Lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chưa cháy Quảng Ninh khẩn trương phun nước dập đám cháy lớn đang bùng phát dữ dội trên tàu du lịch QN 6299. (Ảnh: TTXVN) Vụ cháy tàu vỏ gỗ QN6299 vào trưa 6/5 thêm một lần nữa báo động về độ an toàn của loại tàu du lịch này đối với khách du lịch tham quan trên vịnh Hạ Long.
Vụ cháy xảy ra khi tàu QN6299 của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên VIT Hạ Long đang chở khách du lịch đến từ nhiều quốc gia chuẩn bị cập bến, khiến toàn bộ con tàu trị giá 30 tỷ đồng bị thiêu rụi; có 4 người bị thương nhẹ, trầy xước, trẹo chân.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh Lê Quang Tùng thừa nhận nếu vụ cháy này xảy ra ban đêm, khi tàu đang neo đậu tại địa điểm ngủ đêm trên vịnh, hậu quả sẽ không thể lường trước được.
Mặc dù đã tính trước những nguy cơ, tiềm ẩn về độ an toàn của đội tàu du lịch vỏ gỗ, nhưng Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Ninh Vũ Văn Khánh cũng thừa nhận mỗi khi có giông, lốc, cơ quan chức năng quản lý Nhà nước về du lịch và các chủ tàu lại thấp thỏm lo âu về tàu du lịch vỏ gỗ vì độ thiếu an toàn của chủng loại tàu này.
Ông Khánh đưa đưa ra dẫn chứng: tính đến nay, trên vịnh Hạ Long có tới 11 tàu đắm, 10 tàu cháy. Tất cả các tàu bị nạn này đều là tàu vỏ gỗ và có đội tuổi tàu dưới 10 năm.
Vụ đắm tàu Trường Hải 06 hồi đầu năm 2011 đã cướp sinh mạng của 12 du khách nước ngoài. Liên tiếp các năm sau đó, nhiều vụ hỏa hoạn, chìm tàu xảy ra trên vịnh Hạ Long, làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh du lịch của vùng đất có di sản, kỳ quan thiên nhiên thế giới này.
Sau sự kiện này tàu Trường Hải 06, tỉnh Quảng Ninh đã chấn chỉnh lại hoạt động kinh doanh vận tải khách của đội tàu du lịch trên vịnh Hạ Long theo hướng lấy độ an toàn của du khách làm trọng tâm. Trên vịnh Hạ Long hiện có 533 con tàu du lịch, trong đó tàu vỏ gỗ chiếm tới 81%.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Lê Quang Tùng cho biết tỉnh Quảng Ninh đã có chủ trương đóng mới thay thế tàu vỏ gỗ bằng tàu vỏ thép. Tuy nhiên, việc giảm tàu vỏ gỗ, hay đóng mới tàu vỏ thép thay thế tàu vỏ gỗ trên vịnh Hạ Long không dễ dàng vì liên quan đến lợi ích của các doanh nghiệp.
Theo quy định của tuổi tàu hiện nay, đến năm 2020, Quảng Ninh cũng chỉ giảm được 100 tàu vỏ gỗ. Khi đó, trên vịnh Hạ Long vẫn còn khoảng 400 con tàu vỏ gỗ và phải đến năm 2030, Quảng Ninh mới xóa được tàu du lịch vỏ gỗ.
Ông Vũ Văn Dương, Phó Giám đốc Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy tỉnh Quảng Ninh, cho biết đa số các vụ cháy tàu vỏ gỗ trên vịnh Hạ Long đều có nguyên nhân chập cháy điện, sử dụng khí gas không an toàn... Do hệ thống đường dây dẫn điện tàu vỏ gỗ rất khó kiểm tra, giám sát nên các vụ cháy xảy ra âm ỷ từ bên trong, đến khi bùng phát ra ngoài trở thành đám cháy lớn khó có thể cứu chữa, dập tắt cháy được. Ngọn lửa chỉ kéo dài từ 40-60 phút là có thể thiêu rụi hoàn toàn một con tàu.
Ông Dương phân tích: tàu vỏ gỗ có 2 lớp bằng gỗ, đều là nhóm gỗ dễ cháy, ở giữa có lớp cách âm, cách nhiệt được làm bằng vật liệu dễ bắt lửa nên nguy cơ xảy ra cháy đối với tàu vỏ gỗ rất cao. Trong hầu hết các vụ tàu vỏ gỗ cháy, công tác cứu hỏa gặp nhiều khó khăn và cơ bản tàu bị cháy rụi hoàn toàn.
Cơ quan cảnh sát Phòng cháy chữa cháy đã tham mưu với tỉnh yêu cầu các tàu du lịch phải lắp đặt hệ thống báo và dập lửa tự động. Tuy nhiên, đa số các tàu vỏ gỗ được đóng từ nhiều năm trước, các doanh nghiệp viện lý do khó cải tạo, lắp đặt thêm hệ thống này nên nhiều doanh nghiệp không thực hiện.
Mới đây nhất, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Quyết định 4088 về việc nâng cao chất lượng quản lý đội tàu du lịch trên vịnh. Theo đó, tỉnh Quảng Ninh quy định thời gian hoạt động của tàu vỏ gỗ không quá 15 năm và tàu vỏ thép hoạt động không quá 25 năm trên vịnh Hạ Long. Ngoài thời gian trên, các tàu này vẫn được khai thác ở các vùng nước khác, ngoại trừ trên vịnh Hạ Long.
Quyết định này vấp phải sự phản đối của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải khách trên vịnh Hạ Long và của Bộ Tư pháp vì không đúng với Nghị định 111/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tuổi tàu vỏ gỗ là không quá 25 năm, tàu vỏ sắt là không quá 35 năm.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Lê Quang Tùng cho biết Quảng Ninh hạ thấp tuổi tàu là nhằm hướng tới đảm bảo tuyệt đối tính mạng của khách du lịch khi tham quan trên vịnh Hạ Long. Do các tàu du lịch hoạt động trên vịnh Hạ Long trong môi trường khá khắc nghiệt, sóng to, biển mặn nên các tàu vỏ gỗ sẽ bị xuống cấp theo thời gian. Vì mục tiêu an toàn tuyệt đối cho khách du lịch, nên tỉnh chỉ giới hạn tuổi tàu 15 năm hoạt động trên vịnh Hạ Long.
Sau thời gian trên, các tàu này vẫn được phép hoạt động trên các tuyến, luồng đường thủy khác trên phạm vi của tỉnh, cũng như của cả nước, trừ các tuyến, luồng trên vịnh Hạ Long. Tỉnh đã giải trình sự việc trên với các cơ quan chức năng của Trung ương.
Hai mục tiêu cao nhất của Quảng Ninh đang thực hiện là xóa bỏ tàu vỏ gỗ và xóa bỏ mô hình tàu du lịch nghỉ đêm trên vịnh. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu này, Quảng Ninh cần có lộ trình và thời gian để các doanh nghiệp có thể dần chuyển đổi./.
