị trường bất động sản giai đoạn 2011-2015 nên việc đầu tư xây dựng, phát triển đô thị ở một số dự án còn chậm.
Theo kết quả rà soát của Sở Xây dựng, trong số 66/73 dự án đã được chấp thuận đầu tư hoặc quyết định chủ trương đầu tư, Vĩnh Phúc đã hoàn thành giải phóng mặt bằng 100% diện tích cho 42 dự án; giải phóng được trên 30% diện tích cho 18 dự án và giải phóng dưới 30% diện tích cho 6 dự án.
Thế nhưng, toàn tỉnh chỉ có 30 dự án đảm bảo tiến độ, 20 dự án phải điều chỉnh chấp thuận đầu tư do thay đổi quy hoạch và hết hạn đầu tư hoặc có sự thay đổi quy mô diện tích nhưng đến nay các chủ đầu tư vẫn chưa triển khai các thủ tục điều chỉnh; 16 dự án có một số hạng mục chậm tiến độ; 07 dự án chưa thực hiện xong thủ tục phê duyệt chấp thuận đầu tư.
Điều đáng nói là mặc dù Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế chính sách và có nhiều văn bản chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án nhưng vẫn có đến 44/73 dự án đô thị, nhà ở triển khai chậm tiến độ và chưa có dự án nào hoàn chỉnh đạt 100% cả về quy mô, tiến độ theo quyết định chấp thuận đầu tư.
Nguyên nhân dẫn đến các dự án chậm tiến độ là do nhiều dự án đã thực hiện việc thu hồi đất từ những năm 2003, 2004 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thiện việc giải phóng mặt bằng; nhiều vị trí trong phạm vi dự án có một số tổ chức, cá nhân đã xây dựng công trình kiên cố lấn chiếm, không phép.
Bên cạnh đó, hệ thống văn bản pháp quy về lĩnh vực nhà ở, đô thị, đầu tư, đất đai, đấu thầu...chưa có sự thống nhất, đồng bộ, thường xuyên thay đổi. Trong giai đoạn 2011-2013, kinh tế suy thoái, thị trường bất động sản đóng băng làm một số chủ đầu tư thua lỗ, không đủ năng lực tiếp tục đầu tư vào các dự án bất động sản.
Ngoài ra, còn do công tác quản lý quy hoạch xây dựng, đầu tư xây dựng, kiểm tra, thanh tra, xử lý các vi phạm của cơ quan chức năng, chính quyền địa phương còn chưa kiên quyết, thường xuyên. Các chủ đầu tư thiếu trách nhiệm trong việc quản lý đầu tư xây dựng theo thiết kế, quy hoạch.
Để khắc phục những tồn tại trên, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng tập trung hoàn thành quy hoạch các phân khu và quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị Vĩnh Phúc, trong đó, xác định rõ lộ trình ưu tiên đầu tư xây dựng trung và dài hạn, tạo bước đột phá về xây dựng hạ tầng khung đô thị.
Tập trung triển khai, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các dự án phát triển đô thị tại các khu vực lõi đô thị Vĩnh Phúc là thành phố Vĩnh Yên, thành phố Phúc Yên và các huyện Bình Xuyên, Tam Dương.
Các cấp, các ngành khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, trình phê duyệt, công bố hồ sơ các khu vực phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh; rà soát các dự án đô thị, nhà ở xin đầu tư mới.
Riêng đối với các dự án hết hạn đầu tư, chậm tiến độ, Ủy ban Nhân dân có văn bản yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện các thủ tục xin phép gia hạn đầu tư dự án trong quý III năm 2019 và có cam kết rõ ràng các mốc thời gian thực hiện dự án. Trong trường hợp các chủ đầu tư vi phạm cam kết sẽ xử lý theo quy định tại Nghị định số 139 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng và sẽ thông báo dự án không đảm bảo điều kiện giao dịch bất động sản trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Sở Tài nguyên và Môi trường không thực hiện thủ tục cấp và chuyển nhượng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất; Sở Xây dựng nghiên cứu, đề xuất danh sách các chủ đầu tư không giao đầu tư tại các dự án khác trên địa bàn tỉnh.
Trước mắt, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan nghiên cứu, thực hiện thu hồi đối với 2 dự án gồm: Dự án khu đô thị mới Núi Bầu - khu vực 2, diện tích 29,3ha, tại các phường Liên Bảo, Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên do Công ty Trách nhiệm hữu hạn xây dựng và dịch vụ Xuân Tiến Hòa Bình và dự án khu nhà ở Hoàng Vương, diện tích 14,42ha, tại xã Đạo Đức, huyện Bình Xuyên do Công ty cổ phần đầu tư số 1 làm chủ đầu tư.
Cương quyết thu hồi đất, xử lý đối với các công trình, dự án chậm tiến độ, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã ban hành Văn bản số 154, giao Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc cụ thể với các chủ đầu tư có dự án chậm tiến độ nhằm nắm rõ các nguyên nhân chậm tiến độ để có phương hướng xử lý phù hợp./.
