Chiều 10/3, tại thành phố Buôn Ma Thuột, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hiệp Hội càphê-cacao Việt Nam phối hợp với Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội thảo phát triển càphê đặc sản Việt Nam.
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích càphê cả nước đạt khoảng 664.000ha.
Càphê Việt Nam hiện được xuất sang 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với kim ngạch xuất khẩu trên 3 tỷ USD, chiếm 14% thị phần và 10,4% giá trị càphê nhân xuất khẩu toàn cầu.
[Infographics] Càphê Buôn Ma Thuột - Tinh hoa đại ngàn
Mặc dù được đánh giá là “cây tỷ đô” có kim ngạch xuất khẩu cao trong nhóm hàng nông sản của Việt Nam, nhưng tốc độ tăng trưởng kim ngạch chỉ ở mức bình quân 6,57%; giá trị hạt càphê Việt Nam chưa được đánh giá cao.
Nguyên nhân chủ yếu do càphê Việt Nam chịu nhiều biến động của thị trường cà phê thế giới, cơ cấu sản phẩm cà phê có giá trị gia tăng cao vẫn còn thấp, chỉ 7% càphê Việt Nam được chế biến sâu, xuất khẩu càphê nhân chiếm tỷ trọng lớn 93%.
Tại Hội thảo, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, nhà sản xuất, chế biến càphê đã thảo luận làm rõ khái niệm, tiêu chuẩn, cách tiếp cận thị trường càphê đặc sản; lợi ích từ việc phát triển càphê đặc sản ở Việt Nam.
Chủ tịch Hiệp Hội càphê Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk Trịnh Đức Minh cho rằng Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển càphê đặc sản, thực tế đã có nhiều vùng sản xuất càphê ở Việt Nam như Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Sơn La có bộ giống, điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp để phát triển càphê đặc sản.
Các mẫu càphê đạt tiêu chuẩn càphê đặc sản Việt Nam. (Ảnh: Phạm Cường/TTXVN) Hiện cả nước có 50 đơn vị, nông hộ, trang trại nhà sản xuất, trồng, chế biến càphê đặc sản, sản lượng 200 tấn mỗi năm, một số nhà sản xuất đã tiên phong đầu tư phòng thí nghiệm, kiểm định chất lượng, dạy nghề, cung ứng cung cấp thiết bị đánh giá chất lượng càphê.
Để phát triển ngành hàng càphê đặc sản, theo ông Trịnh Đức Minh, càphê cần được đưa vào danh mục sản phẩm quốc gia càphê chất lượng cao, có cơ chế cho người trồng, doanh nghiệp chế biến, tăng cường quảng bá, mời gọi đầu tư, liên kết tạo ra thị trường cung cầu ổn định.
Tiến sỹ Phạm S, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng, cho rằng Lâm Đồng có diện tích 177.000ha. Di Linh và Lâm Hà là hai địa phương được tỉnh lựa chọn để trồng càphê đặc sản, nơi đây có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp.
Lâm Đồng ưu tiên ứng dụng khoa học công nghệ cao trong sản xuất, chế biến càphê đặc sản, xác định phân khúc thị trường và quảng bá thị trường càphê đặc sản, nhằm gia tăng giá trị hạt càphê, mang lại giá trị cao cho người trồng càphê.
Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk Y Giang Gry Niê Knơng cho biết càphê là cây trồng chủ lực mang lại giá trị cao tại Đắk Lắk, quan điểm của tỉnh không tăng diện tích càphê mà tập trung tái canh, áp dụng các biện pháp nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.
Tỉnh tập trung mời gọi đầu tư chế biến sâu, tìm kiếm thị trường mới, ưu tiên nguồn vốn vay cho doanh nghiệp, vốn vay tái canh, đầu tư khoa học công nghệ nâng cao chất lượng càphê Đắk Lắk nói riêng, càphê Việt Nam nói chung, đặc biệt là càphê đặc sản.
Theo tiến sỹ Manuel Diaz.P chuyên gia tư vấn càphê đến từ Mexico, Việt Nam là nước xuất khẩu càphê robusta lớn thứ 2 trên thế giới thế nhưng giá trị càphê mang lại cho Việt Nam chưa cao.
Để nâng cao nâng cao chất lượng càphê, Việt Nam cần xây dựng một quy chuẩn khắt khe hơn đối với sản xuất càphê, tìm hướng nâng cao sản lượng, chất lượng càphê trên cơ sở ứng dụng khoa học kỹ thuật, chứ không nên nâng cao sản lượng càphê dựa vao phân bón.
Càphê đặc sản đã phát triển ở nhiều nước trên thế giới, ở Việt Nam ngành hàng nay còn rất mới mẻ nên cần khai thác, quảng bá càphê đặc sản ở thị trường trong nước tốt hơn sau đó mới đến thị trường ngoài nước.
Phát biểu kết luận tại hội thảo, ông Lê Quốc Doanh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các đại biểu.
Ông Lê Quốc Doanh khẳng định Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cam kết đồng hành cùng chính quyền địa phương, các doanh nghiệp xây dựng chương trình, đề án cụ thể phát triển càphê đặc sản Việt Nam.
Để phát triển ngành hàng càphê đặc sản, tham gia vào thị phần càphê nhiều tiềm năng này trước mắt các doanh nghiệp, người nông dân trồng càphê phải vào cuộc thay đổi tư duy sản xuất, chế biến, nâng cao chất lượng càphê, tăng cường mời gọi, quảng bá càphê và các sản phẩm càphê, chúng ta phải khẳng định rằng Việt Nam không chỉ nhiều càphê, có càphê ngon mà còn có càphê đặc sản./.
