Để đáp lại những đề nghị mới đây của Hiệp hội Thép Việt Nam về việc điều chỉnhDự án đầu tư Nhà máy thép Guang Lian-Dung Quất theo hướng nâng công suất từ 5triệu tấn/năm lên 7 triệu tấn/năm, tăng vốn đăng ký từ hơn 3 tỷ USD lên 4,5 tỷUSD, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi với tư cách là cơ quan trực tiếp quản lý,hỗ trợ triển khai dự án, đã gửi công văn đến Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng TrungHải để giải trình bổ sung việc điều chỉnh Dự án Nhà máy thép Guang Lian-DungQuất, đồng thời khẳng định sự ủng hộ của tỉnh đối với dự án này.
Lý do tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục ủng hộ dự án Nhà máy thép Guang Lian-Dung Quất,trước hết là sự quyết tâm và kiên trì của nhà đầu tư là Công ty trách nhiệm hữuhạn Guang Lian Steel (Việt Nam).
Từ khi Chính phủ thành lập Khu công nghiệp Dung Quất (nay là Khu kinh tế DungQuất), tỉnh Quảng Ngãi xem dự án luyện cán thép là một trong những dự án trọngtâm cần tập trung thu hút.
Trong văn bản gửi Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãigiải trình rằng vào cuối những năm 1990, JICA (thực chất là các chuyên gia củaTập đoàn thép Nippon Steel) đã tập trung nghiên cứu 2 địa điểm là DungQuất (Quảng Ngãi) và Vũng Áng (Hà Tĩnh) cho dự án tổ hợp luyện cán thépđầu tiên của Việt Nam. Tuy nhiên, với nhiều lý do khác nhau, dự án nàyđã không thành hiện thực.
Cuối năm 2004, được sự giúp đỡ và phối hợpcủa Cục Đầu tư nước ngoài, Vụ Quản lý Khu công nghiệp, Vụ Kinh tế Côngnghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Vụ Cơ khí, Luyện kim và Hóa chất (naylà Vụ Công nghiệp nặng-Bộ Công Thương), Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi vàBan quản lý Khu kinh tế Dung Quất đã tiếp cận với Tập đoàn E-United và Côngty trách nhiệm hữu hạn Tycoons (được xem là nhà sản xuất hàng đầu Đông NamÁ về ốc vít) để kêu gọi đầu tư dự án nhà máy thép nhưng chỉ có Tycoons đồngý nghiên cứu.
Cuối năm 2006, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp chứng nhận đầu tư cho dự án nàyvới tổng vốn đăng ký 1,056 tỷ USD, công suất 5 triệu tấn/năm. Tuy nhiên,do hạn chế về khả năng huy động vốn lại thiếu kinh nghiệm về xây dựng nhà máythép nên Tycoons đã mời Tập đoàn E-United, tập đoàn thép lớn thứ haicủa Đài Loan (sau China Steel) tham gia với tỷ lệ góp vốn lên đến 90%,còn Tycoons tham gia 10% và sẽ bao tiêu nguồn sản phẩm của Nhà máy thépGuang Lian (khoảng 500 ngàn tấn/năm cung cấp cho các nhà máy ốc vít củaTycoons).
Kể từ khi có sự tham gia của E- United, Dự án thép Dung Quất được đổi tên là Dựán nhà máy thép Guang Lian-Dung Quất và nhà đầu tư đã có nhiều nỗ lực trong việctriển khai dự án.
Do việc tác động của cuộc khủng hoảng toàn cầu, việc triển khai dự án bị chữnglại 2 năm. Kể từ tháng 3/2010, sau nhiều nỗ lực chuẩn bị thủ tục và thu xếp vốn,Dự án thép Guang Lian được triển khai trở lại.
Đến nay, nhà đầu tư đã triển khai một số bước như hoàn thành cơ bản cácthủ tục đầu tư, bao gồm thiết kế cơ sở nhà máy công suất 7 triệu tấn đãđược Bộ Công Thương góp ý thông qua; thiết kế cơ sở Cảng chuyên dùngđược Bộ Giao thông Vận tải góp ý thông qua, được phê duyệt Báo cáo đánhgiá tác động môi trường nhà máy và khu cảng chuyên dùng; hoàn thànhthiết kế các khu phụ trợ (4 khu ký túc xá, khu nhà hành chính), đàmphán cấp điện (EVN xây dựng các trạm biến áp), cấp nước; hoàn thànhviệc thương thảo vay vốn và được nhà tài trợ phát hành Ý định thư, dựkiến tháng 11/2010 ký hợp đồng vay vốn...
