Tại cuộc họp của Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ với 3 Bộ: Quốc phòng, Ngoại giao, Thông tin và Truyền thông và 8 địa phương (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Tây Ninh, Hải Dương, Quảng Ninh) diễn ra ngày 26/11, các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội đã đánh giá các kết quả đạt được trong công tác cải cách thủ tục hành chính 10 tháng năm 2024, đồng thời đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung nhằm xây dựng nền hành chính thông thoáng, thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Hướng dẫn không rõ ràng gây khó cho doanh nghiệp
Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu Nguyễn Hải Minh kiến nghị mở rộng danh sách quốc gia miễn thị thực nhập cảnh vào Việt Nam để thu hút du lịch và đầu tư; tham gia sáng kiến thị thực chung ASEAN; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương trong tổ chức và quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế tại Việt Nam.
Ông cũng đề cập đến sự không nhất quán giữa các bộ, ngành và địa phương, thậm chí có những trường hợp chỉ giữa những chuyên viên trong cùng một cơ quan quản lý nhà nước. Sự hướng dẫn không rõ ràng với những vấn đề cụ thể trong luật gây khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.
Về vấn đề gia hạn tiến độ thực hiện dự án đầu tư trên giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của những dự án có sử dụng đất, ông Minh cho biết theo Luật Đầu tư mới, với những dự án có sử dụng đất mà chậm tiến độ sử dụng đất ghi trên giấy chứng nhận đăng ký đầu tư thì sẽ được gia hạn nhưng không quá 24 tháng kể từ ngày Luật có hiệu lực. Điều này gây ra rất nhiều vướng mắc cho những dự án sử dụng đất. Có những dự án sử dụng đất là dự án bất động sản, việc chậm triển khai, chậm hoàn thành khá phổ biến, do nhiều nguyên nhân khách quan.
Địa phương chưa giải quyết vấn đề giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, kéo theo tất cả những thủ tục khác, giấy phép xây dựng cũng không có. Có những dự án nhà đầu tư chấp nhận đóng thêm tiền sử dụng đất để được triển khai tiếp nhưng cũng không được, dự án vẫn “nằm chờ," cũng không thể thu hồi vì dự án đã triển khai.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết Hà Nội đã quyết liệt phân cấp 653/gần 1.900 thủ tục cho các quận, huyện; đây là cuộc cách mạng của thành phố.
Nếu mô hình làm việc của Hà Nội giống các tỉnh khác thì rất khó khi địa bàn hành chính có 30 quận, huyện, thị xã, dân số đông, số lượng doanh nghiệp nhiều. Hà Nội đã quyết tâm thay đổi mô hình quản trị, nếu được phép, thành phố có thể mạnh dạn ủy quyền, bớt việc làm cụ thể.
Chia sẻ mắc nhất hiện nay là việc phối hợp trong nội bộ, giữa các sở, ngành với nhau và giữa các sở, ngành với quận huyện, ông Trần Sỹ Thanh cho biết thành phố đang tập trung giải quyết, mong muốn thời gian tới thực hiện Nghị quyết 18 về sắp xếp tổ chức bộ máy giải quyết công việc được tốt hơn.
"Việc của một sở phải xin ý kiến tất cả các sở; việc của một bộ phải xin ý kiến tất cả các bộ, nhiều khi những sở, bộ đó không liên quan cũng xin ý kiến. Một bộ hồ sơ của một dự án rất nhiều, vẫn phải sao y gửi… Giả sử ta thiết kế bộ máy mà một bộ, ngành xin ý kiến tối đa 2,3 bộ thôi, còn lại đưa ra họp bàn, đưa ra biểu quyết," ông Thanh nói, cho rằng cách làm như hiện nay rất lâu.
Ông Trần Sỹ Thanh chỉ ra rằng hiện nay, mảng về chủ trương đầu tư, đất đai, quy hoạch, 3 đầu vào này với 3 hệ thống luật pháp không biết cái nào là tiền đề, cái nào trước, cái nào sau; cái nào quyết định cái nào, tồn tại độc lập với nhau…
Nêu những vướng mắc cụ thể như ý kiến của Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu liên quan đến các dự án đầu tư có sử dụng đất, ông Thanh cho hay “thu thì không thu được nhưng hành hạ nhau về thủ tục”. Hiện Hà Nội đang thành lập một tổ công tác rà soát lại những vấn đề này để tháo gỡ cho doanh nghiệp. Chủ trương đầu tư rất nhiều nội dung, nội dung nào là cốt tử thì phải theo Luật Đầu tư, còn những nội dung khác nên linh hoạt. Có những dự án 5,10 năm không triển khai được do những vướng mắc này.
Ông Trần Sỹ Thanh đề nghị Phó Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành để rà soát 3 đầu vào rất quan trọng trên đối với dự án đầu tư, đồng bộ hóa, đơn giản hóa thủ tục cho các nhà đầu tư.
