Sau dịp nghỉ lễ kéo dài, ngày 1/12, Quốc hội khóa 113 của Mỹ đã nhóm họp trở lại với nhiều tranh cãi và mâu thuẫn giữa đảng Cộng hòa sẽ nắm quyền chi phối lưỡng viện Quốc hội mới khóa 114 với Nhà Trắng và phe Dân chủ.
Trong hai tuần họp còn lại, tại diễn đàn Quốc hội khóa 113 của Mỹ dự báo sẽ nổ ra các cuộc khẩu chiến và tranh cãi đảng phái gay gắt trong một loạt vấn đề đối nội, từ chính sách nhập cư, bảo hiểm y tế tới ngân sách liên bang và cuộc chiến chống nhóm vũ trang Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Iraq và Syria.
Các cuộc tranh cãi này nhiều khả năng sẽ rơi vào bế tắc, nếu các nhà lập pháp “vịt què” của hai đảng không có những nhân nhượng và thỏa hiệp lẫn nhau trong bối cảnh phe Cộng hòa sẽ nắm quyền đa số tại cả Thượng viện và Hạ viện khóa 114 từ tháng 1/2015 tới.
Tranh cãi đầu tiên đã bùng nổ khi các nhà lập pháp của đảng Dân chủ, tranh thủ khi họ còn nắm quyền kiểm soát Thượng viện khóa 113, muốn nhanh nhất thông qua kế hoạch chi tiêu ngân sách liên bang cả gói tài khóa 2015 trong khi một số nghị sỹ của đảng Cộng hòa kiến nghị lại muốn trì hoãn, đẩy chính quyền của Tổng thống Barack Obama một lần nữa phải đóng cửa một bộ phận công sở liên bang như đã từng xảy ra cách đây gần hai năm.
Tài khóa 2015 đã bắt đầu thực hiện từ ngày 1/10/2014, nhưng một bộ phận công sở có thể sẽ phải đóng cửa vì ngày 11/12 tới sẽ hết hạn gói chi tiêu tạm thời.
Cả Ủy ban chuẩn chi ngân sách của Thượng và Hạ viện vẫn đang tranh cãi về gói ngân sách 1.000 tỷ USD tài khóa 2015 cho chính phủ liên bang.
Chính sách nhập cư cũng là vấn đề gây nhiều mâu thuẫn tại Quốc hội Mỹ trong thời gian tới. Tổng thống Barack Obama cuối tháng 11 đã ký sắc lệnh hành chính, cải tổ hệ thống nhập cư, nhập tịch theo đó cho phép hàng triệu người di cư không đủ giấy tờ hiện đang ở Mỹ không bị trục xuất và có cơ hội trở thành công dân Mỹ.
Tuy nhiên, một số nhà lập pháp của đảng Cộng hòa đã lên tiếng cảnh báo họ sẽ dùng ngân sách để ngăn cản chủ trương mà họ mô tả như “một cuộc đại ân xá” này.
Bên cạnh đó, Phe Dân chủ tại Thượng viện cũng muốn đẩy nhanh việc phê chuẩn các bổ nhiệm của Nhà Trắng, trong đó có khoảng 40 đại sứ, nhưng phe Cộng hòa vẫn tìm cách trì hoãn hoặc ngăn chặn.
Đạo luật miễn thuế cho các cá nhân và doanh nghiệp sắp hết hạn cũng là một vấn đề nóng, khó đi tới thỏa hiệp.
Nhà Trắng cũng đứng trước một loạt vấn đề chi tiêu ngoài kế hoạch như cuộc chiến chống nhóm IS ở Iraq và Syria cũng như việc tài trợ cho nỗ lực của các nước châu Phi chống đại dịch Ebola cho tới nay đã làm thiệt mạng khoảng 7.000 người.
Đến ngày 11/12 tới, nếu không được Quốc hội duyệt chi ngân sách, kế hoạch của Nhà Trắng cung cấp vũ khí và huấn luyện cho phe đối lập tại Syria cũng sẽ gặp khó khăn, chưa nói tới chuyện triển khai thêm binh lính và cung cấp vũ khí cho Iraq.
Kế hoạch ngân sách quốc phòng 495,6 tỷ USD cho tài khóa 2015 nhiều khả năng sẽ dễ được thông qua nhất, nhưng vẫn có những tranh cãi xung quanh việc tăng tài trợ nhà ở cho binh lính./.