Theo Reuters, ngày 24/5, Giám đốc điều hành Rosatom Alexey Likhachev đã thảo luận vấn đề an ninh tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia của Ukraine với người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi tại một cuộc họp ở Bắc Kinh.
Ngày 22/5, phía nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia cho biết do đường dây cao thế 750 kV Dneprovskaya ngừng hoạt động, nhà máy điện bị mất nguồn điện bên ngoài, do đó phải sử dụng nguồn điện phụ từ các máy phát điện diesel.
Trước đó, ngày 6/5, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo tình hình xung quanh nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, hiện do Nga kiểm soát, đã trở nên "nguy hiểm," đồng thời kêu gọi các biện pháp để đảm bảo cho cơ sở này hoạt động an toàn.
Ông Grossi đưa ra cảnh báo trên xuất phát từ điều mà ông nói là các cuộc sơ tán đang được tiến hành ở thị trấn Enerhodar gần đó, theo lệnh của thống đốc địa phương do Nga bổ nhiệm.
Trên trang mạng của IAEA, ông Grossi nêu rõ: "Tình hình chung ở khu vực gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ngày càng trở nên khó lường và tiềm ẩn nguy hiểm. Tôi vô cùng lo ngại về những rủi ro an ninh và an toàn hạt nhân thực sự mà nhà máy này đang phải đối mặt. Chúng ta phải hành động ngay để ngăn chặn nguy cơ xảy ra tai nạn hạt nhân nghiêm trọng và những hậu quả liên quan của nó đối với người dân và môi trường."
Cuối tháng Ba vừa qua, ông Grossi cũng 3 thanh sát viên IAEA đã tới thị sát nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia.
Khi đó, ông bày tỏ lo ngại rằng các hoạt động quân sự tại khu vực này đang gia tăng, do vậy cần thực hiện mọi biện pháp ngăn các cuộc tấn công vào nhà máy.
[IAEA cảnh báo hoạt động quân sự gần nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia]
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia nằm ở bờ nam sông Dnieper, nơi Nga kiểm soát từ những ngày đầu xung đột tại Ukraine.
Hiện IAEA đang nỗ lực thúc đẩy các giải pháp để bảo vệ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và ngăn ngừa nguy cơ rò rỉ hạt nhân.
Tháng 9/2022, phái đoàn IAEA do ông Grossi dẫn đầu đến thị sát nhà máy điện hạt nhân này. Một số nhân viên của IAEA đã ở lại nhà máy này với tư cách là quan sát viên.
Cơ quan này sau đó công bố một báo cáo kêu gọi thiết lập một khu vực an ninh xung quanh nhà máy này để ngăn ngừa các rủi ro về hạt nhân bắt nguồn từ xung đột.
Trong vài tháng qua, Tổng Giám đốc IAEA đã tiến hành tham vấn với cả chính quyền Kiev và Moskva nhằm thiết lập một khu vực bảo vệ xung quanh nhà máy, nhưng các cuộc đàm phán dường như rơi vào đình trệ.
Tổng giám đốc Grossi nhiều lần cảnh báo giao tranh trực diện hoặc sự cố an toàn có thể gây ra thảm họa./.