Toàn cảnh phiên làm việc của EU ở Brussels. (Nguồn: AFP/TTXVN) Bài phát biểu về tầm nhìn tương lai châu Âu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Đại học Sorbonne ở thủ đô Paris ngày 26/9 ngay lập tức đã nhận được những phản ứng trái chiều tại Đức, nền kinh tế lớn nhất châu lục này.
Với các đề xuất "cải cách sâu rộng" Liên minh châu Âu (EU) cũng như thúc đẩy đoàn kết và hợp tác nội khối, ông Hans Michelbach - một nghị sỹ thuộc Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) đồng minh với Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của Thủ tướng Đức Angela Merkel, cảnh báo rằng những đề xuất này có thể biến EU thành một liên minh "chuyển đổi không có giới hạn."
Theo ông Michelbach, sáng kiến của ông Macron là không thích hợp để đưa châu Âu tiến lên, mà thậm chí chỉ làm cho châu Âu thêm chia rẽ. Ông cáo buộc người đứng đầu Điện Elysee đang phá vỡ Hiệp ước tăng trưởng và ổn định của EU. Theo ông, sau những sai lầm rút ra từ cuộc khủng hoảng khu vực Eurozone, ông Macron không nên lấy bài học làm giảm thâm hụt ngân sách của Pháp áp dụng với các quy định tài chính EU.
Một thành viên cấp cao của đảng Dân chủ Tự do FDP, một đối tác có thể liên minh với đảng của Thủ tướng Angela Merkel, ông Alexander Graf Lambsdorff mặc dù hoan nghênh lời kêu gọi của ông Macron tăng cường hợp tác quân đội trong EU và nắm bắt nhiều cơ hội cho công nghệ số hóa, song ông bác bỏ lời kêu gọi thành lập một ngân sách chung cho Eurozone. Theo ông Lambsdorff, vấn đề là châu Âu không thiếu những quỹ công, mà thiếu một kế hoạch cải cách.
Trong khi đó, Ngoại trưởng sắp mãn nhiệm Sigmar Gabriel, một thành viên của đảng Dân chủ Xã hội (SPD) về thứ hai trong cuộc bầu cử tại Đức vừa qua, ca ngợi bài phát biểu của ông Macron, cho rằng ông Macron đã đưa ra đề xuất dũng cảm, mạnh mẽ chống lại chủ nghĩa dân tộc đang nổi lên và một châu Âu ông Macron muốn là được cải cách, thúc đẩy và đoàn kết với sự giúp đỡ của Đức.
[WEF: Chương trình cải cách "kiểu Macron" là chìa khóa tăng trưởng]
Trước đó, trong bài phát biểu của mình Tổng thống Macron cho rằng EU đang "quá yếu, chậm chạp và thiếu hiệu quả" song nhấn mạnh duy trì một châu Âu thống nhất và đoàn kết là cách duy nhất để các nước khu vực tham gia giải quyết hiệu quả những thách thức lớn của thời hiện đại trên trường quốc tế.
Tổng thống Pháp đề xuất thành lập một bộ máy mới tinh giản và không quan liêu. Ông cho rằng EU cần có lực lượng quân sự và học thuyết chiến lược của riêng mình nhằm nâng cao tiếng nói của khối trong bối cảnh những nguy cơ về an ninh gia tăng và Mỹ giảm ảnh hưởng ở châu Âu. Ông cũng kêu gọi thành lập lực lượng phòng vệ vào năm 2020 để tại cho khối khả năng tự chủ hành động và đề nghị thành lập một viện đào tạo an ninh châu Âu.
Ngoài ra, ông Macron cũng đề xuất thiết lập cơ sở dữ liệu tổng hợp thông tin sinh trắc học về tất cả người nhập cư và một chương trình đào tạo nghề cho người tị nạn châu Âu. Ông còn gợi ý Anh quay trở lại liên minh trong thời gian tới. Ông nói: "Trong vài năm tới, nếu muốn, Anh có thể lấy lại được vị trí của mình trong liên minh đã được cải tổ, đó là lý do tại sao tôi không đề cập đến Brexit trong bài phát biểu của mình."
Về vấn đề kinh tế, nhà lãnh đạo Pháp nhận định Eurozone cần có ngân sách riêng và một bộ trưởng tài chính để điều hành và quản lý tài chính cho các hoạt động đầu tư chung, đảm bảo ổn định trước những cú sốc kinh tế. Ông cũng cho rằng vấn đề quan trọng nhất đối với EU hiện này là giảm tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ đang ở mức cao 20%. Ông Macron cũng đề xuất châu Âu có một mức thuế doanh nghiệp chung vào năm 2020 và những thành viên từ chối áp dụng cơ chế này sẽ bị cắt hỗ trợ từ Brussels.
Bên cạnh đó, trong bài phát biểu của mình, Tổng thống Macron cũng đưa ra các lập luận ủng hộ cải cách thể chế, các sáng kiến nhằm thúc đẩy EU trong các lĩnh vực năng lượng, quốc phòng và công nghệ./.
