Phát biểu tại một sự kiện do Hiệp hội Thương mại Quốc tế Washington tổ chức ở Washington mới đây, ông Marvin Hildebrand, một quan chức ngoại giao của Canada đã kêu gọi Mỹ giúp ngăn chặn nguy cơ hỗn loạn trong hệ thống thương mại toàn cầu, khi cơ quan phúc thẩm của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đang bị tê liệt.
Tại hội nghị trên, các chuyên gia đã thảo luận về những hậu quả khi Cơ quan phúc thẩm của WTO, cơ chế mạnh nhất để giải quyết các tranh chấp thương mại trên quy mô toàn cầu, dự kiến sẽ ngừng hoạt động vào tháng 12/2019.
Trong khi đó, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump kiên quyết từ chối thảo luận về các giải pháp.
Theo các nhà quan sát, Washington muốn để cho hệ thống của WTO bị phá vỡ trước khi tiến hành các cuộc đàm phán về đổi mới WTO.
Ông Marvin Hildebrand, người phụ trách vấn đề thương mại của Đại sứ quán Canada tại Mỹ, nói Canada “thông cảm” với những chỉ trích của Mỹ về những thất bại của hệ thống WTO. Nhưng Canada cũng kêu gọi phía Mỹ tham gia nhiều hơn vào việc cải cách WTO và nêu ra cụ thể hơn những mối quan tâm của họ cùng tầm nhìn tương lai về tổ chức này.
Washington đã ngăn cản việc bổ nhiệm thẩm phán mới cho Cơ quan phúc thẩm WTO. Đến cuối tháng 9/2018, số thẩm phán tại Cơ quan phúc thẩm WTO đã giảm từ 7 xuống còn 3 - mức tối thiểu để có thể mở phiên tòa xét xử. Và 2 trong số 3 thẩm phán này sẽ nghỉ hưu vào tháng 12/2019.
Những bất ổn xung việc cơ quan trên bị giải thể sẽ ảnh hưởng tới mọi quốc gia đang có những khiếu nại tại WTO, bao gồm cả Canada.
Hiện Canada đang tự bảo vệ mình trước những khiếu nại về kiểm soát doanh số bán rượu vang và các khoản trợ cấp cho nhà sản xuất máy bay Bombardier trong một vụ kiện liên quan đến thuế gỗ với Mỹ.
[Hội nghị Ngoại trưởng G20: Trung Quốc hối thúc cải cách WTO và IMF]
Một số chuyên gia tại hội nghị cho biết hiệu ứng lan tỏa từ sự giải thể của cơ quan trên có thể vượt ra ngoài các vụ kiện hiện nay và thay đổi hành vi thương mại của các quốc gia.
Thậm chí, có người bày tỏ lo ngại giai đoạn sắp tới có thể rất hỗn loạn vì khi không có cơ chế kiểm soát, mỗi nước đều có thể tự đưa ra những mức thuế quan riêng và rồi đáp trả lẫn nhau vì chúng./.