Quyết định chất lượng nền hành chính là ở cán bộ thực thi công vụ
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đánh giá các địa phương, bộ, ngành đều quan tâm chỉ đạo việc thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính thuộc phạm vi trách nhiệm của mình và đạt được kết quả quan trọng về nhiều mặt. Những vướng mắc, phản ánh của các hiệp hội đã được các bộ, ngành tập trung giải quyết và xúc tiến tham mưu, ban hành nhiều nghị định, thông tư để tháo gỡ.
Nhấn mạnh bên cạnh kết quả đã đạt được thì tồn tại, hạn chế còn nhiều, các bộ, ngành, địa phương đều đồng ý với những tồn tại đã được chỉ ra trong báo cáo tổng hợp của Tổ công tác và cam kết khẩn trương khắc phục, Phó Thủ tướng lưu ý các cơ quan, đơn vị bám sát kế hoạch cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, đảm bảo chất lượng, hiệu quả trong việc giải quyết các yêu cầu của người dân, nâng cao chất lượng điều hành của nền hành chính.
Đối với những kiến nghị của các hiệp hội, địa phương, bộ, ngành đã được tổng hợp, Phó Thủ tướng đề nghị Văn phòng Chính phủ ra thông báo, nêu rõ trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương nào và có thời hạn yêu cầu để khắc phục.
Những đề xuất của hiệp hội chưa được tập hợp, các bộ, ngành cần quan tâm giải quyết. Nêu cụ thể về vấn đề visa, dẫn ý kiến của nhà đầu tư Hong Kong (Trung Quốc) đến Việt Nam đầu tư đề nghị được miễn visa; hay câu chuyện khách du lịch đến Thái Lan 7 ngày không cần visa, làm giấy tờ ngay tại cửa khẩu, Phó Thủ tướng cho rằng, cần phân loại các loại visa. Các nước rất thông thoáng trong vấn đề visa, Bộ Công an, Ngoại giao cần nghiên cứu các kiến nghị để thuận tiện cho doanh nghiệp.
Về vấn đề thủ tục đầu tư, Phó Thủ tướng nhấn mạnh nguyên lý “lỗi anh nào anh đó phải chịu, không bắt anh khác chịu, chính quyền chậm ban hành văn bản, bắt doanh nghiệp trừ vào thời hạn làm khổ doanh nghiệp."
"Thời hạn đầu tư trong vòng 24 tháng là phải triển khai nhưng riêng giấy phép đã mất 1,5-2 năm rồi. Lỗi của nền hành chính nhưng lại trừ đi thời hiệu của doanh nghiệp, đó là phản ánh, cũng là yêu cầu chính đáng, chúng ta lắng nghe để giải quyết," Phó Thủ tướng nêu rõ.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý đề phòng trường hợp “chạy dự án” rồi tìm cách bán lại dự án, không năng lực tài chính, công nghệ nên tìm cách chuyển đổi, với quan điểm “phải tìm cách phân biệt được những anh đi làm dự án nhưng không đầu tư, đi tìm kiếm để sang tên, với những người có thiện chí đầu tư thật nhưng do nền hành chính mà họ phải chịu sự chậm trễ."
Đề cập đến mong muốn xây dựng một nền hành chính thông thoáng, quản trị đất nước tốt, phục vụ nhân dân tốt, thông thoáng cởi mở với doanh nghiệp, Phó Thủ tướng cho rằng chúng ta đề ra hệ thống pháp luật, xây dựng bộ máy tinh gọn, giảm tầng nấc, đơn giản các thủ tục nhưng xét cho cùng quyết định chất lượng nền hành chính là ở cán bộ thực thi công vụ.
Ông đề nghị các bộ, ngành, địa phương tăng cường giáo dục cho cán bộ thực thi và tuyển chọn những người có tâm, có năng lực, có hiểu biết và có tinh thần trách nhiệm.
"Tinh gọn bộ máy xong mà con người không được nâng lên thì không thể có một nền hành chính tốt. Bộ máy có tinh gọn, có tổ chức khoa học, sắp vào đây những con người cần mẫn, trách nhiệm, hiểu biết, chuyên nghiệp, tận tâm, tận lực thì bộ máy khoa học ấy mới phát huy được, chúng ta phải làm đồng bộ cả câu chuyện đó. Quan tâm đến thủ tục chúng ta cũng phải quan tâm giáo dục, đào tạo cán bộ thực thi công vụ thì mới có nền hành chính tốt," Phó Thủ tướng nhấn mạnh./.
Bãi bỏ 354 thủ tục hành chính tại 251 văn bản quy phạm pháp luật
Chín tháng qua, các bộ, ngành ban hành và trình cấp có thẩm quyền ban hành mới 280 thủ tục hành chính, sửa đổi 1.151 thủ tục, bãi bỏ 354 thủ tục hành chính tại 251 văn bản quy phạm pháp luật.