Hiện nay, tại công trường, Công ty Thép Guang Lian đã hoàn thành các hạngmục như san nền phần lớn diện tích giai đoạn 1 (khoảng 300ha), đóng cọcđến 20/7/2010 được 1.120 cọc, hoàn thành xây dựng cư xá A và B với 18.214m2 sàn,đã khởi công cư xá C và D ngày 24/6.
Dự kiến giữa tháng 9 thi công cảng, tháng 10 sẽ tiến hành thi công lòcao (hạng mục chính của nhà máy thép), giữa tháng 11 thi công cácxưởng: thiêu kết, xưởng nguyên liệu, hệ thống điện, hệ thống nước.
Tính đến tháng 6/2010, tổng vốn thực hiện của dự án là 38,5 triệu USD,bao gồm chi phí san nền 300ha, chi phí xây dựng 2 khu cư xá, chi phí chuẩn bịđầu tư, chi phí hành chính, đóng cọc...
Dự kiến đến cuối năm 2010, tổng vốn thực hiện đạt khoảng 58 triệuUSD.
Về việc Công ty thép Guang Lian nâng công suất từ 5 triệu lên 7 triệutấn/năm, trên cơ sở ý kiến giải trình của nhà đầu tư, ý kiến góp ýthiết kế cơ sở của Bộ Công Thương và ý kiến tham khảo của một sốchuyên gia ngành thép, kể cả chuyên gia của các tập đoàn thép có têntuổi như Posco, JFE... thì việc nâng quy mô công suất nhà máy lên 7 triệutấn/năm, dựa trên việc tăng dung tích lò cao, là quy mô trung bình củathế giới hiện nay, bảo đảm tính cạnh tranh về hiệu quả dự án, giảmtiêu hao năng lượng. Còn việc tăng vốn đầu tư thực chất là yếu tố mangtính tích cực, góp phần nâng cao tính hiện đại của thiết bị.
Riêng về ý kiến của Hiệp hội Thép Việt Nam, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãicho rằng đến nay, ngoài Nhà máy gang thép Thái Nguyên sản xuất từ quặng,còn lại các nhà máy thép khác đều nhập phôi hoặc thép phế. Như vậy, ViệtNam đến nay vẫn chưa có ngành thép sản xuất từ khâu luyện quặng đến sảnxuất thép kỹ thuật. Qua khảo sát tình hình triển khai các dự án thép tạiViệt Nam cho thấy, Dự án thép Guang Lian- Dung Quất là dự án duy nhất ởViệt Nam đạt được tiến độ như hiện nay. Điều đó nói lên quyết tâm của nhàđầu tư cũng như thể hiện rằng việc triển khai dự án thép liên hợp quy mô lớntrong điều kiện ở Việt Nam là không đơn giản.
Giải trình về thị trường tiêu thụ, tỉnh Quảng Ngãi cho biết bản thân các Nhàmáy của Tập đoàn E-United tại Đài Loan đều xuất sản phẩm (thép mạmàu, mạ kẽm) cho các thị trường châu Âu và Mỹ... Vì vậy, cách cộngcông suất tất cả các dự án đang trong thời kỳ đăng ký đầu tư (kể cảnhững dự án chưa rõ tính khả thi) để đưa ra cảnh báo về việc trongtương lai, ngành thép Việt Nam sẽ thừa là thiếu tính thuyết phục vàkhông phù hợp với quy luật phát triển của ngành thép thế giới.
Bên cạnh đó, trong nhiều năm nữa, thị trường trong nước đối với loại thép dùngcho ngành cơ khí chế tạo máy, đóng tàu, ôtô... vẫn ở mức thấp và vì vậy, các sảnphẩm của Guang Lian, Formosa... sẽ vẫn phải xuất khẩu là chủ yếu.
Ông Lê Quang Thích - Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi khẳng địnhrằng thời gian qua tỉnh Quảng Ngãi và ban quản lý Khu kinh tế Dung Quất đã tậptrung cho việc hỗ trợ triển khai dự án.
Bên cạnh đó, Dự án thép Guang Lian đã nhận được sự hỗ trợ tích cực của Bộ CôngThương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông Vậntải, Văn phòng Chính phủ và các bộ ngành khác.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tin tưởng rằng Dự án Nhà máy Thép GuangLian-Dung Quất sẽ triển khai thành công và trở thành dự án thép liên hợpquy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam đi vào hoạt động.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi vẫn tiếp tục đề nghị Chính phủ xem xét, sớm đồngý chủ trương cho phép điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư Dự án Nhà máy thép GuangLian-Dung Quất theo hướng nâng công suất từ 5 triệu tấn/năm lên 7 triệu tấn/năm,tăng vốn đăng ký từ hơn 3 tỷ USD lên 4,5 tỷ USD./.
