Sáng 14/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết hướng dẫn thi hành Nội quy kỳ họp Quốc hội.
Việc ban hành Nghị quyết là cấp bách và cần thiết
Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường khẳng định việc ban hành Nghị quyết là cấp bách và cần thiết, nhằm kịp thời triển khai thi hành Nghị quyết số 71/2022/QH15 của Quốc hội có hiệu lực từ ngày 15/3/2023.
Trong đó có giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn việc tổ chức kỳ họp bất thường và hình thức họp trực tuyến, kết hợp giữa họp trực tiếp và trực tuyến; hướng dẫn về Hồ sơ về người được giới thiệu, tự ứng cử vào các chức danh để Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn; thể lệ bỏ phiếu, mẫu phiếu biểu quyết, biên bản kiểm phiếu, biên bản kết quả biểu quyết bằng bỏ phiếu kín, biên bản niêm phong phiếu biểu quyết; mẫu tờ trình, biên bản họp Đoàn đại biểu Quốc hội, biên bản kiểm phiếu bầu Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ nhất của mỗi khóa Quốc hội.
Dự thảo Nghị quyết gồm 5 Chương với 19 Điều.
Để đảm bảo đồng bộ, Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị quy định Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/3/2023, cùng thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết số 71/2022/QH15 ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội.
[Khẳng định quyết tâm của Quốc hội trước vấn đề cấp bách của đất nước]
Báo cáo ý kiến về dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết Thường trực Ủy ban cơ bản thống nhất với tên gọi, phạm vi điều chỉnh và nội dung của dự thảo Nghị quyết.
Về nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban tán thành dự thảo Nghị quyết không quy định giới hạn các vấn đề, nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường để bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Quốc hội và Nội quy kỳ họp Quốc hội.
"Trong trường hợp Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội yêu cầu thì Quốc hội họp bất thường để thảo luận và quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn, trừ nội dung định kỳ trình Quốc hội theo quy định của pháp luật."
Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị cần hướng dẫn cụ thể hơn về tiêu chí xác định nội dung trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường để phù hợp với mục đích, yêu cầu tổ chức kỳ họp bất thường là chỉ xử lý những vấn đề lớn, quan trọng, cấp bách và thời gian tổ chức kỳ họp bất thường thường rất ngắn.
Cụ thể, chỉ đưa vào chương trình kỳ họp bất thường những nội dung bảo đảm các tiêu chí, điều kiện gồm: là nội dung quan trọng, cấp bách thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội, đã được chuẩn bị kỹ lưỡng và cơ bản đạt sự đồng thuận giữa cơ quan trình và cơ quan thẩm tra; để kịp thời thực hiện yêu cầu của cấp có thẩm quyền; không thuộc nội dung định kỳ trình Quốc hội theo quy định của pháp luật.
Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với quy định của dự thảo Nghị quyết về người được mời tham dự, dự thính tại kỳ họp Quốc hội được tổ chức theo hình thức họp trực tuyến và cho rằng, việc mở rộng quy định cho phép "Đại diện một số cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan báo chí của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có thể được mời dự thính các phiên họp công khai của Quốc hội tại điểm cầu ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đó" là phù hợp với thực tiễn thực hiện thời gian qua và với quy định tại Nội quy kỳ họp Quốc hội (công dân có thể được dự thính các phiên họp công khai của Quốc hội).
Rà soát kỹ lưỡng quy định về hồ sơ nhân sự
Tại phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá quá trình chuẩn bị hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết được tiến hành kỹ lưỡng.
Các tài liệu cơ bản đầy đủ theo quy định, đảm bảo chất lượng và đủ điều kiện để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thông qua, đảm bảo văn bản này được ban hành và có hiệu lực cùng với thời điểm có hiệu lực Nghị quyết số 71/2022/QH15.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho rằng cần quy định tiêu chí về nội dung kỳ họp bất thường nhằm tránh trường hợp khi kỳ họp bình thường làm không kịp thì chuyển qua kỳ họp bất thường.
Do đó, nội dung của kỳ họp bất thường cần phải có tiêu chí, đó là những vấn đề quan trọng, cấp bách, không thể đợi đến kỳ họp bình thường mới đưa vào.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất về kỳ họp bất thường, tán thành với các quy định như trong dự thảo Nghị quyết. Trong đó có quy định cụ thể về cách thức xử lý yêu cầu của các chủ thể có thẩm quyền về việc tổ chức kỳ họp bất thường theo quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Quốc hội, Nội quy kỳ họp Quốc hội.
Theo quy định, các chủ thể có thẩm quyền khi yêu cầu tổ chức họp bất thường phải nêu rõ sự cần thiết, đề xuất nội dung, xây dựng tiêu chí kỳ họp bất thường, thời gian dự kiến tổ chức kỳ họp bất thường.
Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có trách nhiệm yêu cầu các cơ quan chuẩn bị nội dung gửi hồ sơ tài liệu đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan thẩm tra để xem xét, quyết định việc triệu tập kỳ họp bất thường.
Dự thảo Nghị quyết quy định trình tự, thủ tục tiến hành xem xét, quyết định các nội dung tại kỳ họp bất thường được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan về kỳ họp Quốc hội.
Về hồ sơ nhân sự và thể lệ bỏ phiếu kín, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị rà soát kỹ lưỡng các quy định về hồ sơ nhân sự do cơ quan hoặc người có thẩm quyền giới thiệu để Quốc hội bầu, phê chuẩn các chức danh trong bộ máy Nhà nước, tài liệu khác trong hồ sơ trình Quốc hội cho thôi làm nhiệm vụ đại biểu Quốc hội, bãi miễn đại biểu Quốc hội, miễn nhiệm, bãi nhiệm, phê chuẩn đề nghị miễn nhiệm, cách chức người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cũng đề nghị rà soát thể lệ bỏ phiếu kín tại Quốc hội, phiếu không hợp lệ, mẫu phiếu bầu hoặc phê chuẩn biên bản kiểm phiếu, biên bản kết quả biểu quyết, biên bản niêm phong phiếu, biên bản họp và biên bản kiểm phiếu bầu Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ nhất của mỗi khóa Quốc hội đảm bảo thống nhất, phù hợp với quy định của Đảng, pháp luật.
Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết hướng dẫn một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội với 100% đại biểu có mặt tán thành.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Pháp luật chủ trì rà soát, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết trên cơ sở ý kiến tại phiên họp, gửi lại xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội bằng văn bản để đảm bảo chặt chẽ, thống nhất và trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
Trong phiên họp sáng nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng biểu quyết thông dự thảo Nghị quyết về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu, tổ chức của Ban Thư ký của Ủy ban Thường vụ Quốc hội./.