Các bị cáo tại tòa. (Ảnh: Vietnamnet) Ngày 5/7, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã xét xử sơ thẩm nhóm 9 bị cáo khai thác cát trái phép trên sông Đà. Tòa đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Bá Quốc (sinh năm 1973, ở Hà Nội) 4 năm 6 tháng về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” theo quy định tại Điều 227 - Bộ luật Hình sự.
Cùng bị phạt tù về tội danh trên, các bị cáo: Nguyễn Thị Yến (sinh năm 1974, ở Hà Nội, vợ bị cáo Quốc) lĩnh án 30 tháng tù, Nguyễn Thị Sỹ (sinh năm 1994, ở Hà Nội, con gái bị cáo Quốc) 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; Trần Văn Hưng (sinh năm 1976, ở Bắc Giang) 36 tháng tù, Nguyễn Văn Tác (sinh năm 1970, ở Hải Dương) 30 tháng tù, Đỗ Đăng Biển (sinh năm 1992, ở Hà Nội) 24 tháng tù; Định Đức Soạn (sinh năm 1981, ở Hà Nội) và Kiều Văn Hoàng (sinh năm 1995, ở Hà Nội) cùng lĩnh 18 tháng tù; Ngọ Văn Thỉnh (sinh năm 1980, ở Bắc Giang) 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội, Nguyễn Bá Quốc có một phần diện tích trồng cây hàng năm ở bãi ngoài đê Minh Khánh và một phần diện tích đất công ích giao thầu để trồng cây hoa màu thuộc địa bàn xã Minh Quang, huyện Ba Vì.
Từ năm 2020, bị cáo không sử dụng để trồng cây mà sử dụng để kinh doanh, tập kết vật liệu xây dựng. Ban đầu, bị cáo mua cát đen của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xây dựng và thương mại Phùng Hải (trụ sở ở Phú Thọ), dùng tàu hút cát đưa về bến, sử dụng máy xúc cát lên điểm tập kết rồi bán lại cho khách có nhu cầu.
Từ tháng 9/2022, mỏ cát trên lòng sông Đà của Công ty Phùng Hải dừng hoạt động khai thác. Do có nhiều khách hàng muốn mua cát đen, bị cáo đã chỉ đạo sáu lái tàu, phụ tàu gồm Hưng, Tác, Biển, Soạn, Hoàng, Thỉnh để điều khiển tàu ra giữa sông hút cát trái phép vào ban đêm.
Thời gian khai thác thường là từ 20 giờ hôm trước đến 4 giờ 30 hôm sau. Cát khai thác được đưa về bến, rồi dùng máy xúc lên bờ, đổ vào xe ô tô của khách. Mỗi ngày các tàu hút được 2-3 chuyến cát, có thể nhiều hơn hoặc ít hơn phụ thuộc vào thời tiết, số lượng khách đến mua.
Cơ quan điều tra xác định bị cáo Quốc không có giấy phép khai thác khoáng sản nhưng vì hám lợi, bị cáo đã chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho Hưng, Tác, Biển, Hoàng, Thỉnh thực hiện hành vi khai thác cát trái phép tại lòng sông Đà.
[Bình Dương: Xử nhóm cát tặc 33 năm tù tù giam về tội "Giết người"]
Vợ bị cáo là Nguyễn Thị Yến giúp chồng chỉ đạo nhân viên lái, hút, xúc cát, nhận tiền của khách rồi chuyển đến tài khoản của con gái là Nguyễn Thị Sỹ. Sỹ giúp bị cáo Quốc tổng hợp số lượng tàu hút cát, theo dõi thu chi, sổ công nợ hàng ngày, hàng tháng.
Đêm 5/11/2022, tổ công tác của Cơ quan điều tra Công an Hà Nội và các đơn vị chức năng kiểm tra tàu HN 1720 đang hút cát do Nguyễn Văn Tác lái, Kiều Văn Hoàng phụ tàu. Thời điểm kiểm tra, Tác và Hoàng không có giấy phép khai thác cát. Tổ công tác lập biên bản, yêu cầu các đối tượng về Cơ quan điều tra để làm rõ.
Quá trình điều tra làm rõ từ ngày 15/9 đến ngày 5/11/2022, bị cáo Quốc cùng Yến, Sỹ chỉ đạo khai thác 306 chuyến tàu cát, tổng khối lượng gần 91.000m3. Số tiền thu lời bất chính hơn 577 triệu đồng.
Cơ quan điều tra thu giữ sổ chấm công của các bị cáo, trong đó thể hiện bị cáo Ngọ Văn Thỉnh khai thác ít nhất là 28 chuyến, Trần Văn Hưng khai thác nhiều nhất là 130 chuyến, Nguyễn Văn Tác tham gia khai thác 125 chuyến…/.