Lý do tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục ủng hộ dự án Nhà máy thép Guang Lian-Dung Quất,trước hết là sự quyết tâm và kiên trì của nhà đầu tư là Công ty trách nhiệm hữuhạn Guang Lian Steel (Việt Nam).
Từ khi Chính phủ thành lập Khu công nghiệp Dung Quất (nay là Khu kinh tế DungQuất), tỉnh Quảng Ngãi xem dự án luyện cán thép là một trong những dự án trọngtâm cần tập trung thu hút.
Trong văn bản gửi Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãigiải trình rằng vào cuối những năm 1990, JICA (thực chất là các chuyên gia củaTập đoàn thép Nippon Steel) đã tập trung nghiên cứu 2 địa điểm là DungQuất (Quảng Ngãi) và Vũng Áng (Hà Tĩnh) cho dự án tổ hợp luyện cán thépđầu tiên của Việt Nam. Tuy nhiên, với nhiều lý do khác nhau, dự án nàyđã không thành hiện thực.
Cuối năm 2004, được sự giúp đỡ và phối hợpcủa Cục Đầu tư nước ngoài, Vụ Quản lý Khu công nghiệp, Vụ Kinh tế Côngnghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Vụ Cơ khí, Luyện kim và Hóa chất (naylà Vụ Công nghiệp nặng-Bộ Công Thương), Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi vàBan quản lý Khu kinh tế Dung Quất đã tiếp cận với Tập đoàn E-United và Côngty trách nhiệm hữu hạn Tycoons (được xem là nhà sản xuất hàng đầu Đông NamÁ về ốc vít) để kêu gọi đầu tư dự án nhà máy thép nhưng chỉ có Tycoons đồngý nghiên cứu.
Cuối năm 2006, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp chứng nhận đầu tư cho dự án nàyvới tổng vốn đăng ký 1,056 tỷ USD, công suất 5 triệu tấn/năm. Tuy nhiên,do hạn chế về khả năng huy động vốn lại thiếu kinh nghiệm về xây dựng nhà máythép nên Tycoons đã mời Tập đoàn E-United, tập đoàn thép lớn thứ haicủa Đài Loan (sau China Steel) tham gia với tỷ lệ góp vốn lên đến 90%,còn Tycoons tham gia 10% và sẽ bao tiêu nguồn sản phẩm của Nhà máy thépGuang Lian (khoảng 500 ngàn tấn/năm cung cấp cho các nhà máy ốc vít củaTycoons).
Kể từ khi có sự tham gia của E- United, Dự án thép Dung Quất được đổi tên là Dựán nhà máy thép Guang Lian-Dung Quất và nhà đầu tư đã có nhiều nỗ lực trong việctriển khai dự án.
Do việc tác động của cuộc khủng hoảng toàn cầu, việc triển khai dự án bị chữnglại 2 năm. Kể từ tháng 3/2010, sau nhiều nỗ lực chuẩn bị thủ tục và thu xếp vốn,Dự án thép Guang Lian được triển khai trở lại.
Đến nay, nhà đầu tư đã triển khai một số bước như hoàn thành cơ bản cácthủ tục đầu tư, bao gồm thiết kế cơ sở nhà máy công suất 7 triệu tấn đãđược Bộ Công Thương góp ý thông qua; thiết kế cơ sở Cảng chuyên dùngđược Bộ Giao thông Vận tải góp ý thông qua, được phê duyệt Báo cáo đánhgiá tác động môi trường nhà máy và khu cảng chuyên dùng; hoàn thànhthiết kế các khu phụ trợ (4 khu ký túc xá, khu nhà hành chính), đàmphán cấp điện (EVN xây dựng các trạm biến áp), cấp nước; hoàn thànhviệc thương thảo vay vốn và được nhà tài trợ phát hành Ý định thư, dựkiến tháng 11/2010 ký hợp đồng vay vốn...
Hiện nay, tại công trường, Công ty Thép Guang Lian đã hoàn thành các hạngmục như san nền phần lớn diện tích giai đoạn 1 (khoảng 300ha), đóng cọcđến 20/7/2010 được 1.120 cọc, hoàn thành xây dựng cư xá A và B với 18.214m2 sàn,đã khởi công cư xá C và D ngày 24/6.
