Đại diện cơ quan quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp vận tải đều mong muốn Chính phủ sẽ có những ưu đãi, chính sách khuyến khích cụ thể, rõ ràng cho cả doanh nghiệp và người dùng xe điện để thúc đẩy chuyển đổi và tăng số lượng xe bán ra, từ đó giảm giá bán xe điện và giúp giảm cước taxi điện cũng như rút ngắn thời gian hoàn vốn của doanh nghiệp.
Đầu tư cao nhưng về lâu dài sẽ có lợi
Tại buổi tọa đàm với chủ đề “Xu hướng sử dụng xe điện kinh doanh taxi tại Việt Nam" do Báo Giao thông tổ chức vào sáng 24/5, ông Nguyễn Hoàng Anh, Phó phòng Quản lý Vận tải, phương tiện và người lái, Cục Đường bộ Việt Nam cho biết theo lộ trình của Chính phủ, từ sau năm 2030, tại các đô thị, 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sẽ sử dụng điện, năng lượng xanh.
“Việc chuyển đổi sang phát triển giao thông điện đòi hỏi lộ trình chiến lược dài hạn, gồm các mục tiêu cụ thể, cột mốc quan trọng cũng như chính sách khuyến khích và hỗ trợ nhằm thúc đẩy sản xuất và sử dụng xe điện trên quy mô lớn,” ông Hoàng Anh nói.
Ông Hồ Quang Hiếu, Phó giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vận tải quốc tế Sơn Nam, đại diện hãng taxi MaiLove tại Nghệ An cho biết hãng có giá cước taxi điện ngang xe xăng cỡ nhỏ như Hyundai Grand i10 (13.500 đồng/km cho 25km đầu tiên) để thu hút khách hàng và giúp người dân tiếp cận taxi điện nhanh hơn. Sau giai đoạn đầu, xe điện cho thấy hiệu quả kinh doanh rõ rệt về chi phí nhiên liệu, giảm hư hỏng và tiết kiệm chi phí bảo dưỡng, sửa chữa.
Ông Nguyễn Quốc Bách, đại diện hãng taxi Bách Đại Dũng cho biết khi tính toán kỹ, tỷ trọng nhiên liệu điện trên giá cước thấp hơn nhiều so với xe xăng và chi phí bảo dưỡng cũng thấp hơn. Vì vậy, chi phí đầu tư ban đầu của xe điện cao hơn nhưng về lâu dài sẽ có lợi hơn. Hãng đặt mục tiêu sau từ 2-3 năm sẽ hoàn vốn.
Theo ông Phan Thanh Uy, Tổng thư ký Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, với một doanh nghiệp vận tải, để tối ưu cho hoạt động vận tải có rất nhiều yếu tố, phương tiện là một trong số đó. Vì thế, chi phí đầu tư phương tiện cũng cần hợp lý, tính toán sao cho sau 5-7 năm có thể thu hồi vốn.
Ra mắt hãng taxi điện đầu tiên tại Việt Nam, giá mở cửa 20.000 đồng
Để lựa chọn phương tiện, ông Uy lưu ý doanh nghiệp cũng cần cân nhắc đến chi phí bảo dưỡng phương tiện, hiện nay, chi phí xe điện thấp hơn xe xăng do xe điện không cần phải thay dầu động cơ, dầu máy. Tuy nhiên, các nhà sản xuất xe điện cũng cần lưu ý quan tâm đến chất lượng xe, khi vận hành phải bền bỉ với tuổi thọ càng dài càng tốt, càng hấp dẫn; nguồn phụ tùng thay thế cho phương tiện sao cho phổ biến với giá thành hợp lý mới có thể thu hút doanh nghiệp lựa chọn.
Trả lời những băn khoăn này, ông Nguyễn Văn Thanh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Di chuyển xanh và thông minh GSM, chủ sở hữu hãng taxi Xanh SM cho rằng đối với ôtô điện, càng chạy nhiều sẽ càng tiết kiệm, do đó, không thể nói giá xe điện cao thì khả năng hoàn vốn lâu hơn.
Dẫn chứng 33 đơn vị hợp tác với Xanh SM đều hoàn vốn nhanh hơn so với xe xăng, thậm chí đã có đơn vị sử dụng xe điện hạ giá cước xuống 10.000 đồng/km. Đây là mức giá cước chưa đơn vị taxi xăng nào có, ông Thanh nhìn nhận nếu không có doanh thu, không có lợi nhuận, các đơn vị không thể hạ giá cước ở mức này.
Cần có chính sách tạo “đòn bẩy” để chuyển đổi
Nhấn mạnh cần có những chính sách tạo đòn bẩy thu hút doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện xanh, ông Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ôtô, Đại học Bách khoa Hà Nội bày tỏ quan điểm Chính phủ cần có những chính sách về giá, vốn; khuyến khích phát triển trạm sạc và thúc đẩy để có thêm nhiều đối tác tham gia xây dựng trạm sạc để tạo “đòn bẩy” mạnh hơn thu hút doanh nghiệp tham gia chuyển đổi phương tiện xanh.
Theo ông Nguyễn Văn Định, Giám đốc Taxi Én Vàng, vận tải là ngành đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi thói quen sang sử dụng năng lượng sạch nên cần những chính sách trợ giá từ Chính phủ giống như chính sách miễn phí trước bạ cho xe điện hiện tại. Ở châu Âu và Trung Quốc, chính phủ có những khoản hỗ trợ cụ thể bằng tiền cho các doanh nghiệp taxi điện.
Ngoài ra, ông Định cũng đưa ra kiến nghị cần có quy hoạch bắt buộc về cơ sở hạ tầng trạm sạc, ưu tiên, khuyến khích những nơi tập trung đông người như bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại, khu du lịch... sử dụng xe năng lượng sạch để bảo vệ môi trường.
Bổ sung thêm, ông Hồ Quang Hiếu, đại diện taxi Mai Love cho biết giá điện cũng là yếu tố các doanh nghiệp vận tải quan tâm, cần đảm bảo giá điện ổn định ở hiện tại và trong tương lai, cũng như có chính sách ưu đãi về giá điện cho các doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng xe điện. Chính sách ưu đãi lãi suất khi doanh nghiệp vay vốn để chuyển đổi sang xe điện cũng rất cần thiết.
Chuyển đổi xe điện: Cần chính sách gì để hỗ trợ người dân sử dụng?
Về phía đại diện cơ quan quản lý Nhà nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Phó phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái (Cục Đường bộ Việt Nam) nhấn mạnh Bộ Giao thông Vận tải đã sửa quy chuẩn trạm dừng nghỉ đường bộ phải có trạm sạc điện. Trong thời gian tới, Cục Đường bộ sẽ nghiên cứu, tiếp tục sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật yêu cầu bố trí vị trí trụ sạc xe điện tại các bến xe khách, bến xe hàng hoặc các hệ thống dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.
Ngoài đề xuất xây dựng cơ chế chính sách để khuyến khích chuyển đổi phương tiện giao thông đường bộ, đặc biệt là xe taxi, xe buýt, Cục Đường bộ sẽ xây dựng tiêu chí xanh đối với các hệ thống dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ như bến xe khách, bến xe hàng hoặc trạm dừng nghỉ; phối hợp thí điểm lắp đặt các trạm sạc tại các hệ thống dịch vụ này./.