Dự án Nhà máy xử lý nước trên đảo Quan Lạn-Minh Châu cơ bản hoàn thành nhưng chưa thể vận hành do vướng mặt bằng. (Ảnh: TTXVN phát) Đã 5 năm nay, nhân dân 2 xã đảo Quan Lạn, Minh Châu (huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh) liên tục kiến nghị được cấp nước sạch phục vụ sinh hoạt và phát triển kinh tế.
Trong khi đó, nhà đầu tư dự án cấp nước sạch thì lại kêu gọi cấp chính quyền địa phương tháo gỡ khó khăn, sớm hoàn thiện thủ tục giao đất để có thể hoàn thiện dự án, vận hành cấp nước sạch.
Thêm một mùa du lịch hè đã đến, nguy cơ thiếu nước sinh hoạt phục vụ nhân dân, khách du lịch trên đảo Quan Lạn-Minh Châu ngày càng hiện hữu. Mặc dù, một dự án cung cấp nước sạch đã cơ bản hoàn thành từ hồ thủy lợi, nhà máy cấp nước cho đến hệ thống dẫn nước tới các hộ tiêu dùng vẫn chưa thể vận hành.
Dân đảo khát nước…
Nước sinh hoạt đối với các xã đảo luôn là vấn đề được chính quyền các địa phương của tỉnh Quảng Ninh quan tâm hàng đầu. Để giải quyết bài toán thiếu nước sinh hoạt ở 2 xã đảo Quan Lạn và Minh Châu, từ năm 2014 huyện Vân Đồn đã xây dựng, cải tạo hồ chứa nước Lòng Dinh (thuộc địa bàn xã Quan Lạn), tổng mức đầu tư 109 tỷ đồng, dung tích thiết kế khoảng 1 triệu m3.
Đến năm 2017, hồ chứa nước Lòng Dinh đã hoàn thành và hệ thống đường ống chính qua biển và tuyến ống phân phối đến các khu dân cư cũng đã thi công xong.
Sau khi được tạm giao đất, đến năm 2022, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng du lịch và Thương mại Thẩm Gia (Công ty Thẩm Gia) đã cơ bản hoàn thành xây dựng Nhà máy xử lý nước sạch từ hồ Lòng Dinh. Song đến nay, nhà máy chưa thể hoàn thiện, vận hành vì chưa được bàn giao đất do vướng thủ tục hành chính.
Không có nước sạch, người dân hai xã đảo Quan Lạn, Minh Châu gặp khó trong sinh hoạt và kinh doanh dịch vụ du lịch. Vào các đợt nắng nóng hàng năm (khoảng tháng 7 và 8), người dân thường phải mua nước sạch giá cao.
Ông Nguyễn Ngọc Minh, xã Quan Lạn cho hay mùa du lịch hè 2023 đã đến, nhưng người dân trên đảo vẫn chưa có nước sạch để sinh hoạt, kinh doanh. Nguồn nước sinh hoạt hàng ngày vẫn chủ yếu là nước giếng, nước mưa, còn nước sạch để nấu ăn, kinh doanh dịch vụ du lịch thì phải mua với giá cao.
Thường vào mùa khô, gia đình ông Minh phải mua nước sạch với giá 100.000 đồng/m3.
[Lâm Đồng: Nhiều công trình cấp nước sạch nông thôn không hoạt động]
Dự án Khu du lịch sinh thái cao cấp 5 sao quốc tế mang tên Angsana Quan Lạn Hạ Long bay Hotel & Resort của Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải (thuộc Tổng Công ty Viglacera, Bộ Xây dựng) được đầu tư xây dựng tại thôn Sơn Hào, xã Quan Lạn đang trong giai đoạn hoàn thiện, dự kiến sẽ vận hành thử vào tháng 6 tới đây. Tuy nhiên, nước sạch đang là bài toán làm đau đầu chủ đầu tư.
Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải Tạ Quang Trung chia sẻ dự án du lịch sinh thái cao cấp Angsana sắp đưa vào vận hành mà chưa có nguồn nước sạch đang gây ra những khó khăn cho chủ đầu tư. Toàn bộ dự án của công ty trông chờ vào dự án cấp nước sạch của Nhà máy xử lý nước trên đảo Quan Lạn.
Theo quy trình, sau khi mua nước sạch từ nhà máy xử lý nước, phía Công ty cổ phần Viglacera phải lọc sạch thêm lần nữa rồi lấy mẫu đưa lên Bộ Y tế kiểm tra, chứng nhận đủ điều kiện mới được vận hành. Tuy nhiên, đến nay, đến nước mẫu chưa có nên chủ đầu tư Khu du lịch sinh thái cao cấp Angsana đã nhiều lần kiến nghị với các ngành, các cấp của tỉnh Quảng Ninh tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn.
… Nước chờ thủ tục
Nhà máy xử lý nước từ hồ Lòng Dinh do Công ty Thẩm Gia được chính quyền địa phương phê duyệt nằm trên vị trí đất là mỏ cát Vân Hải thuộc quyền quản lý, khai thác của Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải.
Dự án Nhà máy xử lý nước trên đảo Quan Lạn-Minh Châu cơ bản hoàn thành nhưng chưa thể vận hành do vướng mặt bằng. (Ảnh: TTXVN phát) Do phê duyệt dự án nhà máy xử lý nước chồng lên đất của đơn vị khác chưa được thu hồi nên việc bố trí, bàn giao mặt bằng thi công nhà máy bị chậm tiến độ 3 năm.