Dự kiến giữa tháng 9 thi công cảng, tháng 10 sẽ tiến hành thi công lòcao (hạng mục chính của nhà máy thép), giữa tháng 11 thi công cácxưởng: thiêu kết, xưởng nguyên liệu, hệ thống điện, hệ thống nước.
Tính đến tháng 6/2010, tổng vốn thực hiện của dự án là 38,5 triệu USD,bao gồm chi phí san nền 300ha, chi phí xây dựng 2 khu cư xá, chi phí chuẩn bịđầu tư, chi phí hành chính, đóng cọc...
Dự kiến đến cuối năm 2010, tổng vốn thực hiện đạt khoảng 58 triệuUSD.
Về việc Công ty thép Guang Lian nâng công suất từ 5 triệu lên 7 triệutấn/năm, trên cơ sở ý kiến giải trình của nhà đầu tư, ý kiến góp ýthiết kế cơ sở của Bộ Công Thương và ý kiến tham khảo của một sốchuyên gia ngành thép, kể cả chuyên gia của các tập đoàn thép có têntuổi như Posco, JFE... thì việc nâng quy mô công suất nhà máy lên 7 triệutấn/năm, dựa trên việc tăng dung tích lò cao, là quy mô trung bình củathế giới hiện nay, bảo đảm tính cạnh tranh về hiệu quả dự án, giảmtiêu hao năng lượng. Còn việc tăng vốn đầu tư thực chất là yếu tố mangtính tích cực, góp phần nâng cao tính hiện đại của thiết bị.
Riêng về ý kiến của Hiệp hội Thép Việt Nam, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãicho rằng đến nay, ngoài Nhà máy gang thép Thái Nguyên sản xuất từ quặng,còn lại các nhà máy thép khác đều nhập phôi hoặc thép phế. Như vậy, ViệtNam đến nay vẫn chưa có ngành thép sản xuất từ khâu luyện quặng đến sảnxuất thép kỹ thuật. Qua khảo sát tình hình triển khai các dự án thép tạiViệt Nam cho thấy, Dự án thép Guang Lian- Dung Quất là dự án duy nhất ởViệt Nam đạt được tiến độ như hiện nay. Điều đó nói lên quyết tâm của nhàđầu tư cũng như thể hiện rằng việc triển khai dự án thép liên hợp quy mô lớntrong điều kiện ở Việt Nam là không đơn giản.
Giải trình về thị trường tiêu thụ, tỉnh Quảng Ngãi cho biết bản thân các Nhàmáy của Tập đoàn E-United tại Đài Loan đều xuất sản phẩm (thép mạmàu, mạ kẽm) cho các thị trường châu Âu và Mỹ... Vì vậy, cách cộngcông suất tất cả các dự án đang trong thời kỳ đăng ký đầu tư (kể cảnhững dự án chưa rõ tính khả thi) để đưa ra cảnh báo về việc trongtương lai, ngành thép Việt Nam sẽ thừa là thiếu tính thuyết phục vàkhông phù hợp với quy luật phát triển của ngành thép thế giới.
Bên cạnh đó, trong nhiều năm nữa, thị trường trong nước đối với loại thép dùngcho ngành cơ khí chế tạo máy, đóng tàu, ôtô... vẫn ở mức thấp và vì vậy, các sảnphẩm của Guang Lian, Formosa... sẽ vẫn phải xuất khẩu là chủ yếu.
Ông Lê Quang Thích - Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi khẳng địnhrằng thời gian qua tỉnh Quảng Ngãi và ban quản lý Khu kinh tế Dung Quất đã tậptrung cho việc hỗ trợ triển khai dự án.
Bên cạnh đó, Dự án thép Guang Lian đã nhận được sự hỗ trợ tích cực của Bộ CôngThương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông Vậntải, Văn phòng Chính phủ và các bộ ngành khác.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tin tưởng rằng Dự án Nhà máy Thép GuangLian-Dung Quất sẽ triển khai thành công và trở thành dự án thép liên hợpquy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam đi vào hoạt động.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi vẫn tiếp tục đề nghị Chính phủ xem xét, sớm đồngý chủ trương cho phép điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư Dự án Nhà máy thép GuangLian-Dung Quất theo hướng nâng công suất từ 5 triệu tấn/năm lên 7 triệu tấn/năm,tăng vốn đăng ký từ hơn 3 tỷ USD lên 4,5 tỷ USD./.
Nguyễn Đăng Lâm (TTXVN/Vietnam+)