Để gỡ khó cho dự án, chính quyền địa phương đã tạm bàn giao đất chưa được thu hồi cho Công ty Thẩm Gia thi công xây dựng nhà máy xử lý nước trong lúc chờ hoàn thiện thủ tục đóng cửa mỏ (khai thác cát), thu hồi đất của Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải.
Giám đốc Công ty Thẩm Gia, ông Thẩm Hồng Sơn cho hay sau khi được tạm giao đất, công ty đã đầu tư hơn 50 tỷ đồng để triển khai xây dựng nhà máy cấp nước sạch và hệ thống dẫn nước tới các hộ dân, đến nay cơ bản hoàn thành. Nếu chính quyền địa phương giao đất chính thức cho dự án thì chỉ sau không quá 2 tháng, nhà máy sẽ vận hành cấp nước cho toàn bộ cho nhân dân.
Ông Sơn cho biết, dự án cấp nước sạch trên đảo Quan Lạn-Minh Châu được triển khai đến 5 năm nay chưa hoàn thành là do vướng thủ tục đóng cửa mỏ để thu hồi mặt bằng và bàn giao đất cho doanh nghiệp.
Hiện nay, chính quyền địa phương vẫn loay hoay, hoặc chưa có quyết tâm tìm hướng giải quyết dứt điểm cho dự án nên khiến doanh nghiệp đầu tư gặp khó khăn, người dân thì thiếu nước, nhất là vào mùa nắng nóng, du lịch cao điểm.
Trong khi đó, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải Tạ Quang Trung cho hay, cách đây 2 năm, công ty đã hoàn nguyên xong, hoàn thành tất cả các văn bản, thủ tục đóng cửa mỏ khai thác cát; các ban, ngành, Tổng cục Khoáng sản đã kiểm tra, có biên bản đầy đủ.
Tuy nhiên, vướng mắc ở đây là tiền cấp quyền khai thác (thuế tài nguyên) có sự chênh lệch giữa của tỉnh Quảng Ninh và Bộ Tài chính nên đơn vị chưa thể bàn giao đất.
“Công ty mong muốn các cấp chính quyền tháo gỡ khó khăn này. Chỉ cần các cơ quan quản lý nhà nước thống nhất tiền cấp quyền khai thác như thế nào, công ty sẽ chấp hành thực hiện nghĩa vụ tài chính như thế. Việc đơn giản như vậy nhưng đã 2 năm qua vụ việc chưa được giải quyết” - ông Tạ Quang Trung phàn nàn.
Không giải quyết dứt điểm được vấn đề trên, phía Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải không những gặp khó về nguồn cấp nước sạch cho dự án du lịch sinh thái đẳng cấp quốc tế 5 sao mà còn phải chi trả tiền thuê đất cho phần đất dù chưa được bàn giao nhưng thực tế không còn quản lý, khai thác nữa trong bối cảnh nền kinh tế suy giảm.
Giám đốc Công ty Thẩm Gia Thẩm Hồng Sơn cho rằng vụ việc giải quyết việc chênh lệch đơn giá cấp quyền khai thác khá đơn giản, hoặc là tỉnh Quảng Ninh tính lại theo đơn giá Bộ Tài chính; hoặc phía Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải và tỉnh Quảng Ninh đồng thuận với đơn giá của tỉnh để có văn bản trình Bộ Tài chính xem xét giải quyết dứt điểm.
Ông Sơn chia sẻ do nhu cầu bức thiết của nhân dân, yêu cầu của chính quyền địa phương, phía công ty đã chủ động bỏ vốn đầu tư thực hiện dự án xây dựng nhà máy xử lý nước đang bị gặp khó không chỉ là thủ tục mà còn bị thiệt thòi vì không được hưởng các chính sách hỗ trợ dự án nước sạch ở các xã đảo của nhà nước, không được tiếp cận nguồn vốn ngân hàng bởi tính pháp lý của dự án.
Đừng để tháo gỡ vẫn chỉ là… đề nghị
Mới đây, Ủy ban Nhân dân huyện Vân Đồn đã có cuộc họp để tháo gỡ khó khăn cho dự án cấp nước sạch ở 2 xã đảo Quan Lạn, Minh Châu với sự có mặt của các bên liên quan.
Tại cuộc họp, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban quản lý Khu kinh tế Vân Đồn, Ủy ban Nhân dân huyện Vân Đồn và các đơn vị đã thống nhất đề nghị Ủy ban Nhân dân huyện Vân Đồn trực tiếp phối hợp cùng các sở liên quan báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh chỉ đạo ban hành đơn giá tạm tính thu tiền cấp quyền khai thác nước để Công ty Thẩm Gia đưa hệ thống cấp nước đưa vào vận hành kể cả chưa được giao đất thực hiện dự án để cung cấp cho nhân dân và khách du lịch trên địa bàn các xã Minh Châu, Quan Lạn.
Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh đề nghị Công ty cổ phần Viglacera Vân Hải phối hợp với các đơn vị báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường quyết định đóng cửa mỏ để Ủy ban Nhân dân tỉnh thu hồi đất thực hiện dự án đầu tư Nhà máy cấp nước và hệ thống phân phối nước sạch phục vụ nhân dân và khách du lịch tại đảo Minh Châu, Quan Lạn phục vụ nhu cầu nhân dân và khách du lịch tại đảo Minh Châu-Quan Lạn./.
